15 Tháng 5 2006 - Cập nhật 09h10 GMT

Việt Nam tiến gần hơn đến WTO

Việt Nam và Hoa Kỳ đã ra thông cáo chính thức cho biết hai nước đạt được sự nhất trí trên nguyên tắc về một thỏa thuận song phương về việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Thông cáo báo chí chính thức chỉ nói hai bên sẽ tiếp tục hoàn tất các thủ tục pháp lý để có thể ký chính thức thỏa thuận này trong tương lai gần.

Tuy vậy, các nguồn tin nói các viên chức của Việt Nam và Hoa Kỳ hy vọng có thể ký ngay thỏa thuận này trong tháng Sáu, khi bà Susan Schwab, người chờ phê chuẩn chức trưởng Đại diện thương mại Mỹ, tham dự cuộc họp các bộ trưởng thương mại APEC ở TP. HCM.

Đàm phán

Việt Nam muốn gia nhập WTO trước lúc tổ chức hội nghị thượng đỉnh APEC ở Hà Nội, một sự kiện dự kiến có mặt Tổng thống George W Bush.

Trước khi Việt Nam có thể đạt mục tiêu này, Quốc hội Mỹ sẽ phải có phiên bỏ phiếu để chính thức phục hồi quan hệ thương mại bình thường vĩnh viễn với Việt Nam.

Cuộc đàm phán song phương đã diễn ra từ ngày 9 đến 14-5 ở Washington.

Theo báo chí trong nước, trong ngày đàm phán cuối cùng, Việt Nam đã đồng ý nhượng bộ về chiến lược thúc đẳy dệt may mà Hoa Kỳ cho là "bao cấp doanh nghiệp".

Quyết định 55 về huy động vốn tăng tốc ngành dệt may Việt Nam sẽ ngay lập tức bị hủy bỏ khi Việt Nam chính thức gia nhập WTO.

Hoa Kỳ cũng cho Việt Nam thời hạn theo dõi kinh tế phi thị trường là 12 năm.

Đại diện thương mại hiện nay của Mỹ, ông Rob Portman, nói với các nhà báo rằng trong quá trình đàm phán, nhóm của ông đã duy trì liên lạc và cập nhật tin tức cho các thành viên cao cấp của Quốc hội Mỹ.

Một viên chức thương mại khác của Mỹ, nói với AFP với điều kiện giấu tên, rằng họ sẽ "tiếp tục tham vấn với các nghị sĩ trong tiến trình thông qua quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn với Việt Nam."

"Chúng tôi tin rằng có sự ủng hộ của hai đảng dành cho quy chế này, và chúng tôi sẽ làm việc với cả hai đảng. Chúng tôi không nghĩ đây sẽ là một dự luật gây tranh cãi. Chúng tôi hy vọng có sự thông qua nhanh chóng."

Chiếc vé gia nhập WTO sẽ là một biểu tượng cho sự hòa nhập với thế giới của một trong những nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh nhất ở châu Á.

Trung Quốc, nước láng giềng của Việt Nam, đã gia nhập WTO năm 2001.

Nhưng các viên chức Mỹ đã nhấn mạnh các tranh chấp khó khăn sẽ vẫn phải giải quyết, từ vấn đề trợ giá của chính phủ để bảo vệ một số ngành hàng của Việt Nam, cho đến khả năng tiếp cận thị trường của nhiều loại hàng hóa Mỹ, trong đó có nhãn xe Harley-Davidson.

Rào cản của Mỹ đối với hàng dệt may Việt Nam cũng là điểm gây tranh luận, cũng như vấn đề xuất khẩu gạo Mỹ sang Việt Nam.

Chỉ mới gần đây Việt Nam mới dỡ bỏ lệnh cấm đối với xe máy phân khối lớn.

Một viên chức thương mại Mỹ nói Việt Nam tỏ ra lo ngại về khả năng chạy xe to Harley-Davidson trên điều kiện cơ sở hạ tầng hiện nay.

Ông này nói: "Việt Nam đang cân nhắc cách cấp giấy phép để lái xe Harley, và các vấn đề an toàn cũng gây cho họ lo ngại."

Thứ trưởng Bộ Thương mại Lương Văn Tự, sau khi về đến Hà Nội, được báo chí trong nước dẫn lời nói rằng thỏa thuận đạt được là công bằng với cả hai bên.