Skip to main contentAccess keys helpA-Z index
BBCVietnamese.com
chinese
russian
french
Other Languages
 
20 Tháng 2 2006 - Cập nhật 13h25 GMT
 
Gửi trang này cho bè bạn Bản để in ra
Đảng có thành Đảng Dân chủ – Xã hội?
 
Sàn chứng khoán ở Việt Nam
Tư bản như một lực lượng xã hội nằm trong Đảng sẽ dẫn đến điều gì?
Việc cho phép Đảng viên ở Việt Nam được làm kinh tế tư bản tư nhân đặt ra câu hỏi: trong một con người có thể tồn tại cả hai mặt, đảng viên Đảng cộng sản và nhà tư bản hay không?

Song song với nó là vấn đề lượng và chất của một hiện tượng: nếu số đảng viên làm kinh tế tư bản tăng lên, lượng đổi sẽ làm cho chất đổi. Vậy Đảng Cộng sản khi đó có đổi màu và biến chất?

Phía ủng hộ cho rằng với chủ trương chung phát triển kinh tế nhiều thành phần, thì các đảng viên không có lý gì lại đứng ngoài công cuộc phát triển sản xuất đóng góp cho xã hội.

Họ cho rằng nguy cơ lệch hướng xã hội chủ nghĩa là do sự yếu kém trong bộ máy quản lý, chứ không phải vì việc cho phép đảng viên làm kinh tế tư bản tư nhân.

Quan điểm này không thừa nhận tại Việt Nam sẽ có giai cấp tư sản, mà cho rằng sẽ chỉ có tầng lớp xã hội của giới chủ các doanh nghiệp tư bản tư nhân.

Trong cuốn của nhiều tác giả về “sở hữu tư nhân và kinh tế tư nhân” in năm 2003, ông Nguyễn Xuân Tảo viết Đảng không “bảo đảm lợi ích của tư sản với tư cách như một giai cấp” và rằng “người đảng viên làm kinh tế tư nhân cũng khác với nhà tư bản.”

Đồng tình với suy luận này, nhiều người cho rằng ở Việt Nam, thành phần kinh tế tư bản tư nhân là hình thức kinh tế của một tầng lớp xã hội hơn là của một giai cấp.

Theo đó, một giai cấp phải có hai thứ quyền: quyền sở hữu của các tư liệu sản xuất và quyền lực chính trị. Mà quyền lực chính trị ở Việt Nam là “của dân, do dân dưới sự lãnh đạo của Đảng.”

Về quyền lực kinh tế, những yếu tố như sở hữu đất đai, vốn và công trình công cộng vẫn thuộc về nhà nước mà thành phần kinh tế nhà nước phải giữ vai trò chủ đạo.

Theo xu hướng này, ngay cả những người thừa nhận tư sản dân tộc ở Việt Nam có thể trở thành giai cấp cũng nhấn mạnh rằng với sự quản lý và điều tiết của nhà nước XHCN, Đảng vẫn là Đảng Cộng sản và giữ vững quyền lãnh đạo.

‘Trái lý tưởng Đảng’

Ngược lại, nhiều người khác vẫn khẳng định nếu Đảng cho phép đảng viên làm kinh tế tư bản tư nhân, sẽ là trái với mục đích và lý tưởng của Đảng.

Quan trọng nhất, họ lo ngại Đảng sẽ biến chất thành Đảng khác.

Những người này bác bỏ ý kiến cho rằng dưới chế độ XHCN, phạm trù bóc lột kinh tế dẫu tồn tại nhưng đã khác với sự bóc lột trong xã hội tư bản.

Để tăng sức mạnh cho quan điểm này, Karl Marx lần này được dẫn lời rằng tư bản ở đâu thì cũng như nhau, rằng “tư bản chỉ có một nguyện vọng sống còn duy nhất, đó là nguyện vọng làm tăng thêm, tạo ra giá trị thặng dư.”

Karl Marx cũng đã từng nói tư bản “không phải là một lực lượng cá nhân, nó là một lực lượng xã hội.” Như thế, nếu một lực lượng xã hội nằm trong lòng Đảng, tất yếu xuất hiện nhu cầu chính trị của lực lượng này để bảo vệ quyền lợi kinh tế của họ, và chi phối quyền lực của nhà nước.

 Lúc đó họ đủ khả năng chuyển Đảng Cộng sản thành Đảng Dân chủ – xã hội như các nước phương Tây vậy
 
Nguyễn Tấn Hồng, viết năm 2003

Trong cuốn sách đã dẫn, vào năm 2003, tác giả Nguyễn Tấn Hồng hình dung một tương lai khi các nhà tư bản – đảng viên chiếm đa số trong Quốc hội và đề ra luật pháp để bảo vệ quyền lợi của mình.

Ông Nguyễn Tấn Hồng viết: “Lúc đó họ đủ khả năng chuyển Đảng Cộng sản thành Đảng Dân chủ – xã hội như các nước phương Tây vậy. Sự vận động của vật chất sẽ diễn biến theo hướng đó.”

Như thế một Đảng sinh ra để lãnh đạo cách mạng vô sản sẽ đối diện nguy cơ tự vỡ từ bên trong.

Nhiều người cũng đã nghĩ đến viễn cảnh này và có đề nghị với Đảng.

Chẳng hạn, trong một thư góp ý hơn một năm trước, ông Phan Đình Diệu viết:

“Nhiều Đảng cộng sản ở các nước xã hội chủ nghĩa cũ và ở nhiều nước khác trong thời gian qua đã chuyển thành các Đảng xã hội dân chủ, và sau một thời gian “ khủng hoảng ” đã trở lại là một lực lượng chính trị quan trọng trong sự phát triển mới.”

“Tôi hy vọng là Đảng sẽ tự biến đổi thành một Đảng xã hội dân chủ để lãnh đạo nước ta thành một nước xã hội chủ nghĩa dân chủ, như vậy thì cả vấn đề giữ quyền lãnh đạo cho Đảng và tạo ra một nền dân chủ của xã hội đều được giải quyết một cách trọn vẹn, và do đó, nước ta sẽ sớm thực hiện được mục tiêu “ dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh ”, hội nhập vào quốc tế.”

“Nếu không được như vậy, tức là Đảng vẫn kiên trì giữ nguyên như hiện nay, thì vì quyền lợi của dân tộc, Đảng phải tôn trọng quyền dân chủ, kể cả quyền lập đảng, của xã hội, và ta sẽ có một chế độ đa đảng hoạt động trong phạm vi luật pháp.”

Vấn đề để ngỏ

Dĩ nhiên, một khi Đảng viên được làm kinh tế tư bản tư nhân thì điều tất yếu là mở cửa cho chủ doanh nghiệp tư nhân gia nhập Đảng.

Đây là một phần của thuyết “Ba đại diện” được chính thức đưa vào Hiến pháp Trung Quốc năm 2004 và chắc chắn được ban lãnh đạo Việt Nam quan tâm theo dõi hiệu ứng của nó.

Sự phát triển của Trung Quốc có thể đã làm nhiều người trong Đảng tin rằng có thể tạm gác lại các khái niệm về bóc lột hay đấu tranh giai cấp, mà vẫn bảo đảm được vị trí là Đảng cầm quyền.

Nhưng liệu việc bao gộp này có thể giữ các thành phần xã hội này trong khuôn khổ định chế hiện thời, hay nó sẽ tạo sức ép cho việc dân chủ hóa lớn hơn? Đó là câu hỏi mà chưa có ai có câu trả lời chắc chắn.

...................................................................................

Nguyễn Hùng, Hải Phòng
Tôi là đảng viên cộng sản. Là đảng viên thì phải bảo vệ đảng nhưng không phải là bảo vệ một cách mù quáng mà phải đặt lợi ích của Dân tộc lên trên lợi ích của đảng.

Là đảng viên, tôi muốn đảng mình là đảng tiên phong, là đảng mạnh nhất, là đảng cầm quyền nhưng điều đó phải được Nhân dân Việt nam lựa chọn, phải có sự so sánh với các đảng khác.

Tự cho mình là được lựa chọn, tự cho mình là nhất, là tuyệt vời thì thật vớ vẩn, không đáng tự hào và chắc chắn là không thể bền vững mãi được. Tự yêu mình là tình yêu dở nhất.

Nguy cơ ”tha hoá tự thân”, suy yếu tự hoại là chắc chắn và hậu quả là Dân tộc bị kìm hãm trong lạc hậu, nghèo hèn.

Muốn có sự lựa chọn, sự so sánh thì trước hết phải có ít nhất là 02 đảng, chứ không thể chỉ là 01 đảng mà bảo chọn lựa đi, so sánh đi.

Lựa chọn hay so sánh phải là trong số nhiều, đó là hiểu biết tối thiểu, còn chỉ có một duy nhất thì chỉ là bắt buộc, ép buộc mà thôi.

Ẩn danh
Tui chỉ là một người dân bình thường, chỉ cầu mong xã hội thực sự có tự do và công bằng để cho chúng tôi những người dân nghèo thành phố không bị phân biệt đối sử trong xã hội này.

Được tự do mưu sinh bằng rổ rau muống, gánh hàng rong, rổ cá đồng, quán cà phê cốc, gánh chè đêm đêm đi khắp hang cùng ngõ hẻm mang sự ngọt ngào đến cho mọi người nhặt từng đồng xu lẻ để nuôi con ăn học góp phần nuôi dưỡng nhân tài cho xã hội v.v... mà không phải lo công an rượt đuổi hằng ngày.

Các vị nói nhiều đến đảng này đảng kia mà dân cũng vẫn khổ vẫn bị chèn ép, công nhân thì chết đói với đồng lương bố thí thì cũng như không. Trước đây có đảng nào đâu mà mùa xuân vẫn "nêu cao pháo đỏ bánh chưng xanh" dân vẫn vui vẫn sung túc, vậy thì chúng tôi không cần đảng làm gì chỉ thêm khổ mà thôi.

Cúng tôi chỉ cần một chính quyền biết chăm lo cho dân là đủ rồi, xã hội nào cũng thế miễn là đảm bảo tính tự do dân chủ và quyền được sống và làm chủ chính bản thân mình là tốt.

Hôm nay tình cờ lượm được cái loa của BBC tui mạo muội "giống một tiêng loa" đơn độc trong cái không gian rộng lớn của các vị dân chủ và cộng sản mong quý vị để mắt đến dùm.

Lê Hùng, Hà Nội
Hơi bất ngờ vì trước thềm ĐH Đảng, vấn đề đa nguyên và dân chủ lại được đưa ra nhiều thế, và công khai đến thế. Điều này phản ánh điều gì?

Liệu có phải là làn gió mới tất yếu của thời cuộc hay chỉ là những đòn phép chính trị như đã từng diễn ra trong các lần ĐH Đảng trước.

Thực ra thì, luôn có mâu thuẫn giữa xu thế thời đại và một nhóm những người bảo thù kỳ cựu trong Đảng Cộng sản VN.

Với thực tế những gì đang thể hiện, ĐCS VN đã không còn là cộng sản nữa. Mà cũng chưa thể là một đảng Dân chủ xã hội tiến bộ.

ĐCS chỉ là một tập hợp của hơn 2 triệu người và đang trong quá trình tìm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của mình. Tôi nghĩ rằng, trong bối cảnh hiện tại, việc đổi tên Đảng Cộng sản thành Đảng Lao động và đổi tên nước CHXHCN Việt Nam thành Việt Nam Dân chủ Cộng hoà sẽ là một bước đi phù hợp và mềm dẻo.

Quá trình đa nguyên, đa đảng cũng diễn ra từ từ để tránh những đổ vỡ về mặt chính trị, kinh tế-xã hội. Việc dân chủ hoá không khí chính trị ở VN phụ thuộc rất nhiều vào những người có tư tưởng đổi mới trong Đảng và khả năng nâng cao năng lực chính trị của các tầng lớp nhân dân.

Vince Phạm
Theo tôi Đảng Cộng sản Việt nam ngày càng ít đi tính cộng sản. Nếu ngày nay đảng viên đảng cộng sản có thể thuộc mọi giới trong xã hội như công, nông, binh, trí thức, doanh nhân, văn nghệ sĩ và mục tiêu của Đảng là "Dân giầu. Nước mạnh. Xã hội công bằng, dân chủ, văn minh" thì Đảng Cộng sản nên đổi tên thành Quốc dân đảng và sử dụng chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn làm học thuyết chính trị thì phù hợp hơn.

Nếu Việt nam trở thành một nước đa đảng: Đảng cộng sản nên phân tách thành hai đảng. (i) Nhóm xuất phát từ giai cấp công, nông, doanh nghiệp sở hữu nhà nước hoặc tập thể (hợp tác xã), các nhà hoạt động chính trị, xã hội trung thành với chủ nghĩa cộng sản cổ điển nên thành lập đảng Lao động. Đảng Lao động sẽ là một đảng cánh tả.

(ii) Nhóm xuất phát từ giới trí thức, văn nghệ sĩ, các nhà hoạt động chính trị, xã hội cấp tiến trong và ngoài Đảng cộng sản, một bộ phận của giới doanh nhân nên thành lập đảng mang tên Xã hội hoặc Dân chủ-Xã hội. Đảng này sẽ là đảng cánh tả hoặc trung tả hoặc trung hữu tuỳ theo từng giai đoạn cụ thể.

(iii) Bên cạnh hai đảng trên, lực lượng tư sản hiện đang đứng ngoài sân khấu chính trị ở Việt nam rất có thể cũng sẽ tập hợp lực lượng và lập n! ên một đảng của riêng họ với tên là đảng Cộng hoà hoặc đảng Dân tộc. Đây sẽ là một đảng cánh hữu.

Giấu tên
Đến lúc Đảng CSVN phải tính chuyện đổi mới toàn diện, hình thức (tên đảng Cộng sản) đến nội dung (không còn chuyên chế) thì mới tồn tại và phát triển kịp với tiến bộ xã hội.

Steven Nguyen, Westminster
Nếu đảng CS muốn thực tâm hòa giải dân tộc và cùng các thành phần của mọi tầng lớp xã hội xây dựng đất nước, tập trung mọi nguồn tài nguyên trí tuệ để khiến cho nước VN trở thành những con rồng, con hổ châu Á, tôi thiết nghĩ cũng đơn giản thôi 1- Quân đội chỉ trung với Nước, chứ không phải là trung với đảng, tách quân đội ra khỏi những đấu tranh chính tri, quân đội chỉ có một nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc.

2- Trả lại quyền tự quyết và lãnh đạo đất nước cho 82 triệu dân VN, dùng lá phiếu để chọn người lãnh đạo đất nước, nếu người dân tiếp tục chọn đảng CS thì đảng CS tiếp tục lãnh đạo.

3- Người dân có quyền tự do ứng cử, lập đảng, lập hội, báo chí... người dân có quyền chỉ trích phê phán những đường lối chính sách của nhà nước không đúng với nguyện vọng của nhân dân .

4- Phải phân biệt nhà nước pháp quyền, và đảng quyền.

5- Hiến pháp phải sửa đổi phù hợp quyền lợi của đất nước và dân tộc, và quyền lợi của mọi người dân, chứ không phải như hiện nay chỉ đại diện cho đảng CS. Nếu đảng CS thực sự có thiện chí , và yêu nước thật đừng nghĩ đến quyền lợi cá nhân tôi nghĩ rằng nước VN mới bớt được nhục chậm tiến.

Tony, Canada
Cái chính là biết sửa lỗi lầm nào mất lòng dân,chứ đổi tên này tên nọ có ăn thua gì khi dân vẫn nghèo vẫn bị bịt mắt bịt mồm,còn cán bộ vẫn phất nhờ tham nhũng,và sẽ càng lộng hành khi được tự do làm kinh tế.

Muốn nhìn xem đảng có còn giữ bản chất là đứng về phía người nghèo,vô sản hay không thì cứ lấy 3 dự thảo luật gần đây nhất:một là luật đình công, hai là luật bỏ tử hình người hối lộ, ba là dự thảo luật cho đảng viên làm kinh tế,quí vị cứ xét xem nội dung những luật này có bênh vực người nghèo,dân hèn hay không hay chỉ có lợi cho đảng viên, kẻ hối lộ, kẻ bóc lột sức lao động dân nghèo.

Người dân họ chỉ nhìn thực tế chứ họ đâu có màng tới cái tên của đảng vì chữ cộng sản đã mất ý nghĩa chân thực của nó từ lâu. Tìm mọi cách bao biện lừa bịp dân chúng trong lý luận chẳng ích lợi gì khi lời nói không đi đôi với việc làm, cứ cố níu kéo cái"bản chất công nhân"trong khi thực tế mình là tư bản đỏ thì nghĩ rằng công nhân nông dân họ vẫn tin tưởng sao?

Việt Nam hôm nay trên lộ trình tiến bộ của thế giới giống như 1 ông quan (đảng) ngồi trên lưng ngựa (dân chúng) đi ra xa lộ thấy đường vắng tanh thì tự hào là còn khối kẻ đằng sau lưng mình thực ra bị ì ạch tụt hậu vì ông quan quá béo mà không biết.

Nguyễn, Garland
Đất nước Việt Nam là của toàn dân Việt Nam, không có một đảng nào tự đại diện cho toàn dân. Quyền lợi của toàn dân ví như một cái bánh ngọt. Bánh ấy phải chia cho mọi người. Tự ý dành cho phe nhóm minh quyền làm chủ thiên hạ là lạm quyền.

Vì chế độ độc dảng mà sinh ra tham nhũng, cửa quyền, sách nhiễu nhân dân, biến của công và của tư làm của riêng mình. Dùng hình thức quốc doanh để cùng nhau ăn chặn của công. Nếu không phải như thế thì lương bổng gì đem lại cho các quan tai to mặt lớn tích lũy cả hàng trăm triệu đôla.

Do đó phải hủy bỏ điều 4 Hiến pháp để thực hiện đa đảng và tổ chức bầu cử tự do, mỗi người một lá phiếu để nhân dân chọn những người có tài, có đức đại diện cho họ để đem lại cho dân giàu, nước mạnh.

Có nhiều đa đảng thì không ai dám ăn cắp của công và sách nhiễu nhân dân để làm giàu bất chính và bỏ mặc cho đa số nhân dân sống lầm than cơ cực, phải đi làm đỉ hoặc xuất khẩu lao động, biến người dân làm kẻ nô lệ cho ngoại bang. Và nếu có tham nhũng thì cũng có lực lượng đối lập phát hiện, trì triết, khiến đảng đương quyền phải trừng phạt thật thích đáng.

 
 
Tên
Họ*
Thành phố
Nước
Điện thư
Điện thoại*
* không bắt buộc
Ý kiến
 
  
Đài BBC có thể biên tập lại ý kiến của quí vị và không bảo đảm tất cả thư đều được đăng.
 
CÁC BÀI LIÊN QUAN
Tại sao không nên sợ 'đa nguyên'
16 Tháng 2, 2006 | Việt Nam
Ngôn ngữ đa nguyên trở lại
15 Tháng 2, 2006 | Việt Nam
VN mua một tỷ đôla vũ khí từ Nga
09 Tháng 2, 2006 | Việt Nam
TIN MỚI NHẤT
 
 
Gửi trang này cho bè bạn Bản để in ra
 
   
 
BBC Copyright Logo ^^ Trở lại đầu
 
  Trang chủ| Thế giới | Việt Nam | Diễn đàn | Bóng đá |Văn hóa | Trang ảnh |
Chuyên đề| Learning English
 
  BBC News >> | BBC Sport >> | BBC Weather >> | BBC World Service >> | BBC Languages >>
 
  Ban Việt ngữ | Liên lạc | Giúp đỡ | Nguyên tắc thông tin cá nhân