Thay đổi khí hậu trên cao nguyên Tây Tạng

Trung Quốc là một trong các quốc gia có lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính lớn nhất trên thế giới - một số ý kiến còn cho rằng TQ dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực này.

Tuy vậy, việc thay đổi khí hậu cũng gây những ảnh hưởng lớn tại Trung Quốc, và không có nơi nào chịu tác động nhiều hơn cao nguyên Tây Tạng ở vùng cực Tây, nơi có độ cao hàng ngàn mét so với mặt nước biển.

Tỉnh Thanh Hải là một vùng đất của các đỉnh núi tuyết phủ, băng đá, sa mạc và những cánh đồng cỏ bao la - một thế giới hoàn toàn xa lạ đối với những thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải.

Tỉnh này có một hệ sinh thái rất yếu và rất nhạy cảm đối với những thay đổi nhỏ về khí hậu. Và các nhà khoa học nói rằng tình trạng trái đất nóng lên đã gây nên một tác động lớn tại nơi này.

Trạm dừng chân đầu trong chuyến đi của tôi là hồ Thanh Hải.

Đó là một trong những hồ lớn nhất tại Trung Quốc, trải rộng ra xa, được bao bọc bởi đồi núi và bầu trời trong xanh.

Dường như chẳng có gì thay đổi tại nơi này từ hàng trăm năm và có thể hàng ngàn năm nay.

Tuy nhiên, những người dân địa phương lại nói đến một câu chuyện hoàn toàn khác.

Hang Maojia 23 tuổi và luôn sống tại nơi này. "Khi mẹ tôi còn trẻ, nước hồ tới mãi nơi này" - cô nói với tôi và chỉ một điểm cách mặt nước khoảng 300m.

Các nhà khoa học và môi trường nói tình trạng trái đất nóng lên là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc giảm mực nước mạnh như vậy. Nhiệt độ tăng cao cũng có nghĩa là nước bây giờ bay hơi nhanh hơn so với trước.

Lời thức tỉnh

Rời hồ Thanh Hải và lái xe xa hơn về phía tây và bạn sẽ tới sa mạc Gobi - một miền đất khô cằn, có nhiều đá và cát dưới cái nắng chảy lửa.

Các sa mạc chiếm phần lớn miền Bắc của Trung Quốc. Các nhà khoa học quan ngại rằng sa mạc sẽ phát triển rộng hơn, với mức nhanh hơn trước đây, chỉ vì thay đổi khí hậu.

Làng Nuomuhon chỉ có hai dãy nhà nằm ngay giữa sa mạc. Xe tải chạy qua đây để đến những nơi khác. Những ai sống ở đây đều nhận thấy những thay đổi về thời tiết, chẳng hạn như bà Jiang, 67 tuổi.

Bà ta nói với tôi: "Khí hậu càng ngày càng nóng trong những năm vừa qua".

Phía trên sa mạc Gobi là ngôi làng Xidatan. Nó ở độ cao 4000m so với mặt nước biển. Sa mạc dẫn tới những ngọn núi được bao bọc bởi một tầng tuyết dày.

Xidatan là một dãy những căn nhà gạch thấp, xiêu vẹo, đổ nát, đứng lặng yên trơ trọi. Nhiều trong số đó nằm trong tình trạng hoang tàn. Chẳng dễ dàng gì để tồn tại ở độ cao này với các điều kiện sinh sống ngày càng khắc nghiệt hơn.

Một người dân địa phương, Deng Wanhua, nói với tôi rằng thời tiết bây giờ khó có thể đoán trước được.

Bà nói: "Khí hậu càng ngày càng nóng hơn trong mùa hè và càng lạnh hơn trong mùa đông. Đáng lẽ ra giờ là mùa hè nhưng cách đây mấy ngày đã có tuyết rồi".

Và gần ngôi làng, có một chỉ dấu khác về những thay đổi của khí hậu. Những tảng băng đã có từ hàng ngàn năm giờ đang tan dần.

Và điều đó đang diễn ra khắp cao nguyên Tây Tạng.

Nước từ các tảng băng tan chảy vào các con sông dài nhất của châu Á, trong đó có Dương Tử và Mekong.

Nếu những tảng băng này biến mất sẽ gây nên một tác động lớn cho hàng triệu người dưới hạ nguồn.

Chuyến đi của tôi kết thúc tại một địa điểm cao hơn mặt nước biển 5000m tại đèo Tangula, trên một trong những con đường cao nhất của Trung Quốc.

Trong chuyến đi này, tôi đã tận mắt chứng kiến tác động của việc thay đổi khí hậu.

Những gì đang xảy ra tại Thanh Hải là một lời báo động về những ảnh hưởng lâu dài của tình trạng ấm nóng toàn cầu, không chỉ đối với Trung Quốc mà cả nhiều nơi khác của châu Á.