16 Tháng 6 2004 - Cập nhật 13h03 GMT

Cảnh báo mới về khí hậu địa cầu

Phát biểu tại Hội nghị Khoa học tiên tiến của Hoa Kỳ các nhà khoa học chỉ trích chính sách môi trường của chính phủ Tổng thống Bush và nói cần phải coi trọng vấn đề khí hậu thay đổi.

Các nhà khoa học nói chính sách hiện tại của ông Bush là không đủ và ngắn hạn.

Một trong 10 nhà khoa học này là Daniel Schrag, một nhà hóa địa chất thuộc đại học Havard nói rằng nhiệt độ địa cầu gia tăng tác động trực tiếp đến chúng ta.

"Nó tác động đến an ninh quốc gia, an ninh quốc tế, đến kinh tế, cả ở địa phương lẫn quốc gia và toàn cầu, nhưng chính phủ này không làm gì cả để đối phó."

"Họ chui đầu xuống cát lẫn trốn vấn đề, thậm chí còn tệ hơn là họ đi thụt lùi bởi vì họ đầu tư vào các công nghệ cũ để cuối cùng đưa chúng ta vào con đường nguy hiểm."

Giáo sư Schrag nói rằng các chính trị gia của Hoa Kỳ quá gần gũi với các công ty dầu khí.

"Cả Bush, và nhất là phó tổng thống Cheney có những liên hệ mật thiết với kỹ nghệ dầu khí, và chúng ta đang nhìn thấy hậu quả của mối quan hệ đó."

"Tôi nghĩ ông Cheney, là người chịu trách nhiệm cho chính sách năng lượng của đất nước, thực sự nghĩ là cái gì tốt cho hai tập đoàn Halliburton và Texas Oil là tốt cho Hoa Kỳ."

"Tôi cho rằng ông ta đang phạm một sai lầm khủng khiếp. Nhìn chung quanh chúng ta thấy khí hậu đang thay đổi, đó là có thực."

Giáo sư Schrag nói điều đáng sợ nhất là những thay đổi dự kiến xảy ra trong thế kỷ tới có thể vô cùng thảm khốc.

Liên hiệp quốc cảnh báo
(Bản quyền ảnh của Marinez Ferreira de Siqueira)
Cây Virola sebifera ở Brazil có thể bị tuyệt chủng nếu nhiệt độ địa cầu tăng

Một phúc trình mới ra của Liên hiệp quốc cảnh báo rằng từ nay đến năm 2050, trên thế giới sẽ có 2 tỉ người phải sống với nguy cơ lũ lụt nghiêm trọng.

Viện nghiên cứu về Môi trường và an ninh cho Nhân loại, một cơ quan do Liên hiệp quốc thành lập để giúp các chính phủ đối phó với thiên tai.

Viện này nói rằng mức độ di cư, gia tăng dân số, và môi trường biến đổi làm cho hậu quả của các trận lũ lụt thêm tệ hại.

Người ta ước đoán hiện tại hàng năm trên thế giới có chừng nửa tỉ người bị ảnh hưởng bởi lũ lụt, từ mất nhà mất mùa màng, gia súc, cho đến bệnh tật và tử vong.

Nhưng trong vòng 50 năm nữa, Viện nghiên cứu về Môi trường và an ninh cho Nhân loại của Liên hiệp quốc nói rằng con số này sẽ tăng lên gấp bốn lần.

Nguyên nhân theo viện nghiên cứu là: Dân số thế giới gia tăng nhanh chóng; Càng ngày càng có nhiều người kéo về các thành phố lớn, thường là ở vùng duyên hải;

Và diện tích rừng ngày càng thu nhỏ trong khi đó là tường thành thiên nhiên để ngăn chắn mưa, lũ;

Tác giả bản phúc trình là tiến sĩ Janos Bogardi dự đoán dân số thế giới sẽ tiếp tục tăng đến khoảng 10 tỉ người.

"Sức ép của dân số, và không may là tình trạng nghèo đói, là động lực dẫn đến việc sử dụng thái quá các nguồn tài nguyên."

Một yếu tố khác làm cho lũ lụt gia tăng theo Viện nghiên cứu về Môi trường và an ninh cho Nhân loại của Liên hiệp quốc là, thay đổi khí hậu địa cầu.

Các nhà nghiên cứu của viện dự đoán thời tiết ngày càng bất ngờ, thiên tai xảy ra thường xuyên hơn.

Theo bản phúc trình mực nước biển sẽ dâng đến mức khiến con người không còn sinh sống được trên một số đảo quốc nhỏ.

Bản phúc trình muốn mọi người lưu ý là con số thiệt hại về của do thiên tai gây ra mỗi năm cũng tương đương với ngân sách viện trợ hàng năm trên thế giới.

Các nhà nghiên cứu nói các nước cấp viện nên giúp để các nước nghèo chuẩn bị đối phó như theo dõi và dự báo tốt, hơn là chỉ tìm cách giải quyết hậu quả sau các trận thiên tai.

Bằng chứng khí hậu thay đổi

Một toán nghiên cứu gồm có đông đảo khoa học gia đến từ 10 quốc gia khác nhau đã bỏ thời gian suốt thập niên qua để lấy những mẫu băng cổ ở Nam cực trong chương trình nghiên cứu có tên là Epica.

Đây không phải là dự án đầu tiên nhưng lần này các nhà khoa học đã khoan sâu hơn các lần trước.

Tiến sĩ Eric Wolff trong dự án Epica giải thích nhờ phân tích không khí trong những bọt li ti trong các mẫu băng, chúng ta có thể biết các hóa chất như carbonic biến đổi như thế nào theo thời gian.

"Khi đã biết khí hậu thay đổi thế nào trong 800.000 năm qua, chúng tôi biết được những qui luật để có thể dựa vào đó lập nên những mô hình dùng để dự báo tương lai."

Kết quả phân tích sơ khởi các loại khí còn đọng trong các khối băng khoang được ở địa điểm gọi là Vòm C của bình nguyên Nam cực cho thấy lượng carbonic hiện nay cao hơn nhiều so với cách đây 440.000 năm.

Tiến sĩ Eric Wolff thuộc trung tâm khảo cứu Nam cực của Anh quốc cho biết có một điểm đặc biệt là vào giai đoạn cách đây khoảng 400 ngàn năm.

"Chúng tin rằng khí hậu vào lúc đó lúc rất giống như thời nay và trong vòng 20 ngàn năm sắp tới. Chúng tôi nói vậy là vì đường quỹ đạo của trái đất quanh mặt trời vào lúc đó, cũng giống như bây giờ."

"Chúng tôi cũng nhận thấy lượng khí gây hiệu ứng nhà kính như carbonic và methane lúc đó cũng giống như vào thời trước cuộc cách mạng kỹ nghệ."

Tiến sĩ Wolff giải thích giai đoạn khí hậu ấm đó kéo dài 28 ngàn năm nhưng hiện tại con người chỉ mới đi qua 12 ngàn năm.

"Như vậy dựa trên dự đoán tốt nhất của chúng tôi thì phải 15 ngàn năm nữa chúng ta mới quay lại thời băng hà."

Trên thực tế khí hậu địa cầu ấm nóng giúp tránh được băng giá, nhưng có một số khoa học gia tin rằng, ngược lại, vì nhiệt độ tăng sẽ làm tan băng ở hai cực của địa cầu.

Những núi băng khổng lồ đó tan ra sẽ tác động đến luồng nước của đại dương làm cho mực nước biển dâng lên, và sẽ nhanh chóng đưa trái đất về lại thời băng hà.

Nhưng Tiến sĩ Eric Wolff không tin rằng chuyện đó xảy ra mặc dù nói rằng chúng ta nên cảnh giác bởi vì các loại khí gây hiệu ứng nhà kính gia tăng nhiều so với trước đây, và đó chắc chắn là một trong các phó sản của con người.