Kate McGeown BBC News, Bangkok

	An ninh gia tăng trên đường phố Bangkok

Lãnh đạo cuộc đảo chính, tướng Sonthi Boonyaratglin nói các lực lượng vũ trang sẽ vãn hồi sự ổn định; và người dân Thái – sau nhiều tháng chịu căng thẳng về chính trị và thêm phần tức giận Thủ tướng Thaksin Sinawatra – có vẻ chấp nhận tạm bỏ dân chủ để cho tình hình dịu bớt.

Thế nhưng bốn tháng sau, bức tranh không có vẻ gì sáng sủa hơn cho các lãnh đạo quân sự và chính phủ của họ.

Các thị trường lo lắng, bạo lực tại khu vực của người Hồi giáo ở miền nam không hề thuyên giảm, và một loạt các vụ đánh bom chết người trên toàn thủ đô Bangkok vào đêm Giao thừa đã đặt ra các câu hỏi mới về khả năng kiểm soát của chính phủ.

Rất nhiều người Thái cảm thấy rằng đất nước của họ giờ đây không được ổn định như trước khi giới quân sự ra tay can thiệp.

Thitinan Pongsudhirak, giáo sư về chính trị tại đại học Chulalongkorn của Thái, nhận xét: “Chính phủ đang hết sức bị lung lay”.

Thành công và thất bại

Khi họ nhậm chức vào tháng Mười, Thủ tướng Surayud Chulanont và chính phủ – cùng với hội đồng quân sự đưa ông lên nắm chức này – chắc chắn phải biết rằng họ sẽ phải đối diện với thách thức khổng lồ ở phía trước.

Chính phủ nói họ sẽ vãn hồi dân chủ trong thời gian sớm nhất có thể được, sẽ giải quyết tình trạng bạo lực gia tăng tại miền Nam, và chống tham nhũng – vốn là điều khiến dân chúng tức giận phản đối chính phủ trước.

Có vẻ như họ cũng đạt được một số tiến bộ nhất định trong lĩnh vực đầu tiên.

Chính phủ muốn có một bản hiến pháp mới trước khi khôi phục dân chủ, và một uỷ ban soạn thảo hiến pháp đặc biệt đã được lập ra. Điều này có nghĩa là bản hiến pháp sẽ phải xong trong vòng sáu tháng nữa.

	Sự ủng hộ cho chính phủ của tướng Surayud giờ đã giảm đi nhiều

Cho dù có những biến cố như các vụ đánh bom vào đêm Giao thừa vừa qua, bầu cử vẫn có thể diễn ra vào cuối năm 2007 - tức là dài hơn một chút so với kế hoạch mà chính phủ chuyển tiếp ban đầu đưa ra - mặc dù nó vẫn không quá dài khiến cho người dân phải mất tín nhiệm, theo như nhận xét của ông Pasuk Pongpaijitr, tác giả của vài cuốn sách về chính trị Thái Lan.

So sánh với chính phủ của ông Thaksin, tướng Surayud có vẻ tích cực hơn trong việc chống bạo lực ở miền nam Thái Lan, vốn thường bị đổ lỗi cho các nhóm Hồi giáo đòi ly khai. Ông Surayud đã tới thăm khu vực miền nam và đề nghị thương thuyết với những người nổi dậy - là điều mà người tiền nhiệm của ông chưa bao giờ làm.

Tuy nhiên, những nỗ lực này có vẻ không tạo ra được thay đổi gì tại thực địa, vì các vụ đánh bom cũng như bắn giết vẫn xảy ra hầu như hàng ngày tại miền nam.

Chính phủ Thái còn có một số thất bại khác, đặc biệt trong nỗ lực đưa ra những lời buộc tội cụ thể đối với ông Thaksin và các đồng minh của ông ta.

Trước đây họ nói rằng một trong những lý do chính khiến họ đứng ra đảo chính là nhằm ngăn chặn tình trạng tham nhũng và lạm dụng quyền lực ở cấp cao nhất. Giờ đây, chính phủ chuyển tiếp ngày càng chịu nhiều áp lực là phải đưa ra các bằng chứng hậu thuẫn cho những cáo buộc của mình.

Giáo sư Thitinan nhận xét: “Việc người ta chưa tìm thấy bất cứ bằng chứng gì rõ ràng là một điều gây nhiều tổn hại”.

Một sai sót khác xảy ra vào giữa tháng 12, khi ngân hàng trung ương Thái Lan công bố các kế hoạch nhằm hạn chế số lượng tiền mà các nhà đầu tư có thể rút ra. Hành động này khiến cho thị trường cổ phiếu mất giá 15%.

An ninh đã trở thành vấn đề quan trọng nhất đối với chính phủ hiện thời   Pasuk Pongpaijitr, phân tích gia về chính trị Thái Lan

Kế hoạch này đã được hủy bỏ một phần, và do đó, thiệt hại cũng giảm bớt. Tuy nhiên, tiến sĩ Panitan Wattanayagorn, một phân tích gia về an ninh, nhận định: “Người ta đã gây ra tổn hại không chỉ tới nền kinh tế mà còn tới danh tiếng của chính phủ”.

Có thể dễ dàng đánh giá về tổn hại tới danh tiếng này qua một cuộc thăm dò dư luận gần đây, mà cho thấy sự ủng hộ chính phủ ông Surayud đã giảm đi trông thấy.

Truyền thông Thái Lan cũng trở nên chỉ trích hơn. Báo chí gần đây nói rằng tư gia của ông Surayud có lấn vào đất của công viên quốc gia, và họ còn chỉ trích tướng Sonthi, người Hồi giáo, về chuyện có hai vợ.

“Vượt khỏi tầm kiểm soát”

Tuy nhiên, tất cả những vấn đề này trở nên không quá quan trọng nữa khi một loạt các vụ đánh bom nổ ra vào đêm hôm Giao thừa, làm ba người thiệt mạng.

Tiến sĩ Pasuk nhận định: “An ninh đã trở thành vấn đề quan trọng nhất đối với chính phủ hiện thời”.

Quân đội phải tìm cách không chỉ ngăn chặn các vụ tấn công, mà còn phải giải quyết một thực tế là có một nhóm nào đó đang muốn gây bất ổn cho đất nước, và sẵn sàng giết người để đạt được mục tiêu của họ.

Cho dù đã đưa ra những cáo buộc đối với các chính trị gia bị mất quyền lực - mà rõ ràng nói như thế là ám chỉ đến các thành viên trong chính phủ của ông Thaksin trước đây - giới chức không đưa ra được các bằng chứng gì để hậu thuẫn cho tuyên bố của mình.

Do đó, hiện có rất nhiều đồn đoán tại Thái Lan về chuyện ai là thủ phạm các vụ đánh bom.

	Một trong các vụ đánh bom tại Bangkok đêm Giao thừa vừa qua

Giáo sư Thitinan nhận định: “Tình hình có thể dễ dàng vượt ra khỏi tầm kiểm soát. Một trong những lý do khiến cho nó trở nên nghiêm trọng là các vụ đánh bom diễn ra vào thời điểm mọi thứ đang trong quá trình chuyển tiếp”.

Nhà vua được dân chúng kính trọng, Bhumibol Adulyadej, đã trị vì trong 60 năm nay. Ông đã chứng kiến 17 cuộc đảo chính và rất nhiều diễn biến chính trị.

Năm nay, nhà vua 79 tuổi, và sức khỏe ngày càng yếu đi, khiến dân chúng lo ngại vì từ trước tới nay, dù có nhiều sóng gió nhưng dân Thái vẫn trông đợi vào một đức minh quân sáng suốt.

Truyền thông Thái Lan hiện có rất nhiều đồn đoán về những người ở các cấp cao, cả quân sự lẫn dân sự, đang trong cuộc chạy đua quyền lực cho thời gian sắp tới.

Khi giới chức quân sự quyết định lật đổ chính quyền của ông Thaksin, họ biết rủi ro là cao.

Giờ đây, những rủi ro đặt ra cho chính phủ lâm thời còn cao hơn nhiều.