Một đảo nhỏ trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam

Theo Taiwan News hôm 04/02/2009, Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan), ra tuyên bố tái khẳng định chủ quyền của họ đối với các đảo và rặng san hô tại Biển Nam Trung Hoa.

Đây là động thái theo sau việc lưỡng viện quốc hội Philippines lần lượt vào các ngày 28/01 và 02/02 thông qua luật sáp nhập các đảo nhỏ và rặng san hô thuộc quần đảo Trường Sa (Nansha hoặc Spratlys) vào lãnh thổ của họ.

Phía Philippines cũng bằng luật do Thượng viện và Hạ viện thông qua, coi các đảo trong tiếng Anh là Macclesfield Bank Islands (Jhongsha) nay thuộc về nước cộng hòa.

Hiện trên thực tế Đài Loan đang làm chủ các đảo họ gọi là Đông Sa và Thái Bình.

Đặc biệt hơn, ngoài việc tái khẳng định chủ quyền, Đài Loan mời Philippines đàm phán về phân định lãnh thổ và lãnh hải tại toàn vùng.

Báo chí trích Thông tấn xã CNA của Đài Loan nói Đài Bắc muốn đàm phán về tranh chấp 'căn cứ vào các nguyên tắc và hiến chương Liên Hiệp Quốc'.

Trước tuyên bố của Đài Loan, Việt Nam, nước đòi chủ quyền đối với quần đảo, đã đưa ra phản ứng sớm nhất.

Trong cuộc họp báo ngày 5/2 ở Hà Nội, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Lê Dũng, đã phát biểu như sau:

"Chúng tôi cho rằng trong khi tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài cho các tranh chấp đối với hai quần đảo này, các bên liên quan cần tuân thủ Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 và "Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông" (DOC), không có hành động làm phức tạp thêm tình hình, góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực."

Trung Quốc, Philippines, và những nước tuyên bố chủ quyền, hoặc toàn bộ, hoặc một phần, của 180 đảo lớn nhỏ và bãi đá, rặng san hộ ở Trường Sa, chưa đưa ra phản ứng.

Malaysia và Brunei nói họ cũng có chủ quyền đối với một phần của quần đảo Trường Sa,.

Philippines chạy đua

Luật về Đường Cơ Sở của Quần đảo HB3216 có sự khác biệt trong văn bản của Thượng viện và Hạ viện   Báo Manila Standard Today

Theo báo chí Philippines hôm 03/02/2009, Hạ viện nước nay đã thông qua luật xác nhận chủ quyền ở Trường Sa với số phiếu áp đảo 171-3.

Luật Hạ viện House Bill (HB) 3216 sáp nhập nhóm đảo họ gọi là Kalayaan trong quần đảo Trường Sa và cả Scarborough Shoal vào lãnh thổ biển của Philippines.

Văn bản của Hạ viện có sự khác biệt về một số định nghĩa so với bản của Thượng viện.

Nhưng Thượng nghị sĩ Miriam Defensor-Santiago nói Philippines hành động phù hợp với các tuyên bố trước đó về lãnh thổ, lãnh hải và việc duy trì tình trạng hiện hữu, trừ phi có thay đổi về các đảo này bằng biện pháp hòa bình.

Giới bình luận tin rằng Philippines đang thúc đẩy tìm kiếm, khai thác dầu khí trong vùng với sự tham gia của công ty như Philippine National Oil Co.

Nhưng báo The Nation cũng nói nghị viện Philippines chạy đua với thời gian trước hạn định đưa ra quốc tế định nghĩa mới về thềm lục địa mở rộng của nước này theo Luật Biển quốc tế.

Theo Manila Standard Today, hạn chót này là ngày 13/05/2009 và tờ báo cũng nhắc lại rằng Bắc Kinh đã có công hàm phản đối dự luật HB 3216 ngay từ khi nó được đưa ra thảo luận tháng 12/2009.