Hội nghị tư vấn giữa kỳ của nhóm các nhà tài trợ cho Việt Nam vừa khai mạc

Do Ngân hàng thế giới và chính phủ VN đồng tổ chức, hội nghị kéo dài hai ngày với mục tiêu thảo luận và đưa ra các khuyến nghị xung quanh chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam giai đoạn 2006-2010.

Chống tham nhũng

Một trong các chủ đề quan trọng cũng sẽ được các nhà tài trợ thảo luận kỳ này là việc chống tham nhũng. Các quan ngại của quốc tế về tệ tham nhũng đang đặt trước chính phủ mới sẽ ra mắt nay mai của VN nhiệm vụ nặng nề.

Hội nghị tư vấn, một diễn đàn không chính thức của các nhà tài trợ cho Việt Nam, được tổ chức mỗi năm hai lần, nội dung chính xoay quanh công tác cấp viện cho Việt Nam và việc sử dụng nguồn viện trợ nước ngoài.

Trong thời gian gần đây, lượng tiền tài trợ các nước và tổ chức quốc tế dành cho công cuộc phát triển ở Việt Nam dường như không còn là điều được quan tâm chủ yếu nữa mà sự chú ý nay tập trung vào cách thức chi tiêu lượng viện trợ đó.

Hội nghị tư vấn giữa kỳ lần này với nghị trình thảo luận kéo dài một ngày rưỡi xoay quanh chương trình phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam từ nay tới năm 2010.

Ông Steve Price-Thomas, giám đốc tổ chức Oxfam của Anh quốc, có mặt tại hội nghị với tư cách quan sát viên, cho BBC biết phiên thảo luận đầu tiên sẽ để bàn về công cuộc phát triển kinh tế, xã hội và môi trường bền vững.

"Tiếp đó là quản lý nhà nước, cải cách luật pháp, cải cách hành chính, chuẩn bị cho Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế giới và chống tham nhũng. Những người tham gia diễn đàn sẽ trực tiếp bàn tới việc thực hiện kế hoạch phát triển thông qua các dự án cụ thể trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp, giao thông, nông thôn và giáo dục."

Theo ông, một trong các phiên thảo luận quan trọng nhất sẽ diễn ra vào sáng thứ Bảy, về tính hiệu quả của việc sử dụng tài trợ nước ngoài.

Cùng với Oxfam, ba tổ chức phi chính phủ khác cũng tham gia hội nghị tư vấn lần này và tuy chỉ có tư cách quan sát viên, họ cũng có cơ hội để đăng đàn phát biểu. Riêng Oxfam Anh lần này sẽ chia sẻ quan điểm về việc gia nhập WTO của Việt Nam.

Được biết phát biểu của Oxfam sẽ xoay quanh việc Việt Nam chuẩn bị gia nhập WTO với điểm nhấn rằng các nước tài trợ cần công bằng trong tương quan giữa chính sách phát triển và chính sách thương mại.

Đòi hỏi

Về phần mình, các nhà tài trợ chắc chắn cũng có những đòi hỏi đối với chính phủ Việt Nam, để làm sao cho nguồn vốn mà họ cung cấp được sử dụng một cách có hiệu quả.

Suốt cả thập kỷ qua, năm sau cao hơn năm trước, các nước cấp viện đã dành cho Việt Nam nguồn vốn cam kết hàng chục tỷ đôla.

	Scandal PMU 18 được quốc tế quan tâm

Riêng lượng cam kết cho các chương trình giảm nghèo và phát triển của Việt Nam trong năm nay đã là 3.7 tỷ. Để bảo đảm giải ngân hiệu quả, các nhà tài trợ tại hội nghị giữa kỳ này sẽ xem xét môi trường đầu tư, thực trạng cơ sở hạ tầng tại Việt Nam, và nhất là quan tâm đến công cuộc chống tham nhũng.

Đại sứ Đan Mạch Peter Linsholt Hansen cho đài BBC biết kế hoạch phát triển 5 năm tới sẽ là trọng tâm của hội nghị, thế nhưng trong chương trình nghị sự rộng lớn của các nhà tài trợ, chủ đề chống tham nhũng sẽ được đặt lên tầm quan trọng đặc biệt, nhất là sau vụ PMU18.

"Tuy Đan Mạch trong các chương trình viện trợ phát triển của mình chưa gặp phải tình trạng tham nhũng mức độ như vậy, nhưng chống tham nhũng là công việc cấp bách nhà nước Việt Nam cần thực hiện."

Chống tham nhũng là công việc cấp bách nhà nước Việt Nam cần thực hiện.   Peter Linsholt Hansen, Đại sứ Đan Mạch

Các cáo buộc tham nhũng tại các dự án sư dụng vốn ODA tại Việt Nam đã khiến các nhà tài trợ phải cử đoàn thanh tra xem xét lại việc sử dụng vốn trong nhiều dự án mà họ hỗ trợ.

Ngân hàng thế giới cho biết, nếu phát hiện sai phạm thì chính phủ Việt Nam sẽ phải hoàn lại số tiền bị tham nhũng.

Để đáp lại quan ngại của quốc tế, phó thủ tướng Việt Nam Phạm Gia Khiêm trong bài phát biểu của mình tại phiên khai mạc hội nghị cũng khẳng định rằng "Chính phủ Việt Nam nhấn mạnh đòi hỏi hàng đầu trong việc huy động và sử dụng ODA trong 5 năm tới là chất lượng và hiệu quả."

Mục tiêu phát triển của Việt Nam trong thời gian năm năm này sẽ là tiến từ vị trí một nước có thu nhập thấp (600 USD/đầu người) lên nước có thu nhập trung bình 1.000 USD/đầu người vào năm 2010.

Một khi đạt tới trình độ phát triển đó, thì xu hướng tất yếu sẽ là lượng viện trợ nước ngoài bắt đầu giảm dần.

Anh quốc chẳng hạn, sẽ dần cân nhắc để chuyển viện trợ sang các quốc gia có nhu cầu lớn hơn. Đan Mạch cũng là một nước có viện trợ phát triển vào loại lớn cho Việt Nam.

Đại sứ Peter Hansen nói rằng chính phủ Đan Mạch vừa thông qua kế hoạch viện trợ 5 năm tới cho Việt Nam và trong thời gian này lượng tài trợ không giảm nhiều.

"Mỗi năm Đan Mạch cấp cho VN từ 60 tới 70 triệu đôla tiền viện trợ. Tuy nhiên, khi VN trở thành quốc gia có thu nhập trung bình thì nguồn viện trợ sẽ giảm đi và Việt Nam cần chuẩn bị tốt để có thể đối phó với tình hình một cách chủ động nhất."

Nhiều chuyên gia bình luận cam kết chính trị chính là điều VN cần có để có thể sử dụng vốn vay một cách hiệu quả.

Điều mà các nhà cấp viện muốn nhìn thấy sau mỗi lần quyết định tăng viện cho VN là cam kết chính trị đó được thể hiện cụ thể như thế nào.