Paul Rincon Phóng viên Khoa học BBC

	Trung Quốc muốn gởi thông điệp đến thế giới

Đối với các cường quốc không gian, thông điệp là: dù vào cuộc muộn, Trung Quốc đang tiến rất nhanh.

Vụ phóng tàu Thần Châu VII là một bước quan trọng trong chương trình ba giai đoạn: đưa người lên không gian, rồi lập một trạm thí nghiệm nhỏ trên quỹ đạo, và cuối cùng là một trạm không gian.

Trung Quốc đã phóng một phi thuyền không người lái đặt tên Hằng Nga lên mặt trăng, và sẽ hạ cánh xuống đó, đem theo một xe thám hiểm tự động vào năm 2010.

Năm ngoái, Trung Quốc bị thế giới chỉ trích khi dùng một tên lửa đạn đạo tầm xa để bắn hạ một vệ tinh dự báo tiết đã cũ.

Nhưng động cơ đằng sau chương trình thám hiểm không gian của Trung Quốc là gì?

Thực ra đã có cuộc chạy đua lên không gian từ lâu rồi, nhưng lần này là giữa các nước Á Châu, Trung Quốc, Nhật Bản, có lẽ Nam Hàn, và chắc chắn cả Ấn Độ.

Dean Cheng, một chuyên gia về Á Châu của viện nghiên cứu CNA ở Washington DC giải thích lý do kinh tế là chính.

"Từ góc độ dân sự chúng ta đang cổ xúy cho sự phát triển của công nghệ cao,'' ông Cheng nói.

Một lý do khác là ngoại giao. Ông Cheng nói một chương trình không gian toàn diện cho thế giới thấy Trung Quốc đã xuất hiện trên sân khấu quốc tế.

"Điều đó phù hợp với việc tổ chức Thế Vận Hội, phù hợp với một nền kinh tế mạnh, phù hợp với hình ảnh của nước có nguồn dự trữ ngoại tệ lớn nhất thế giới.''

Đó là một cú khoe trương về kỹ thuật của Trung Quốc   Tiến sĩ Roger Launius

Bên cạnh đó còn lý do củng cố tính chính danh cho đảng cầm quyền ở trong nước.

"Có nhiều vấn đề như melamine trong sữa. Những vấn đề liên quan đến tham nhũng. Nhưng đảng Cộng sản đã chứng minh rằng họ đạt được những điều chưa chính quyền nào trước đó làm được, và Trung Quốc là một trong những cường quốc hàng đầu về công nghệ cao,'' ông Cheng giải thích với BBC News.

'Hàng xa xỉ'

Rồi đến lý do quân sự đó là Trung Quốc có khả năng phóng nhiều vệ tinh chỉ cần một tên lửa, có thể lắp nhiều đầu đạn trên một tên lửa.

Công nghệ không gian đòi hỏi khả năng chế tạo thật chính xác và có thể ứng dụng trong các hệ thống phòng thủ.

Nhưng ông Cheng nói việc Bắc Kinh tìm cách đưa người lên không gian còn có một ý nghĩa khác.

"Đó là dấu hiệu cho thấy một nước giàu có, một thứ xa xỉ. Nó giúp đưa Trung Quốc vượt lên trên hết các nước Á Châu còn lại trong lĩnh vực không gian.''

Đưa người lên không gian cũng là để quảng cáo cho khả năng phóng phi thuyền thương mại cho Trung Quốc.

Nếu Trung Quốc tự tin đủ để đưa người của chính nước mình lên không gian thì chắc chắn họ có khả năng phóng vệ tinh cho các nước khách hàng.

"Đây là một chương trình cao cấp không còn nghi ngờ gì,'' Tiến sĩ Roger Launius, phụ trách lịch sử không gian trong viện bảo tàng không gian NAS ở Washington DC.

"Tôi nghĩ Trung Quốc đã bước vào lĩnh vực đưa người lên không gian với những lý do cũng như Hoa Kỳ và Liên Xô hồi đầu thập niên 1960.''

	Phi hành gia của Trung Quốc được coi là những anh hùng dân tộc

"Đó là một cú khoe trương về kỹ thuật. Đây cũng là cách chứng tỏ với thế giới vị thế độc nhất vô nhị, và đó là mục tiêu rất quan trọng cho họ,'' Tiến sĩ Launius nói.

Tiến độ vững chắc

Tiến độ vững chắc của Trung Quốc chắc chắn nêu bật thách thức mà cơ quan không gian NASA của Hoa Kỳ phải đối diện trong lúc toan tính cho giai đoạn hậu phi thuyền con thoi.

Hệ thống phi thuyền con thoi chỉ còn sử dụng được hai năm nữa mà thôi trong khi tàu loại mới có tên là Ares-Orion, chỉ bắt đầu lên quỹ đạo vào 2015.

Trong giai đoạn chuyển tiếp Hoa Kỳ phải cậy vào Nga để đưa các toán phi hành gia của họ lên trạm Không gian Quốc tế.

Nhưng căng thẳng giữa hai nước quanh xung đột ở Gruzia có nghĩa NASA có thể phải dùng phi thuyền con thoi lâu hơn tuổi thọ của nó.

Và không giống Trung Quốc, Cơ quan Không gian Âu châu hiện không có khả năng đưa người lên không gian.

Tuy nhiên các chuyên gia không nghĩ là Trung Quốc đang bước vào một cuộc chạy đua không gian mới.

Ông Dean Cheng cũng nói: "Bây giờ không phải như hồi thập niên 1960. Trung Quốc sẽ không liên tục phóng người lên không gian đâu. Nhưng họ cũng sẽ không để xảy ra những thất bại ngoạn mục.''

TS Launius đồng ý: "Tôi không nghĩ người Mỹ quan ngại cho một sự cạnh tranh của Trung Quốc trên không gian. Tôi nghĩ ở Âu Châu cũng vậy.''

Ông công nhận có chạy đua lên không gian nhưng giữa các nước Á Châu.

"Trung Quốc vì họ có đủ mọi khả năng nên vào thời điểm này có lẽ đang dẫn đầu, nhưng các nước khác cũng có nhiều khả năng.''

Tuy vậy cũng phải nói, dù là nước thứ ba đưa người lên không gian, còn lâu Trung Quốc mới bắt kịp những thành tựu của người Mỹ và người Nga.

TS Launius giải thích: "Người Trung Quốc đã chế tạo thành công phi thuyền có thể đưa người lên không gian.''

''Nhưng anh không thể xây trạm không gian hay lên mặt trăng nếu chưa có phi thuyền có đủ khả năng đưa người lên đó.''

"Họ đang hoạch định cho việc đi ra ngoài không gian, nhưng chỉ một chuyện đó chưa thể gọi là một chương trình không gian đúng nghĩa,'' Tiến sĩ Launius nói.