02 Tháng 8 2008 - Cập nhật 06h24 GMT
Tổng thống Bush nói về quan hệ Mỹ-Trung
Ông George W Bush sắp có chuyến thăm Á châu lần cuối với tư cách tổng thống Hoa Kỳ.
Trước thềm chuyến đi, ông trả lời phỏng vấn một số báo lớn trong khu vực về quan hệ giữa Mỹ và châu Á, đặc biệt là Trung Quốc.
Chúng tôi xin trích giới thiệu cùng quý vị.
Lịch trình của TT Bush lần này sẽ là Hàn Quốc, Thái Lan rồi tới Trung Quốc, nơi ông tham dự lễ khai mạc Thế Vận hội Bắc Kinh.
Trước hết ông đánh giá rằng sự xuất hiện của Trung Quốc và Ấn Độ trên trường quốc tế là 'tích cực'.
Ông nói: "Tôi nghĩ điều tối quan trọng là Hoa Kỳ phải tiếp tục duy trì quan hệ không chỉ với hai nước này, mà cả các nước khác trong khu vực".
"Chính sách ngoại giao của chúng tôi ở vùng Viễn Đông đang khá mạnh. Quan hệ giữa Mỹ với Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc chưa bao giờ tốt hơn bây giờ."
Ngay cả chủ đề Đài Loan, mà ông Bush đánh giá là 'nhạy cảm' trong quan hệ Mỹ - Trung, theo ông cũng đã được cải thiện.
"Tôi đã nói rất rõ rằng Mỹ đặt cho mình một số lằn ranh giới hạn trong chủ đề này, thí dụ sẽ không có chuyện đơn phương tuyên bố độc lập, và chính sách của chúng tôi sẽ vẫn là như thế."
Trong chuyến thăm lần này, Tổng thống Bush sẽ khai trương trụ sở mới của đại sứ quán Hoa Kỳ tại Bắc Kinh nhân 30 năm hai bên thiết lập quan hệ ngoại giao.
Ông nói: "Việc cả hai nước cùng ăn mừng sự kiện này chứng tỏ quan hệ song phương tốt đẹp, nếu không ai kỷ niệm 30 năm quan hệ làm gì".
Đối tác hay đối thủ?
Ông tổng thống cũng cho rằng quan hệ giữa ông và hai lãnh đạo Trung Quốc Giang Trạch Dân và Hổ Cẩm Đào đều rất tốt.
"Tôi rất quan tâm tới việc mở rộng hợp tác và trao đổi quốc phòng giữa hai bên. Điều quan trọng là làm sao để các sỹ quan trẻ của hai bên liên hệ với nhau nhằm thiết lập sự tin tưởng."
Ông Bush thừa nhận rằng vụ chiến đấu cơ của Mỹ và Trung Quốc đụng nhau trên đảo Hải Nam năm 2001 đã gây khủng hoảng trong quan hệ song phương.
"Tôi nói thật là cũng mất khá nhiều thời gian để bên Trung Quốc trả lời điện thoại của chúng tôi. Nhưng nay nếu có việc như vậy xảy ra thì tôi tin chắc phản ứng sẽ nhanh hơn vì sự tin tưởng giữa hai bên đã tăng lên."
"Điều này có lợi cho khu vực."
Tổng thống Mỹ từ chối gọi Trung Quốc là đối tác hay đối thủ và cho rằng không thể định nghĩa một cách giản lược như thế được.
Ông nói giữa hai bên có mối quan hệ khá phức tạp, 'đôi khi có tương đồng về lợi ích quốc gia nhưng cũng có khi không được như vậy'.
Theo ông Bush có nhiều yếu tố góp phần vào sự phức tạp đó, như hội nhập toàn cầu, hay tình hình nội bộ của Trung Quốc mà ông gọi là 'thường xuyên thay đổi', nhất là về kinh tế.
Ông khẳng định: "Một vị tổng thống Mỹ chắc chắn sẽ phải rất chú ý tới quan hệ không chỉ với Trung Quốc, mà với toàn khu vực".
Theo ông, người kế nhiệm ông tại Nhà Trắng sẽ duy trì chính sách tiếp tục hợp tác với Trung Quốc, đồng thời 'thường xuyên nhắc nhở về quan điểm của Mỹ ' trong chủ đề tự do nhân quyền.
Lãnh đạo Trung Quốc
Trong chuyến thăm Trung Quốc lần này, ông Bush sẽ dự khai mạc Olympics và có hội đàm tay đôi với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào.
Ông Bush nói: "Tôi khoái ông Hồ. Tôi thấy ông ấy là một người thẳng thắn và tôi thấy dễ chịu khi tiếp xúc với ông ấy".
"Chúng tôi sẽ bàn về các chủ đề xưa nay hai bên vẫn bàn."
Ông tổng thống cũng tiết lộ rằng hai bên dù phải qua phiên dịch vẫn nói chuyệin thoải mái và hỏi thăm gia cảnh của nhau.
"Một trong những điều mà tôi luôn quan tâm theo dõi là lãnh đạo Trung Quốc làm những gì để tận dụng lợi ích và đối phó thách thức của thị trường toàn cầu hóa. Trung Quốc là nước đông dân và lực lượng lao động đông đảo."
Ông Bush nhận xét rằng Chủ tịch Hồ Cẩm Đào rất cởi mở về các quan ngại và áp lực của ông.
Ông cũng dẫn ra một thí dụ khi quan ngại của phía Trung Quốc về chủ đề Đài Loan một thời gian bị coi là 'rất nhạy cảm' đã khiến ông phải công khai tuyên bố tại phòng Bầu Dục, rằng Hoa Kỳ 'không ủng hộ việc đơn phương tuyên bố độc lập'.
Các chi tiết trên lấy từ biên bản của Tòa Bạch ốc về nội dung cuộc phỏng vấn mà Tổng thống George W Bush dành cho các biên tập trưởng của các tờ Chosul Ilbo (Hàn Quốc), Bangkok Post (Thái Lan), People's Daily (Trung Quốc), và South China Morning Post (Hong Kong).