15 Tháng 1 2009 - Cập nhật 09h35 GMT

Kêu gọi Obama bảo vệ nhân quyền

Tổ chức nhân quyền hàng đầu thế giới kêu gọi tổng thống đắc cử Barack Obama đặt quyền con người vào trung tâm của chính sách ngoại giao, đối nội và an ninh của Hoa Kỳ.

Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch (HRW) muốn ông Obama sửa chữa ‘tai hại ghê gớm’ mà chính quyền Bush gây ra.

Trong báo cáo thường niên, HRW phê phán cả Israel và Hamas vì cuộc khủng hoảng nhân đạo tạo Gaza.

Báo cáo cũng nói Trung Quốc đã nuốt lời hứa với Ban tổ chức Thế Vận Hội rằng họ sẽ cải thiện tình hình nhân quyền.

Bản phúc trình dài 564 trang cho rằng chính quyền Bush ‘rút lui’ khỏi vị trí bảo vệ cho nhân quyền vì cuộc chiến chống khủng bố.

Làm như thế, chính quyền Bush đã không còn "nhìn nhận gì các quyền cơ bản như quyền không bị tra tấn, bắt bớ bất ngờ và quyền được xét xử sau khi bị bắt".

Ông Kenneth Roth, Giám đốc điều hành HRW, có trụ sở ở New York, nói chính quyền của ông Obama cần "thay đổi toàn bộ tư duy về cách chống khủng bố".

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Sean McCormack bác bỏ chỉ trích và nói Washington "tự hào về thành tích cổ vũ nhân quyền".

Riêng về Trung Quốc, báo cáo nói nước này đã không giữ lời hứa rằng họ sẽ cải thiện tình hình nhân quyền vì Thế Vận Hội và thậm chí còn kiểm soát chặt hơn tự do của công dân.

Nhìn lại năm ngoái, HRW nói Bắc Kinh đã trấn áp các nhà hoạt động nhân quyền, dân chủ, các nhóm thiểu số trong những tháng trước Thế Vận Hội.

Chính quyền của ông Obama cần thay đổi toàn bộ tư duy về cách chống khủng bố

Kenneth Roth, HRW

Xuống đường phản đối

Họ cho rằng người dân Trung Quốc ngày càng ‘thất vọng nhưng không biết tìm đến đâu để giải tỏa’.

Bởi vậy, "cách duy nhất là họ xuống đường, tạo ra hàng nghìn vụ biểu tình, phản đối, thậm chí có lúc rất bạo lực trên toàn nước Trung Quốc".

Báo cáo cũng ghi nhận "tình hình xấu đi nghiêm trọng" tại Tây Tạng sau vụ trấn áp rối loạn hồi tháng Ba năm 2008 ở Lhasa.

Trung Quốc không bình luận về báo cáo của HRW nhưng đã từng bác bỏ các phúc trình loại này trong quá khứ, gọi chúng là ‘đầy thiên vị’.

HRW cũng phê phán tình hình đàn áp chính trị ở Miến Điện, Cuba, Iran, Bắc Hàn, Ả rập Saudi, Uzbekistan và Zimbabwe.

Một số nền dân chủ Phương Tây cũng bị phê phán trong bản báo cáo như Anh và Pháp cùng Hoa Kỳ bị cáo buộc vi phạm nhân quyền trong quá trình trấn áp khủng bố.