Tướng Vàng Pao nhập cư vào Mỹ từ Lào năm 1975

Vụ bắt giữ diễn ra tại California sau những gì được miêu tả là một âm mưu đầy kịch tính và âm mưu đã bị phá do một nhân viên tình báo liên bang giả làm một người buôn bán vũ khí.

Người nổi tiếng nhất bị bắt giữ hôm thứ Hai vừa qua là tướng Vàng Pao, năm nay 77 tuổi.

Công tố viên cũng nêu tên một người 60 tuổi là Harrison Jack, cựu sĩ quan quân lực Hoa Kỳ từng tốt nghiệp học viện Quốc phòng West-Point.

Việc bắt giữ những người bị buộc tội này là kết quả của sáu tháng hoạt động bí mật của cảnh sát và các nhân viên chống khủng bố.

Cảnh sát và lực lượng chống khủng bố đã xâm nhập vào một tổ chức vốn đã bỏ ra hàng triệu đô la mua súng máy, tiểu liên AK47, hỏa tiễn đất đối không Stinger, súng phóng lựu, và chất nổ.

Trong số 10 người bị bắt, chỉ có chín người bị đưa ra tòa.

Tướng Vàng Pao lãnh đạo bằng uy tín cá nhân rất lớn và tinh thần chiến đấu cao, không sợ hãi   Christopher Robbins, đồng tác giả một cuốn sách về cuộc chiến bí mật tại Lào

Nhà chức trách cáo giác là tổ chức này định dùng vũ khí nhằm tấn công và phá hủy các tòa nhà của chính phủ tại Lào.

Những người bị tình nghi hầu hết là thành viên của một nhóm người thiểu số Hmong hay người Mèo ở Lào.

Họ là những người đã từng một thời là tổ chức kháng chiến chống lại chế độ cộng sản.

Nhưng đây cũng là nhóm người các tổ chức nhân quyền nói rằng đang bị giới chức trách Lào đàn áp.

Tất cả những người bị bắt đều bị cáo buộc tội âm mưu và vi phạm một điều luật cấm người Mỹ tham gia vào hoạt động quân sự chống lại các quốc gia có quan hệ hòa bình với Hoa Kỳ.

Người Hmong còn lại hiện nay và trong nhiều trường hợp là con cháu của một nhóm những chiến binh do CIA huấn luyện dưới quyền tướng Vàng Pao chống lại lực lượng Pathet Lào cộng sản khi cuộc chiến tranh Đông Dương tràn qua Lào từ Việt Nam.

Sinh tại Xiêng Khoảng, ông Vàng Pao đã từng tham gia du kích chống Nhật rồi vào quân đội Hoàng Gia Lào năm 1964 và là người Hmong đầu tiên ở Lào được phong tướng.

Năm 2001 ông tuyên bố từ bỏ đấu tranh vũ lực ra cho ra một tuyên ngôn Hòa bình.

Ông vẫn là lãnh tụ của người Hmong tại Mỹ mà theo CNN hiện có tới nửa triệu dân.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Lào đã hoan nghênh tin mà Lào nói rằng họ đã chờ đợi từ lâu. Họ nói họ hy vọng Hoa Kỳ sẽ xử những người này thật nghiêm khắc và trừng phạt họ đích đáng.

Nếu bị kết tội, những người này có thể bị án tù chung thân.