Thủ tướng Nhật thăm Washington

Vào cuối tuần này, thủ tướng Nhật, ông Yasuo Fukuda, qua Mỹ gặp Tổng thống Bush trong cuộc họp thượng đỉnh.

Cách đây 30 năm cha ông, là Thủ tướng Takeo Fukuda tới Washington gặp Tổng thống lúc đó, ông Jimmy Carter.

Người Nhật coi Mỹ là đồng minh lớn nhất của họ, nhưng mối quan hệ này không phải không có những sóng gió.

Nước Mỹ bảo vệ Nhật, giữ cho Nhật an toàn và trấn an với các láng giềng Châu Á là lực lượng quân sự khổng lồ của họ không nhằm để chống lại những nước này.

Quí vị không cần phải quá khó khăn để tìm kiếm ảnh hưởng của Mỹ tại đây. Bữa ăn trưa của Nhật không phải lúc nào cũng toàn món sushi.

Ảnh hưởng

Jeff Kingstone dạy tại trường Đại học Temple của Nhật và là giám đốc chương trình nghiên cứu về châu Á nói: ''Tôi nghĩ người Nhật nói chung có cái nhìn rất tích cực về nước Mỹ, nhưng tất nhiên cũng có những lo ngại sâu xa.''

''Tôi nghĩ nhiều người Mỹ cảm thấy phiền phức vì mối quan hệ an ninh ngày càng ngày càng chặt chẽ giữa Nhật và Mỹ kể từ sau sự kiện 11 tháng Chín.''

Một nhà bình luận về chính trị khác từ đại học Daiichi, là giáo sư Nariko Hama, cũng chia sẻ quan điểm này.

''Mọi người đang dần dần suy nghĩ lại về vai trò của Nhật trên thế giới, tôi nghĩ chúng tôi đang tự nhìn vào bản thân và nghĩ rằng liệu có cách nào Nhật có thể đóng góp cho thế giới mà không phải lúc nào cũng bám theo Mỹ và chịu sự sai khiến của Mỹ không?''

Tôi đã gặp đại sứ Mỹ tại Nhật, ông Thomas Shieffer tại nơi ở của ông.

Tôi đã nêu lên quan ngại của vị học giả này với ông đại sứ, và hỏi ông liệu việc giữ hàng chục ngàn lính Mỹ trên đất Nhật có phải là việc làm hợp lí không?

''Chúng tôi có trách nhiệm phải bảo vệ người Nhật và việc giữ quân lính ở đây cho phép chúng tôi thực hiện điều đó. Chúng tôi cũng nghĩ việc đó đem lại sự ổn định cho toàn bộ khu vực mà nếu không thì sẽ không thể thực hiện được.''

Tôi chắc chắn rằng nhiều người Mỹ xem bản tin tối sẽ thấy mọi sự tập trung là ở khu vực Trung Đông, các vấn đề ở Iraq, rồi quân đội Mỹ đang bị dàn ra quá mỏng… thì tại sao Mỹ vẫn còn giữ quân ở đây vào thời điểm này?

''Cũng không có gì quá khó hiểu vì đây là một khu vực nguy hiểm của thế giới nếu Mỹ không có mặt tại đây,'' ông Shieffer nói.

Trông cậy đồng minh

Để đổi lấy việc bảo vệ Nhật, Hoa Kỳ cũng hi vọng sẽ nhận được sự ủng hộ tích cực cho các nỗ lực quân sự của họ trên khắp thế giới.

Nhưng nhiệm vụ tiếp thêm năng lượng cho tàu quân sự Mỹ ở Ấn Độ Dương phải dừng lại cuối tháng trước vì chính phủ không được Quốc hội cho phép tiếp tục việc này.

Theo lời người phát ngôn chính tại Bộ ngoại giao ở Tokyo, ông Mitsuwa Tsukaba thì đây không phải là khởi điểm thuận lợi cho Thủ tướng mới: ''Đúng là đáng hổ thẹn. Và cũng là tình huống rất đáng tiếc, vì chúng tôi không thể tiếp tục hoạt động này.''

''Chúng tôi chắc chắn rằng hoạt động này của chính phủ Nhật tại Ấn Độ Dương đóng góp rất nhiều cho các lực lượng đồng minh kiểm soát có hiệu quả các phong trào khủng bố và các hoạt động bất hợp pháp khác.''

Tân thủ tướng

Việc Thủ tướng Fukuda được bầu để lãnh đạo nước Nhật trong sự chào đón của đồng nghiệp xảy ra mới chưa đầy hai tháng.

Ông được coi là một người có kinh nghiệm giải quyết các vấn đề, một nhà trung gian hậu trường có khả năng thực hiện mọi chuyện đầu xuôi đuôi lọt.

Giáo sư Jeff Kingston tin rằng Washington sẽ dễ dàng làm ăn với ông: ''Giống như các lãnh đạo của Nhật mà chúng tôi từng biết và quên lãng theo năm tháng, ông Fukuda là một người không có cá tính gì nổi bật nhưng tôi nghĩ ông là một nhà lãnh đạo có cách giải quyết vấn đề một cách hữu hiệu.''

''Tôi nghĩ các nước khác ở châu Á cũng cảm thấy an tâm hơn khi Nhật và Mỹ có mối quan hệ vững chắc. Vì vậy tôi nghĩ cả hai phía đều hưởng lợi từ mối quan hệ tốt đẹp này.''

Chuyến thăm của thủ tướng Nhật Bản tới Washington là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của ông Fukuda. Nó là một biểu tượng cho thấy tầm quan trọng của mối quan hệ giữa người Mỹ và người Nhật và có lẽ chính ông Fukuda cũng cảm thấy ông phải làm sao đảm bảo cho mối quan hệ đó bền chặt hơn bao giờ hết.