Tổng thống Bush cần khẳng định vị trí của Hoa Kỳ trong khu vực

Phát biểu ở Singapore, ông Bush nói Hoa Kỳ sẽ cưỡng lại "những cám dỗ của chủ nghĩa cô lập và bảo hộ."

Ông cũng thúc giục Bắc Hàn tìm kiếm "con đường hòa bình" trong cuộc khủng hoảng hạt nhân.

Một phần lớn trong diễn văn của ông Bush tại Đại học Quốc gia Singapore hôm nay nói về các cơ hội của tự do thương mại toàn cầu.

Ngày mai ông Bush sang Hà Nội dự Hội nghị thượng đỉnh của 21 nước trong APEC.

Ông Bush cam kết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục "hoạt động ở châu Á vì các quyền lợi của chúng tôi tùy thuộc vào sự mở rộng tự do và cơ hội tại khu vực này."

Phóng viên Đông nam Á BBC, Jonathan Head ông Bush đảm nhận công việc khó khăn khẳng định vị trí dẫn đầu của Hoa Kỳ trong khu vực trước sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Bên cạnh đó vị thế của chính ông Bush cũng đã yếu đi sau khi đảng Cộng hòa thất bại trong cuộc bầu cử giữa kỳ.

Trong quá khứ ông thích trình bày một cách đơn giản mỗi khi đến khu vực này, đòi hỏi sự ủng hộ cho những vấn đề như chống khủng bố và quảng bá dân chủ.

Nhưng hai đề tài nổi cộm tại hội nghị APEC là tự do mậu dịch và chuyện Bắc Hàn đòi hỏi một vị trí khuynh đảo của Hoa Kỳ.

Cả Nga và Trung Quốc đều chống ý kiến của ông Bush yêu cầu có biện pháp cứng rắn hơn với Pyongyang và họ có ảnh hưởng nhiều hơn đối với giới lãnh đạo Bắc Hàn.

Cho dù ông Bush có cam kết tới đâu trong việc khuếch trương thương mại với Á châu, các nhà lãnh đạo ở đó đều biết rằng ông chỉ còn ngồi ở ghế thêm hai năm.

Tệ hại hơn trong hai năm đó, ông có thể bị trói tay vì lưỡng viện quốc hội bây giờ nằm trong tay đảng Dân chủ, là những người muốn có chính sách bảo hộ hàng nội địa.

Không có 'quà' cho Việt Nam

Một sự bẽ bàng khác cho Tổng thống Bush là ông không có 'món quà' mà Việt Nam, nước chủ nhà tổ chức hội nghị APEC mong muốn, đó là PNTR.

Cuộc bỏ phiếu thông qua Quy chế bình thường hóa thương mại vĩnh viễn, gọi tắt là PNTR, cho Việt Nam tại Hạ viện Hoa Kỳ không đạt được 2/3 số phiếu cần có vào hôm 13/11.

Hà Nội hôm nay thúc dục quốc hội Mỹ nhanh chóng thông qua PNTR.

Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Bush, ông Stephen Hadley nói với báo giới, "Không may là chuyện này không làm được trước khi tổng thống tới, nhưng tôi nghĩ thông điệp cho Việt Nam là rồi nó sẽ được thực hiện."

Nhưng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ sự thất vọng trước hội nghị các bộ trưởng APEC.

"Thật đáng tiếc là quốc hội Mỹ không thông qua PNTR cho Việt Nam. Tôi không tìm được lý do nào tại sao quốc hội không chấp thuận PNTR cho Việt Nam."