Thời tiết khắc nghiệt do ấm nóng toàn cầu?

Cháy rừng cùng hạn hán ở Nam Âu, một số nơi khác của châu lục này lại chìm trong nước lụt, nhiều người đã coi ‘ấm nóng toàn cầu’ là thủ phạm của thời tiết khắc nghiệt tại châu Âu.

Nhưng các nhà nghiên cứu về thay đổi khí hậu không muốn công nhận mối quan hệ này.

Malcolm Haylock thuộc nhóm nghiên cứu khí hậu của đại học East Anglia, Anh nhận xét: “Chúng ta có thể nói rằng vì trái đất nóng lên nên sẽ có thêm nhiều hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, nhưng ta không thể đổ lỗi mọi hiện tượng thời tiết cho thay đổi khí hậu.”

Hàng chục vụ cháy rừng lớn đã diễn ra tại Bồ đào nha, bởi cũng giống như một số nước Nam Âu và Bắc Phi khác, nước này đang trải qua đợt nóng khủng khiếp cùng hạn hán suốt mùa hè này.

Trong khi đó, lụt lội đã gây nhiều xáo trộn tại miền trung Thụy sĩ, gây ra đất lở và làm nhiều đường xá và đường tàu hỏa bị phá hủy.

Nóng ấm toàn cầu

Ngày càng có nhiều người cho rằng khí thải nhà kính đang làm trái đất nóng lên.

Nhiều nhà nghiên cứu khí hậu tin rằng nhiệt độ toàn cầu tăng sẽ 0.2 độ C mỗi thập kỷ trong thời gian tới

Nhưng đối với hạn hán và lụt lội, các nhà khoa học cho rằng không dễ gì tìm ra một xu hướng dài hạn đối với lượng mưa.

Thời tiết châu Âu bị ảnh hưởng bởi một hệ thống khí hậu có tên là Dao động Bắc Đại Tây dương. Hệ thống này mô tả những thay đổi về áp suất không khí tại mực nước biển đo được tại Iceland và Azores.

Tiến sĩ Haylock cho biết: “Trong khoảng 50 năm qua, áp suất không khí vào mùa đông tại Iceland có xu hướng thấp xuống còn tại Azores thì lại cao lên.”

Hệ thống khí hậu này có tác động từ thượng tầng khí quyển tới đáy biển.
Nhưng ảnh hưởng rõ rệt nhất trong nửa thế kỷ qua là xu hướng khí hậu khô hơn ở miền nam châu Âu và lượng mưa rất cao hoặc rất thấp ở bắc Âu vào mùa đông.

Còn ảnh hưởng vào các mùa khác như mùa hè lại không rõ rệt. Các hệ thống khí hậu địa phương lại có vẻ đóng vai trò lớn hơn khi dự báo thời tiết vào các mùa khác.

Mô hình máy tính

Tiến sĩ Haylock nói rằng những thay đổi của hệ thống Dao động Bắc đại tây dương khó có thể có liên hệ với những thay đổi khí hậu do con người gây ra.

Các nhà khoa học không có những dữ liệu dài hạn để nói điều ngược lại.

Tuy nhiên, các mô hình máy tính cho thấy khi khí hậu nóng hơn vào mùa hè trong những thập kỷ tới, lượng nước dưới mạch ngầm có thể bị suy giảm. Điều này có thể sẽ ảnh hưởng tới nhiệt độ toàn cầu.

Theo tiến sĩ Haylock, “nước ngầm có tác dụng làm mát không khí xung quanh, và khi lượng nước này giảm đi thì nhiệt độ sẽ tăng.

Vì vậy có nhiều lo ngại rằng trong những thập kỷ tới số những ngày nóng sẽ tăng lên, nhưng điều đó cũng còn chưa chắc chắn.”