23 Tháng 3 2007 - Cập nhật 13h56 GMT
Đàm phán Bắc Hàn ‘có thể nối lại sớm’
Đại diện của Mỹ trong đàm phán sáu bên về chương trình hạt nhân của Bắc Hàn cho biết, các cuộc thảo luận có thể sẽ sớm diễn ra lại, dù có sự hoãn lại đột ngột vào thứ Năm, 22-3 vừa qua.
Ông Christopher Hill nói các cuộc thảo luận có thể sẽ được nối lại trong vài tuần tới, khi Bắc Hàn đã nhận được khoản tài chính mà nước này yêu cầu.
Cuộc thảo luận hôm thứ Năm đã chấm dứt mà không có thoả thuận nào, sau khi Bình Nhưỡng từ chối tiếp tục đàm phán cho đến khi nước này nhận lại 25 triệu đôla bị phong tỏa ở một ngân hàng Macau.
Sự trì hoãn này là một bước lùi đối với thoả thuận giải giáp vũ khí vừa được các bên đồng ý hồi tháng trước.
Thỏa thuận này bao gồm những thời hạn nghiêm khắc, với việc Bắc Hàn hứa sẽ ‘ngưng hoạt động và niêm phong’ lò phản ứng hạt nhân của nước này, cho phép các thanh tra của LHQ được tiếp cận khu vực.
Ngoài ra, sáu nước tham gia đàm phán cũng hứa sẽ chuyển cho Bắc Hàn 50 ngàn tấn dầu nhiên liệu hạng nặng trước ngày 14- 4.
Các nhà phân tích nói có thể vẫn có đủ thời gian cho các bên thực hiện lời hứa, nhưng thời gian đang hạn hẹp hơn.
Trì hoãn chuyển khoản
Đại diện sáu nước tham gia đàm phán - Bắc Hàn, Nam Hàn, Mỹ, Nhật, Nga và Trung Quốc - đã gặp nhau ở Bắc Kinh hôm thứ Hai để tìm cách thực hiện tốt thoả thuận hôm 13-2.
Nhưng các cuộc thảo luận đã không đem lại kết quả cụ thể vì bất đồng xung quanh việc chuyển khoản từ một tài khoản ở ngân hàng Macau.
Mỹ tuyên bố hôm thứ Hai rằng - số tiền của Bắc Hàn trị giá 25 triệu USD -sẽ được chuyển khoản từ ngân hãng Banco Delta Asia của Macau (BDA) tới một ngân hàng Trung Quốc. Mỹ đã hoàn tất điều tra cáo buộc, nói rằng nó liên quan tới tội phạm rửa tiền.
Nhưng chuyển khoản không được thực hiện ngay lập tức. Bình Nhưỡng khăng khăng rằng họ muốn số tiền được chuyển sang một tài khoản của Bắc Hàn tại Trung Quốc trước khi bàn thảo các bước tiếp theo về kế hoạch giải giáp.
Vì vậy, các cuộc hội đàm hôm thứ Năm đã dừng lại.
Trước khi chủ nhà Trung Quốc chính thức tuyên bố về sự nhượng bộ, trưởng đoàn đàm phán của Bắc Hàn là Kim Kye gwan rời Bắc Kinh.
Dù có sự bực bội vì việc trì hoãn này, một số đoàn đại biểu nhấn mạnh hôm thứ Sáu rằng thoả thuận vẫn được duy trì.
Trước khi rời Bắc Kinh, ông Hill nói rằng ‘nhiều khả năng có thể’ các cuộc đàm phán sẽ được nối lại trong vòng một, hai tuần tới.
Ông Hill nói với các phóng viên: ‘Ngay khi số tiền được chuyển khoản, chúng tôi sẽ ngồi lại và quyết định liệu chúng tôi có cần một cuộc thảo luận sáu bên khác nữa không.’
Đại diện của Hàn Quốc, Chun Yung-woo, cho biết điểm mấu chốt không phải là thời gian cho các cuộc hội đàm sắp tới, mà là liệu Bắc Hàn có thực hiện đúng lời hứa theo những lịch trình đã được thống nhất không.
Nhưng vẫn có nhiều khó khăn phía trước.
Ngay cả khi nếu các bên thực hiện lời hứa trước hạn 14-4, còn nhiều thách thức cần phải được đề cập tới trong bước tiếp theo của thỏa thuận.
Trong giai đoạn thứ hai mà đến nay vẫn chưa có hạn định thời gian cụ thể, Bắc Hàn phải tuyên bố và ngưng tất cả các chương trình hạt nhân để đổi lấy thêm 950 ngàn tấn dầu hoặc các trợ cấp có giá trị tương đương.
Ngoài ra, còn tồn tại cáo buộc về chương trình làm giàu hạt nhân, cộng với chương trình plutonuim ở Yongbyon mà đến nay Bắc Hàn vẫn bác bỏ có chương trình như vậy.