22 Tháng 3 2008 - Cập nhật 11h11 GMT

Biển động giữa Trung Quốc và Đài Loan

Đài Loan bầu cử tổng thống và một lần nữa cách hành xử với Bắc Kinh được coi là một trong những điểm chính yếu trong vận động tranh cử.

Phóng viên đài BBC Michael Bristow mới tới thăm mũi đất gần Đài Loan nhất trên đất Trung Quốc lục địa để tìm hiểu quan hệ căng thẳng giữa hai bên.

Hiếm có nơi nào trên thế giới mà hai phía đối lập của một căng thẳng chính trị có thể 'lườm nguýt' nhau qua một eo biển hẹp đến vậy.

Bức tường Berlin được phá bỏ cuối thể kỷ trước là một trong số đó. Kế đến là Khu Vực Phi Chính Trị chia cắt Bắc và Nam Hàn, nay vẫn còn tồn tại.

Và eo biển rộng 1.500 mét giữa cảng Hạ Môn của Trung Quốc và đảo Jinmen do Đài Loan kiểm soát là ví dụ thứ ba.

Eo biển này ngăn cách Trung Quốc cộng sản và chuỗi đảo Đài Loan.

Trong khi Đài Loan chuẩn bị cho bầu cử tổng thống, hòn đảo Kim Môn nhỏ bé là sự nhắc nhở về căng thẳng chính trị vẫn đang tiếp diễn tại eo biển Đài Loan.

Hai bên chia cắt từ sau nội chiến Trung Quốc năm 1949. Từ đó Đài Loan không còn là một phần của Trung Quốc nhưng cũng không phải là một quốc gia riêng rẽ.

Vấn đề không giải quyết được giữa hai bên đã một thời dẫn tới những cú trao đổi đạn pháo giữa đảo Hạ Môn và Kim Môn.

Nếu căng thẳng hiện tại giữa hai bên lại leo thang, eo biển hẹp này có thể sẽ một lần nữa trở thành chiến tuyến của một cuộc chiến mới.

Biển tạm lặng

Tuy nhiên, vào thời điểm hiện tại, làn nước eo biển Đài Loan trông khá phẳng lặng.

Hỗn độn duy nhất có thể thấy là giữa những công ty vận hành tour du lịch ở đảo Hạ Môn, họ cạnh tranh căng thẳng để chiếm những du khách Trung Quốc háo hức đi tàu tới Kim Môn để được nhìn sang phía 'kẻ thù'.

Những người bán vé đứng dọc bến cảng, níu tay những người qua đường để bán vé cho chuyến du hành kéo dài hai giờ với giá 126 nhân dân tệ mỗi người.

Trước khi hành khách lên tàu, nhân viên an ninh kiểm tra thẻ căn cước và loa phóng thanh đọc ra rả tầm quan trọng và sự đặc biệt của tour du lịch này.

Người hướng dẫn du lịch chỉ cho hành khách thấy điểm cao nhất của đảo Hạ Môn nơi các vị lãnh đạo quốc gia thường tới để nhìn sang đảo Kim Môn.

Cô cũng chỉ cho chúng tôi một hòn đảo nhỏ xíu có lính Trung Quốc canh gác.

Ngay cả tên con tàu "Thành Công" cũng đầy ý nghĩa.

Đây là tên của vị tướng gốc Hán, Trịnh Thành Công, đã giành được Đài Loan từ tay người Hà Lan.

Khi con tàu gần tới Kim Môn, một du khách lên tiếng: "Tôi thấy chúng ta nên thống nhất với Đài Loan ngay lúc này."

"Nếu không thống nhất một cách êm ấm được, ta phải dùng lực. Chúng ta phải tới giải phóng Đài Loan."

Một du khách khác lớn tiếng: "Kim Môn thuộc về Trung Quốc, chắc chắn rồi. Đài Loan và đại lục sẽ sớm được thống nhất."

Không chia cắt

Niềm tin của những du khách Trung Quốc về việc Đài Loan sẽ trở về với Trung Quốc cũng là những gì nhà chức trách Trung Quốc nung nấu.

Nếu chính phủ Trung Quốc có bao giờ muốn đi theo hướng này, họ có thể dùng sáu tàu chiến đang thả neo tại bến cảng Hạ Môn.

Trong bài phát biểu "thống nhất", thủ tướng Ôn Gia Bảo nhấn mạnh quan điểm của Trung Quốc về vấn đề này.

"Chúng ta sẽ không bao giờ cho phép ai tách Đài Loan ra khỏi đất mẹ dưới bất kỳ vỏ bọc nào, bằng bất kỳ giá nào."

"Thống nhất hai bên là điều tất yếu trong sự nghiệp đổi mới đất nước Trung Hoa vĩ đại."

Đây thực ra là quan điểm của Trung Quốc trong khoảng nửa thế kỷ qua, nhưng rõ ràng nước này không ngồi đó mà hy vọng mọi việc sẽ được sắp đặt theo ý muốn.

Trung Quốc đã giành quyền sử dụng vũ lực với Đài Loan nếu nước này tuyên bố độc lập. Người ta cũng cho rằng Trung Quốc có hỏa tiễn đã hướng sẵn tới Đài Loan để khẳng định sự đe dọa của mình.

Nước này cũng tìm cách tách Đài Loan ra khỏi thế giới, một ví dụ là phản đối kịch liệt những nỗ lực của Đài Loan gia nhập Liên hiệp quốc.

Trong khi đó, Trung Quốc vẫn để ngỏ khả năng đối thoại, mặc dù Bắc Kinh sẽ chỉ ngồi nói chuyện với những người Đài Loan chịu nghĩ rằng Trung Quốc và Đài Loan là một quốc gia.

Con tàu du lịch của chúng tôi không tới tận đảo Kim Môn mà chỉ thả neo cách bờ biển vài trăm mét.

Phía trước, du khách Trung Quốc có thể nhìn thấy một lá cờ của Cộng hòa Trung Hoa, tên chính thức của Đài Loan, đang bay phần phật trong gió.

Gần đó là một khẩu hiệu khổng lồ về triết lý chính trị của Đài Loan.

Du khách hối hả chụp ảnh, rồi con tàu quay mũi trở lại Hạ Môn.