BBCVietnamese.com

22 Tháng 5 2008 - Cập nhật 09h24 GMT

Giải pháp Tây Tạng của Đạt Lai Lạt Ma

Đức Đạt Lai Lạt Ma cho BBC biết ông tin rằng Trung Quốc đang thay đổi và điều này có thể đưa lại một thái độ "công khai minh bạch" hơn đối với Tây Tạng.

Trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình Today của kênh Radio 4 thuộc BBC, ông nói phản ứng của Trung Quốc sau trận động đất tàn phá ở tỉnh Tứ Xuyên là một dấu hiệu của sự thay đổi.

Vị lãnh tụ tinh thần Tây Tạng nói ông muốn có một "giải pháp dung hòa" cho nền tự trị, mặc dù có các kêu gọi đòi độc lập trong người dân Tây Tạng.

Nhưng ông cũng cảnh báo rằng sự bất mãn có thể gia tăng nếu không có tiến bộ trong chủ đề Tây Tạng.

"Mở rộng hơn ra thế giới"

Phát biểu trong một chuyến thăm kéod ài 10 ngày tới London, Đạt Lai Lạt Ma nói ông "khá lạc quan" về tương lai.

Ông nhận định Trung Quốc đang đổi thay qua việc có "sự cởi mở hơn trong liên hệ với thế giới bên ngoài".

Đạt Lai Lạt Ma lấy bằng chứng là các nỗ lực của Trung Quốc trong việc ứng phó với trận động đất gần đây, vốn làm hàng chục người thiệt mạng tại tỉnh Tứ Xuyên.

Ông nói "Tôi nghĩ đây là một dấu hiệu cho thấy nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa đang thay đổi, từ thập niên này sang thập niên kia".

"Hy vọng rằng nay điều này sẽ dẫn tới một thái độ công khai minh bạch hơn trong các lĩnh vực khác, trong đó có Tây Tạng".

Chính phủ Trung Quốc đã cáo buộc Đạt Lai Lạt Ma đứng sau các cuộc biểu tình chống Trung Quốc từng nổ ra tại thủ phủ Lhasa của Tây Tạng hồi tháng Ba làm nhiều người thiệt mạng.

Đạt Lai Lạt Ma đã bác bỏ cáo buộc về việc xúi giục các vụ phản đối. Ông thường nêu quan điểm không đòi cho Tây Tạng độc lập khỏi Trung Quốc.

Ông nói với BBC: "Chúng tôi không tìm kiếm sự ly khai".

Ông cho rằng việc cả Trung Quốc và Tây Tạng cùng tồn tại như hiện nay là vì lợi ích của hai bên.

Đạt Lai Lạt Ma nói: "Văn hoá Phật giáo Tây Tạng có thể là một sự đóng góp to lớn làm giàu thêm di sản văn hóa của Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa".

"Sớm hay muộn chúng tôi sẽ phải nói chuyện với chính phủ Trung Quốc, do đó chuyện độc lập hay ly khai nay không đề cập tới".

"Giải pháp dung hòa"

Được hỏi về sự chống đối trong số những người đi theo ông vốn có thể ưa thích một đường lối mạnh mẽ hơn với Trung Quốc, Đạt Lai Lạt Ma nói các quan điểm và chỉ trích khác nhau đều được "hoan nghênh".

Ông nói: "Về vấn đề tự trị, chúng tôi cam kết một giải pháp dung hòa".

"Các vấn đề quốc phòng và đối ngoại cần được chính phủ trung ương nắm, nhưng các lĩnh vực còn lại như thương mại, giáo dục, môi trường, tôn giáo - tất cả cần phải được người Tây Tạng tự quản lý".

Đạt Lai Lạt Ma khẳng định: "Đó là một sự tự trị thực sự và có ý nghĩa".

Ông cũng thừa nhận đã có những chống đối trong nội bộ.

"Không chỉ từ bên ngoài, mà thậm chí từ bên trong, đã có nhiều người thực sự chỉ trích về tiếp cận của chúng tôi, nhưng cho đến nay mọi sự đều ổn. Chúng tôi có thể giải quyết ổn thỏa sự chỉ trích này."

Vị lãnh tụ tinh thần ly khai của Tây Tạng nói:

"Nhưng trong tương lai xa hơn, nếu không đạt được những cải thiện bên trong Tây Tạng, và việc đàn áp thô bạo tiếp tục diễn ra, thì sự bất bình sẽ gia tăng, và khi đó, quan điểm này cũng có thể sẽ tăng lên".