Hồi tháng Giêng năm 2005, chính phủ Campuchia, Việt Nam cùng UNHCR ký một biên bản ghi nhớ

Trả lời các phóng viên hôm thứ Tư, người phát ngôn Bộ Ngoại giao, ông Lê Dũng, nói báo cáo của HRW là "nhằm bôi nhọ chính sách của Nhà nước Việt Nam đối với đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên."

Bản phúc trình 55 trang của Human Rights Watch (HRW) cáo buộc việc ngược đãi vẫn tiếp tục mặc dù đã có một thỏa thuận đảm bảo an toàn cho người hồi hương hồi tháng Giêng 2005 giữa Việt Nam, Campuchia và Cao ủy tỵ nạn LHQ (UNHCR).

Bác bỏ

Ông Lê Dũng nhấn mạnh ở Việt Nam không có vấn đề "đàn áp người dân tộc thiểu số, đàn áp tôn giáo, không có ai bị giam giữ vì lý do tôn giáo."

"Việc ban hành và đưa vào thực hiện những văn bản pháp quy mới đây về tôn giáo đã tạo điều kiện thuận lợi cho các chức sắc, tín đồ tôn giáo, trong đó có đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, thực hành đức tin của mình phù hợp với pháp luật."

	Ông Lê Dũng nói báo cáo của HRW là hoàn toàn bịa đặt

Ông nói nhà nước Việt Nam đã nhiều lần khẳng định là không trừng phạt những người dân tộc thiểu số vượt biên trái phép sang Campuchia khi trở về quê hương.

"Họ không bị truy tố, trừng phạt hoặc phân biệt đối xử về những hành vi trong quá khứ, hơn thế nữa còn được chính quyền địa phương tạo điều kiện để ổn định cuộc sống."

"Qua các chuyến thăm, UNHCR, đại diện Đại sứ quán các nước trên đã trực tiếp "mắt thấy, tai nghe" những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam và chính quyền địa phương đối với đồng bào dân tộc thiểu số Tây Nguyên nói chung và người trở về nói riêng."

Hãng tin AFP dẫn lời ông Brad Adams, giám đốc phụ trách châu Á của HRW, nói: "Chính phủ Việt Nam tiếp tục ngược đãi người Thượng một khi họ đã tránh khỏi tầm mắt của các quan sát viên quốc tế."

"Cộng đồng quốc tế cần phản đối việc buộc người dân tộc thiểu số quay về Cao nguyên Trung phần khi mà nhà chức trách còn tiếp tục đối xử tệ với họ."

Vấn đề

Ước tính hơn 1000 người Thượng, phần lớn theo đạo Thiên Chúa đã chạy sang Campuchia sau khi lực lượng an ninh Việt Nam chấm dứt các vụ biểu tình liên quan đất đai và tôn giáo ở Tây Nguyên năm 2001.

Nhiều người sau đó được cho sang Mỹ theo một dự án tái định cư của UNHCR.

Tháng Tư 2004, lại xảy ra thêm biến cố biểu tình ở Tây Nguyên và nhiều người thiểu số lại trốn sang Campuchia.

Phúc trình của HRW dẫn các "tường thuật của nhân chứng và nguồn được xuất bản", nói rằng "các viên chức Việt Nam tiếp tục buộc người Công giáo thuộc dân tộc thiểu số ký cam kết từ bỏ đạo."

Hồi tháng Giêng năm 2005, chính phủ Campuchia, Việt Nam cùng UNHCR đã ký biên bản ghi nhớ để 750 người Thượng có thể tái định cư hoặc trở về Việt Nam sau khi Campuchia nói họ không cho phép người Thượng ở lại nước này.

Hồi tháng Tư năm nay, một phái đoàn của Cao ủy Tỵ nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR) có chuyến thăm đến Việt Nam để bàn vấn đề người thiểu số ở khu vực Tây Nguyên vượt biên sang Campuchia.

Theo UNHCR, kể từ sau thỏa thuận được ký hồi tháng Giêng năm ngoái, 190 người Thượng đã được đưa về Việt Nam trong đó có 96 người tự nguyện hồi hương và 94 người bị bác đơn xin tị nạn.

Bà Erika Feller, vụ trưởng Vụ Bảo hộ quốc tế của UNHCR, trong chuyến thăm khi ấy đã nói với BBC rằng hợp tác với nhà chức trách Việt Nam diễn ra khá tốt.

"Tôi thấy những dấu hiệu rất tích cực, cho thấy biên bản ghi nhớ được làm theo như đã hứa."

Bản tin hôm nay của AFP dẫn lời một nhà ngoại giao giấu tên ở Hà Nội đặt câu hỏi về sự lạc quan của UNHCR trong thời gian qua.

"Khi ta xét thành kiến của nhà chức trách với người thiểu số, thì chắc chắn có một số vụ xảy ra, trong đó có gây phiền nhiễu và đối xử tệ."

"Nhưng không có cơ sở nói rằng việc này diễn ra có hệ thống, có lệnh trên hay thậm chí được lãnh đạo cấp cao dung túng," ông nói. "Nhìn chung, tình hình nhân quyền đang cải thiện."