BBCVietnamese.com

Hội nghị lần thứ 13 Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản khóa IX từng được dự đoán là hội nghị trung ương cuối cùng trước Đại hội đảng lần thứ X.

Bắt đầu họp từ ngày 11/1, hội nghị lần này có một nghị trình rất rõ ràng là hoàn thiện dự thảo văn kiện trình đại hội X và chuẩn bị nhân sự vào Ban chấp hành Trung ương đảng khóa X.

Tuy nhiên với các vấn đề vô cùng phức tạp chưa được giải quyết, mà tiêu biểu là vấn đề nhân sự, hôm nay trong diễn văn bế mạc hội nghị, Tổng bí thư Đảng CS Việt Nam Nông Đức Mạnh đã nhắc tới một hội nghị lần sau.

Ông Mạnh nói, vì 'coi việc giới thiệu nhân sự vào Ban Chấp hành Trung ương khóa X là một công việc hết sức hệ trọng, có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển của Đảng và thành công của Đại hội, tại Hội nghị lần này, Ban Chấp hành Trung ương đã dành nhiều thời gian và tâm sức để xem xét và bàn về công tác nhân sự, cân nhắc cẩn trọng cụ thể về nhân sự để chuẩn bị tiếp cho Hội nghị Trung ương lần sau'.

150 ủy viên ban chấp hành sau tám ngày thảo luận như vậy đã không đưa ra được một thống nhất về nhân sự, về việc sẽ đề cử những người nào vào Ban chấp hành Trung ương khóa sau, và nhất là vào những vị trí chủ chốt trong đảng và chính phủ.

Ông Bùi Tín, một người từng giữ vị trí cao cấp trong Đảng CS Việt Nam và theo dõi chặt tiến trình trong nước nhận định rằng tranh cãi về nhân sự sẽ còn tiếp tục kéo dài cho tới tận Đại hội Đảng vì sẽ không có 'đột phá'.

Vấn đề tuổi tác được coi như một tiêu chí để lựa chọn nhân sự hiện nay. Trên 65 bị coi là đã quá tuổi và như vậy, cơ cấu Bộ chính trị, cơ quan cao nhất của Đảng Cộng sản nếu dựa trên yêu cầu về tuổi tác sẽ có thay đổi đáng kể vì trên một nửa các ủy viên đã nằm trong diện này.

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh năm nay cũng đã 66 tuổi. Phó Thủ tướng Việt Nam Vũ Khoan, người mà giới quan sát nhận định là hiểu biết và cấp tiến, được nhiều người trông đợi cho vị trí Thủ tướng Việt Nam thay thủ tướng Phan Văn Khải, đã 69 tuổi.

Tuy nhiên, chuyên gia nghiên cứu Việt Nam Carl Thayer từ Học viện Quốc phòng Úc nói các đại biểu tham gia Đại hội Đảng hoàn toàn có thể chấp nhận ngoại lệ.

Ông Thayer nói rằng quyết định cuối cùng sẽ do các đại biểu đại hội Đảng đưa ra thông qua bỏ phiếu. Các cá nhân đã được Ban chấp hành đề cử vẫn sẽ phải giành được 50% số phiếu cộng 1 thì mới được coi là trúng cử.

"Về tuổi tác, các đại biểu có thể chấp nhận một vài trường hợp ngoại lệ, thế nhưng việc đó sẽ dẫn tới tình trạng cạnh tranh giành ngoại lệ trong các phe nhóm và sẽ làm phức tạp thêm tình hình mà hậu quả có thể là không có ngoại lệ nào cuối cùng được chấp nhận cả".

Các luồng thông tin trong dư luận một vài năm nay nói nhiều về hai xu hướng cải cách và bảo thủ trong đảng Cộng sản, mà nhiều người gắn cho các quan hệ 'thân Trung Quốc' hay 'thân Mỹ và phương Tây'.

Tuy thế, giáo sư Carl Thayer nói ông tin chắc, con đường đi của Việt Nam đã định hình và không có phe nhóm nào thay đổi được.

Kể từ khi bắt đầu quá trình đổi mới, con đường của Việt Nam đã được hoạch định và không thể đảo ngược

GS Carl Thayer, chuyên gia về Việt Nam

Ông nói nếu nhìn rộng ra kể từ năm 1986, bắt đầu quá trình đổi mới, con đường của Việt Nam đã được hoạch định và không thể đảo ngược, ngay cả cho dù đảng Cộng sản muốn đổi hướng nó đi chăng nữa.

"Nay Việt Nam bị ràng buộc trong quan hệ với nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế do đó xã hội Việt Nam cũng vẫn sẽ tiếp tục con đường của mình".

Chỉ có điều, theo ông Thayer nếu phe cải cách thực hiện được công việc trong các lĩnh vực xưa nay vẫn bị coi là tế nhị thì sẽ dẫn đến các chuyển đổi nhanh và sâu rộng hơn.

Ngày tháng tổ chức Đại hội đảng lần thứ 10 cho tới nay vẫn chưa được thông báo. Hơn một ngàn đại biểu vẫn chỉ biết là sẽ được triệu tập họp trong quý hai năm nay.