Ông Phương Nam Đỗ Nam Hải, người mặc áo trắng, trong một buổi tiếp tân tại Lãnh sự quán Hoa Kỳ

Ông Đỗ Nam Hải nói ông bị giữ từ sáng hôm 23-3 đến tối hôm sau, với lý do cơ quan an ninh thẩm vấn ông vì muốn biết về chuyện soạn ra Tuyên ngôn Dân chủ Việt Nam 2006.

Ông Đỗ Nam Hải nói máy tính của ông bị tịch thu, và cơ quan an ninh đã in các tài liệu có trong máy rồi thẩm vấn ông.

Ông Đỗ Nam Hải cho rằng cơ quan an ninh thẩm vấn ông vì muốn biết về chuyện soạn ra Tuyên ngôn Dân chủ Việt Nam 2006, và cáo giác ông bị hành hung.

Phỏng vấn Đỗ Nam Hải ngày 28.03

Nhưng ông Hải cho biết ông được cho ăn uống bình thường, "Tôi được nghỉ khoảng sáu tiếng vào đêm 23-3. Ban đầu họ định cho tôi về và nói đến bảy giờ rưỡi sáng hôm 24 thì tôi phải quay lại."

"Nhưng tôi phản đối rằng tôi không có việc gì phải làm việc với công an, sau đó họ ra hội ý một lúc rồi quyết định tạm giữ tôi 24 tiếng."

Ông nói từ cuối năm 2004, ông đã nhiều lần phải có buổi làm việc với cơ quan công an các cấp.

"Tôi nhận thấy một điều rằng trong số họ cũng có nhiều người thấy nhu cầu cần có đổi mới chính trị, chứ không thể như thế này mãi được."

Trước khi bị tạm giữ, ông Đỗ Nam Hải đã gửi một thư ngỏ cho ông Nguyễn Thành Tài, Phó chủ tịch UBND TP. HCM than phiền về quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Hải.

Theo lá thư, UBND TP. HCM đã xử phạt tiền và tịch thu 'tang vật' gồm 12 cuốn sách có tựa đề: “Hãy trưng cầu dân ý” của ông Đỗ Nam Hải.

Vẫn theo các nguồn tin từ giới thân hữu của ông thì ngày hôm thứ Tư, ông Hải không đồng ý lên làm việc với công an, với lý do thư ông gửi cho một phó chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố, chứ không phải cho cơ quan an ninh.

Thực tế và lý lẽ

Kỹ sư Đỗ Nam Hải được nhắc đến trong giới bất đồng chính kiến tại Việt Nam với các bài phát biểu gửi ra hải ngoại, các lá thư ngỏ gửi cho lãnh đạo Việt Nam đòi dân chủ hóa đất nước theo đường lối ôn hòa, công khai và bất bạo động.

Hồi tháng 12.2005 ông cũng đã bị công an thẩm vấn liên tục trong hai ngày 08 và 09 về các bài viết và tài liệu đòi dân chủ.

Tất nhiên, lý luận của phía nhà chức trách và các nhân vật bất đồng chính kiến luôn trái ngược nhau, tuy cả hai bên đều nói họ căn cứ vào pháp luật.

Những cuộc co kéo về lý lẽ có lẽ là không đi đến đâu, bởi như lệ thường, cơ quan an ninh chỉ quan tâm đến chuyện làm sao không có những lời phát biểu trái tai nhà nước.

Phía bên kia thì mong sao ý kiến của họ được biết đến càng rộng khắp càng hay, nhất là để cho quốc tế quan tâm.

Và có một nghịch lý là càng bị tạm giữ, thẩm vấn nhiều, thì các nhân vật bất đồng chính kiến lại càng nổi tiếng, điều mà nhà chức trách vốn không muốn.

Toàn bộ cuộc phỏng vấn dài với ông Đỗ Nam Hải được phát về Việt Nam trong mục Phỏng vấn Hàng tuần tối thứ Bảy 1.04.2006 từ 21:30-22:00 giờ Việt Nam trên sóng SW25, 41, 49 mét và AM1503 Khz.
.....................................................

Gia Bảo
Tôi không nghĩ rằng việc không chấp hành theo giấy mời của công an là xem thường pháp luật. Đã gọi là giấy mời (không phải lệnh triệu tập)thì người được mời có quyền đi hay không đi (vì bận việc hay đơn giản vì không thích đi) giống như mời dự đám cưới hay sinh nhật chẳng hạn.

Tôi không đồng ý với bạn Quang Minh, đó không phải là hành động không tôn trọng pháp luật, đất nước không phát triển được chính là có nhiều người suy nghĩ như bạn đó.

Năm nay tôi 24 tuổi, đủ để biết phân biệt đúng sai. Và tôi nhận ra rằng thế hệ chúng tôi được giáo dục tốt nhưng bị mù về chính trị. Tôi đã từng bị một ông cụ (mới ngoài Bắc vào) chỉ vào mặt nói rằng mày không được quyền nói đến chính trị.

Qua báo đài tôi biết ở nước ngoài người dân có quyền đòi cả thủ tướng từ chức (người Thái Lan đang làm việc đó), tôi khát khao được làm việc đó nhưng không dám vì tôi có thể ngồi tù. Ngay như vụ án "con bạc triệu đô" hiện nay cũng đáng để thủ tướng từ chức rồi nhưng không thấy ai từ chúc hết. Ngay cả ông thứ trưởng kia cũng không chịu xuống ghế cho tới khi bị "Tạm đình chỉ công tác", mặt có chai quá không.

Tok Phan
Tôi rất tán thành ý kiến của bạn Quang minh, TP.HCM: “VN là đất nước quá tự do”. Xin điểm vài nét:

Này nhé, CSGT là những người có trách nhiệm điều phối giao thông và giải quyết những vụ vi phạm giao thông nếu xảy ra, thế nhưng ở VN, CSGT “tự do” đến mức buộc bất kỳ xe nào dừng là phải dừng, cho dù xe đó chẳng vi phạm lỗi gì, sau đó thì anh tài xế biết mình “phải làm gì”.

Cũng vì quyền hạn của quan chức nhà nước quá “tự do” (gọi là lạm quyền) nên đã xảy ra quá nhiều những vụ xâm chiếm đất công (báo chí trong nước đã nói nhiều, tôi xin miễn thống kê ra đây).

Và cũng vì quá “tự do” nên vừa qua đã có những vụ tham nhũng gây tai tiếng cho đảng ta, mà lẽ ra nếu ở một nước tự do (xin quí vị hiểu cho hai chữ “tự do” này hoàn toàn đúng với cái nghĩa đen của nó), thì có lẽ đảng cầm quyền đã bị nhân dân phế truất từ lâu.

Bạn Quang Minh có nói: “Việt Nam hiện không phát triển được là do có quá nhiều người không tôn trọng pháp luật”. Về câu nói này, tôi đồng ý với bạn 100%. Với vai trò lãnh đạo “theo qui trình khép kín” như đảng ta hiện nay (đảng cử, dân bầu phiếu hình thức), đã nảy sinh quá nhiều bất minh, từ đó phát sinh quá nhiều tiêu cực, yếu tố này tạo nên một xã hội mất trật tự, một minh chứng rõ ràng là vẫn tồn tại cái c&aa! cute;ch làm việc thiếu khoa học “trên bảo dưới không nghe” mà ngay chính thủ tướng Phan Văn Khải đã phải than phiền.

Trở lại chuyện ông Đỗ Nam Hải không “chấp hành” theo “lệnh mời”, tôi cũng đồng quan điểm với bạn Frank Nguyễn. Nếu trong giấy chuyển cho ông ĐNH ghi là “giấy mời” thì chuyện cá nhân đó có đi hay không, không can gì đến pháp luật.

Tôi thỉnh thoảng có “giấy mời” đi họp dân phố, có khi đến nơi chỉ có vài mống, đành ngồi uống nước trà, tán dóc năm, ba câu rồi về, hôm sau chẳng thấy công an cưỡng chế những người hôm qua không chấp hành theo lệnh của “giấy mời”!

Việc công an “buộc” ông ĐNH phải “trình diện” thì lại là một phạm trù khác, ông ấy phải phạm vào cái tội gì mới được? Nếu chỉ vì góp tiếng nói đấu tranh cho nền dân chủ mà bị buộc tội, thì hiến pháp VN phải “bổ sung” những điều, khoản này!

Với ý muốn hội nhập cùng với thế giới bằng ngõ WTO, liệu rằng những tiếng nói đấu tranh cho dân chủ bị quy chụp là chống phá đảng và nhà nước, có khác nào đảng ta đang “đánh trống một đàng lại đi thổi kèn một nẻo” không? Bởi vì đa số các nước trên thế giới nói chung và WTO nói riêng, họ là những nước có nền dân chủ đa nguyên, đa đảng. Nếu coi nền dân chủ là một điều gì đó ghê gớm, thì đảng và nhà nước ta phải “tranh thủ tình cảm” với các đối tác trong tổ chức WTO làm gì để đạt mục đích cuối cùng là trở thành thành viên chính thức của tổ chức này?

Trai Đại Ca
Tại sao các nước duy trì chế độ CS lại không muốn có đối thủ chính trị, trong khi hầu hết các nước có nền dân chủ họ không ngại gì chuyện đó?

Đảng CS VN tự nhận mình làm cái việc “đầy tớ” thì tại sao đảng lại không cho bất kỳ “người chủ” nào được phép cất tiếng nói thay đổi “đầy tớ” khác khi phải quá sức chịu đựng bởi ngày càng có quá nhiều những “đầy tớ” lộng hành, xem thường kỷ cương phép nước, mà vẫn “miễn dịch” trước phong trào chống tham nhũng đã và đang rầm rộ từ trung ương đến địa phương?

Vụ án “con bạc triệu đô” thực ra, nói theo cách nói của giới báo chí hay dùng “chỉ là tảng băng nổi của khối băng chìm”! Bởi vì chính phủ cũng có cơ quan thanh tra, nhưng khi bung “binh tướng” trong đội hình này ra thì đã có khối kẻ gục ngã dưới những “viên đạn bọc... tiền” thì làm sao lôi ra ánh sáng những kẻ tham nhũng, không những thế chính những kẻ làm cái việc là thanh tra tham nhũng lại là kẻ tham nhũng!

Mất trâu rồi mới sắm dây thừng, mới đây thủ tướng Phan Văn Khải ra chỉ thị thanh tra toàn diện những công trình xây dựng cơ bản. Liệu rồi có buộc được trâu hay trâu lại bứt đứt cả dây thừng rồi lôi đi như đã từng xảy ra... Thanh tra, kiểm tra, giám sát kiểu này thì đất nước và nhân dân còn mất tiền,mất của dài dài. Việc làm của thủ tướng chính phủ có khác nào đi chữa nhà dột, trong khi nhân dân muốn chống dột bằng cách thay cả tôn mới.

Việc ông Đỗ Nam Hải góp ý cho đảng thì có gì là sai trái, trong khi tiêu chí hoạt động đấu tranh cho nền dân chủ của ông Đỗ Nam Hải là ôn hoà, bất bạo động. Mục đích không ngoài mong muốn có một xã hội công bằng, văn minh và dân chủ thực sự. Khi đã có một xã hội dân chủ, thì dù có là thủ tướng như ông Thaksin bên Thailand hay như cựu tổng thống Philippine Estrada mà dính đến tham nhũng, lạm quyền thì cũng không thoát khỏi sự trừng trị của pháp luật.

Bởi vì vậy mà mới đây, tuần báo Thế Giới (phát hành tại VN) trong mục “bức xúc tức thời” có một câu của một độc giả “than” rằng: “Nếu đem tử hình những tên tham nhũng, có lẽ phải dùng hết cả kho đạn của bộ Quốc phòng!”. Cho thấy tình hình tham nhũng tại VN đang diễn biến phức tạp đến mức nào. Trên thế giới nếu quốc gia nào để tình trạng tham nhũng tràn lan, thì quốc gia đó “có vấn đề” về mặt chính trị.

Vừa qua khi hội nghị TW đảng 14 kết thúc, đảng không quên cảm ơn sự đóng góp ý kiến của nhân dân cho văn kiện đại hội X, những ý kiến làm “mát lòng” đảng thì được ghi nhận tức thì, còn những ý kiến làm “mất lòng” đảng thì... hãy đợi đấy!

Tôi có đọc ở đâu đó câu nói rất hay (đại ý): “Những kẻ công kích ta thì chẳng có gì đáng sợ, nhưng đáng sợ hơn cả là những kẻ hay nịnh hót ta...”. Những người bất đồng chính kiến với đảng CSVN, vì sao họ cất lên tiếng nói? Đảng hãy tự xem xét lại mình trước khi tra còng vào tay họ, vì với họ, những chiếc còng vô tri đó không đáng sợ bằng phải sống dưới một chế độ mị dân bởi một bức bình phong dân chủ giả tạo.

Đã đến lúc đảng CSVN hãy thức tỉnh để cùng mọi thành phần có chính kiến khác nhau tìm một hướng đi thích hợp cho dân tộc, đó là điều nên làm. Chuyện bắt bớ, trù dập những người bất đồng chính kiến chỉ làm tổn thương tính đại đoàn kết dân tộc mà thôi.

Nếu đảng CSVN luôn chụp cái mũ to tướng vào những người bất đồng chính kiến là “thành phần chống đối đảng và nhà nước” thì suốt đời đảng sẽ chẳng bao giờ lấy được cái “dằm” đang kẹt ở trong “mắt” mình, từ đó ảnh hưởng đến tầm nhìn, hệ quả là không thể lèo lái đất nước tiến xa hơn...

Qua diễn đàn này, tôi trân trọng sự dũng cảm tranh đấu của anh!

Frank Nguyễn
Tôi không biết ông Đỗ Nam Hải được/bị giấy mời của công an hay là trát của tòa. Nếu được/bị trát của tòa mà không thi hành mới là coi thường luật pháp, thách thức pháp luật. Chứ giấy mời của công an mà không có sự chuẩn thuận của một ông tòa tại viện kiểm sát nhân dân thì nó cũng là một giấy mời bình thường thôi, đi hay không tùy người nhận được.

Người dân có quyền từ chối hợp tác với chính quyền chứ! Nhất là khi lời khai (sự hợp tác) của họ có thể chống lại chính họ. Công an thì có quyền bắt người, tam giam trong một thời gian giới hạn nào đó mà không cần xin phép tòa. Muốn giữ người quá thời hạn trên phải có trát tòa.

Quang Minh, TP. HCM
Qua việc này tôi thấy VN là nước quá tự do. Có bạn nào nói cho tôi biết trên thế giới có nước nào khi một người dân bị công an yêu cầu hợp tác lại được quyền thách thức pháp luật.

Tôi không cần biết quan điểm chính trị của ông ra sao, nhưng theo tôi Việt Nam hiện không phát triển được là do có quá nhiều người không tôn trọng pháp luật.

Trương, Na Uy
Qua vụ ông Đỗ Nam Hải, cho thấy rõ hơn "Tự do ngôn luận" trong hiến pháp/luật pháp VN chỉ là phù phiếm! Tôi có thể thảo một văn bản và mướn in lên trang một của một tờ báo lớn nhất Na Uy và kêu gọi truất phế cả Vua lẫn nội các Na Uy cùng một lúc, cũng chẳng có ma công an nào thèm đếm xỉa đến.

Tôi tuy không mấy ngưỡng mộ cụ Hồ nhưng, hình như chính hậu duệ của ông cũng chẳng thèm đếm xỉa gì đến lời ông, là: "để cho dân được mở mồm"! VN cần nhiều ĐNH nữa mới thực hiện được lời Bác dạy- "Để Cho Dân Được Mở Mồm" - Xin cho viết hoa tất cả các chữ này.

Kim Thoa, TP. HCM
Tôi chưa đọc 12 cuốn sách có tựa đề: “Hãy trưng cầu dân ý” của ông Đỗ Nam Hải. Nhưng ông Hải không đồng ý lên làm việc với công an là thái độ xem thường luật pháp. Do đó tôi không thể đánh giá cao về quan điểm chính trị của ông Hải khi bản thân ông không có kiến thức pháp luật và sự thượng tôn pháp luật. Hiện nay Vn đã có Luật tố tụng hình sự, tôi tin rằng Công an địa phương luôn cân nhắc khi gửi giấy mới Ông Hải.

Minh Duy
Tôi thật sự nhẹ nhõm khi bạn Phương Nam được thả, một người mà tôi ngưỡng mộ từ lâu, những điều của anh nói không phải là những điều mới lạ, nhưng anh lại là một người dám lên tiếng.

Nhà Nước VN cũng thật phi lí họ luôn rao giảng về dân chủ , tự do, nhưng khi được góp ý thì lại cấm đoán và bắt bớ. Đáng ra nhà nước VN nên khuyến khích và nên cho anh tranh luận công khai trên báo chí mới là bậc chính nhân quân tử, đáng là một xã hội "dân chủ gấp triệu lần chủ nghĩa tư bản".