15 Tháng 12 2005 - Cập nhật 10h34 GMT

Fair Trade lên tiếng

Song song với Hội nghị Bộ trưởng WTO, các tổ chức thiện nguyện và phi chính phủ cũng đang tổ chức Hội chợ Fair Trade, tức Công bằng thương mại.

Quan ngại của họ là làm sao bảo đảm được quyền lợi của những người sản xuất, nhất là tại các nước nghèo đang phát triển.

Việt Nam cũng có một thành viên của tổ chức Công bằng thương mại thế giới, đó là tổ chức Craft Link, thành lập năm 1996. Chị Trần Tuyết Lan, giám đốc Craft Link, cho biết:

Vì là thành viên của Tổ chức Công bằng Thương mại Thế giới nên Craft Link tham gia hoạt động tại Hong Kong lần này để̀ góp phần nói tiếng nói cho các nông dân và người làm thủ công, nhằm bảo vệ quyền lợi của bản thân mình.

BBC: Theo đánh giá của chị thì công bằng thương mại có nghĩa như thế nào?

Là làm thương mại một cách công bằng, công bằng cả cho người sản xuất lẫn khách hàng. Người sản xuất phải được hưởng toàn bộ những gì họ xứng đáng được hưởng.

Ngoài ra họ cũng phải được quan tâm về điều kiện sản xuất cũng như môi trường sống của họ. Công bằng thương mại sẽ giúp tiến tới giúp cho họ được hưởng lợi nhiều nhất từ sản phẩm mà họ làm ra.

BBC: Craft Link làm như thế nào để bảo đảm người sản xuất được đối xử một cách công bằng?

Khi bắt đầu dự án với một nhóm dân tộc thiểu số hay một nhóm làng nghề truyền thống hoặc người khuyết tật, chúng tôi giúp họ từ đầu đến cuối. Trượ́c hết là giúp họ thành lập nhóm sản xuất, sau đó giúp họ thiết kế mẫu mã mới cho phù hợp với thị trường, và giúp họ tiêu thụ, marketing và xuất khẩu.

Vì Craft Link là một tổ chức phi lợi nhuận nên các lợi nhuận có được từ marketing các sản phẩm của họ được quay lại để đầu tư vào các dự án khác.

BBC: Theo chị đánh giá thì số người sản xuất ở Việt Nam chưa được hưởng các lợi ích của công bằng thương mại có lớn không?

Chắc chắn là rất lớn. Thế nhưng lớn bao nhiêu thì thực sự chúng tôi cũng chỉ biết tới những người mà chúng tôi giúp đỡ. Chính vì vậy chúng tôi cũng muốn tham gia vào các hoạt động như thế này để tuyên truyền cho người dân hiểu hơn về công bằng thương mại để tự họ có thể chăm lo cho bản thân mình hơn là dựa vào một số tổ chức thiện nguyện.

BBC: Vậy tự́c là nói chung ở Việt Nam người ta chưa có hiểu biết gì mấy về công bằng thương mại?

Trào lưu này nói chung cũng mới, nó phổ biến hơn trong các tổ chức nước ngoài hoạt động ở Việt Nam. Các tổ chức Việt Nam đang đoàn kết với nhau làm sao để truyền bá khái niệm công bằng thương mại tới đông đảo người dân hơn.

BBC: Hiện đang có nhiều quan ngại về các quy định mới của Tổ chức Thương mại Thế giới có thể sẽ ảnh hưởng xấu tới công bằng thương mại. Việt Nam lại đang cố gắng để tham gia WTO. Chị nghĩ thế nào về việc gia nhập của Việt Nam và ảnh hưởng tới các nhà sản xuất nhỏ và thủ công trong nước?

Việt Nam gia nhập WTO là việc dứt khoát phải làm vì tuy có thể có khó khăn nhưng thẻ thành viên WTO sẽ mang lại thuận lợi cho Việt Nam hội nhập với các nước trên thế giới.

Tuy nhiên sau khi gia nhập WTO rồi, thì điều quan trọng là làm sao để bảo vệ quyền lợi của người sản xuất thông qua việc gây ảnh hưởng tới các điều luật hay chính sách. Chúng tôi đang cố gắng tuyên truyền để người dân hiểu rõ hơn về công bằng thương mại và quyền lợi của họ.