06 Tháng 7 2006 - Cập nhật 10h01 GMT

Không có nhiều lựa chọn về Bắc Hàn

Sau đợt phóng tên lửa của Bắc Hàn, Tổng thống George W Bush và các cố vấn an ninh quốc gia phải cân nhắc đối sách.

Ông Bush có thể một lần nữa nhờ Trung Quốc làm trung gian, nhưng đây là chiến thuật từng thất bại trong quá khứ.

Ông có thể bỏ sự từ chối không đối thoại đơn phương với Bắc Hàn, một chính phủ mà ông từng nói mình "căm ghét."

Căng thẳng

Trong sáu năm qua, chính quyền Bush đã thử nhiều cách, và không cách nào tỏ ra thật sự hiệu quả để buộc ông Kim Jong-il từ bỏ chương trình hạt nhân.

Bây giờ, "chúng ta ở thời điểm khi tổng thống phải quyết định liệu ông có muốn một Bắc Hàn hạt nhân không bị kiểm soát trở thành di sản của ông hay không," Jonathan Pollack, giáo sư về châu Á Thái Bình Dương ở trường Hải quân Hoa Kỳ, nói.

Bắc Hàn từ lâu đã có kho vũ khí có thể hủy diệt Seoul, đánh trúng Nhật Bản, kể cả quân Mỹ đang đồn trú ở đó. Yếu tố mới duy nhất của tuần này là việc phóng tên lửa Taepodong-2 mà về lý thuyết sẽ bay đến Alaska, Hawaii và thậm chí một số khu vực đất liền của Mỹ.

Đến nay, Bắc Hàn đã hai lần thử loại Taepodong - lần trước là vào năm 1998 - và cả hai đều thất bại.

Hạt nhân

Nhưng điều gây lo ngại, và cũng bí ẩn nhất, là khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn. Nó đã đi xa tới đâu?

Ông Bush, khi lên nắm quyền, đã quyết định ông sẽ không thương lượng. Ông thường nói mình không tin chính phủ Bắc Hàn và căm ghét cách mà ông Kim đối xử với người dân.

Trong những tháng đầu của nhiệm kỳ tổng thống, ông không chịu bày tỏ ủng hộ đối với chính sách "ánh dương" của Nam Hàn.

Cùng năm đó, cố vấn an ninh quốc gia, Condoleezza Rice, gọi thỏa thuận 1994 mà Tổng thống Bill Clinton ký với Bắc Hàn là vô dụng.

Nhưng chiến lược cô lập cũng thất bại: Bắc Hàn tiếp tục sản xuất plutonium.

Vì thế, trong một sự thay đổi lớn, ông Bush miễn cưỡng đồng ý đối thoại với Bắc Hàn ở tầm xa, thông qua đàm phán sáu bên do Trung Quốc tổ chức, cùng với Nhật, Nam Hàn và Nga.

Nhưng một thực tế là Trung Quốc lo ngại một sự sụp đổ ở Bắc Hàn còn hơn là lo ngại một Bình Nhưỡng có vũ khí hạt nhân.

David Kang, giáo sư ở trường Dartmouth và là đồng tác giả cuốn "Bắc Hàn hạt nhân" in năm 2003, nói: "Lo ngại lớn cho người Trung Quốc là năm triệu người tị nạn. Vì thế nước này luôn cân đo sức ép của họ một cách cẩn thận."