08 Tháng 9 2006 - Cập nhật 09h45 GMT

Cựu thư ký nói về Mao Trạch Đông

Cựu thư ký của lãnh tụ Mao Trạch Đông nói người chủ cũ của ông là một hoàng đế tự xưng, người đem lại tai họa khủng khiếp cho Trung Quốc.

Lý Nhuệ (Li Rui-李锐) là thư ký của Mao trong gần hai năm hồi cuối thập niên 1950 trước khi bị cách chức vì phản đối một số chính sách của Mao.

Trong một cuộc phỏng vấn của một nhóm phóng viên tại ngôi nhà ở Bắc Kinh nhân kỷ niệm 30 năm ngày Mao Trạch Đông qua đời, ông Lý Nhuệ, 89 tuổi nói:

"Chế độ độc tài của Mao còn kinh khủng hơn Stalin vì ông muốn kiểm soát não trạng của con người,"

"Mao Trạch Đông vượt hơn mọi hoàng đế vì ông khiến người dân tuân lời cả trong suy nghĩ - không hoàng đế nào trên thế giới làm được vậy."

Theo Lý Nhuệ, Mao từng nói: "Ta là Tần Thủy Hoàng và Marx."

"Hoặc anh ủng hộ ông ta, hoặc không dám nói ra, hoặc anh tự thú trái lòng mình," Lý Nhuệ nói. "Bất kì ai có não bộ đều phải nói dối."

'Chỉ ở Trung Quốc'

Khi còn là học sinh trung học ở Hồ Bắc, ông Lý Nhuệ dẫn đầu nhóm thanh niên chống lại lãnh chúa địa phương. Lên đại học, ông tham gia phong trào chống Nhật và sau đó bị chính quyền Quốc Dân đảng tống vào tù vì phân phát sách giáo khoa Marxist.

Khi được tha, ông tham gia lực lượng cộng sản, nơi ông viết bài cho tờ Quân Giải phóng của Đảng.

Sau này ông trở thành thư ký của Mao Trạch Đông. Nhưng năm 1958, tính cứng cỏi khiến ông bị tống đi trại cải tạo hai năm sau khi phê phán Đại Nhảy Vọt.

Trong phong trào Đại Nhảy Vọt năm 1958, ước tính 30 triệu người đã chết đói.

Lý Nhuệ tin rằng những tai họa như thế chỉ có thể xảy ra ở Trung Quốc vì nước này có "vùng đất màu mỡ" khác hẳn mọi nước về dân số khổng lồ với những nông dân thất học và trí thức thiếu độc lập, những người quen tuân lời chính quyền.

"Người Trung Quốc quen làm nô lệ," ông nói với nụ cười buồn.

"Nông dân thất học...họ cần một hoàng đế. Và trí thức Trung Quốc từ lâu bị ảnh hưởng của Nho giáo...rất khó để họ có óc suy nghĩ độc lập."

Mặc dù hai thập niên cải tổ đã đưa Trung Quốc thành cường quốc kinh tế, nước này vẫn có một nhà nước độc đoán với tự do báo chí và chính trị hạn chế.

"Về kinh tế, mọi thứ thay đổi nhưng sự độc quyền chính trị và tư tưởng tiếp diễn," vị đảng viên kỳ cựu bình phẩm.

Nhưng Lý Nhuệ nói ông chưa thấy có sự thay đổi trong tương lai gần.

"Chúng tôi đang trên con đường của kinh tế thị trường, điều này sẽ đóng vai trò tích cực...nhưng sự độc quyền chính trị và ý thức hệ là một vấn đề khó giải quyết hơn."