10 Tháng 7 2006 - Cập nhật 15h35 GMT

Du lịch VN gặp khó

Lượng khách du lịch nước ngoài tới Việt nam đang có xu hướng giảm và mục tiêu bốn triệu khách trong năm nay dường như khó đạt được.

Con số thống kê cho hay, trong nửa đầu năm nay Việt Nam đón 1,85 triệu khách quốc tế. Tuy nhiên, các thị trường khách quan trọng nhất là Trung Quốc và Pháp đều giảm mạnh.

Tháng Sáu, số khách Trung Quốc chỉ đạt 46.000 người, giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Từ đầu năm tới nay, số khách Trung Quốc giảm mỗi tháng cả ngàn người.

Đây là tỷ lệ lớn, nhất là khi số khách Trung Quốc nói chung chiếm tới một phần tư tổng khách nước ngoài vào Việt Nam.

Thị trường mới, được đánh giá có nhiều tiềm năng, là Hàn Quốc, cũng suy giảm.

Tổng cục Thống kê Việt Nam còn báo động rằng 85% khách quốc tế chỉ tới Việt Nam một lần mà không quay trở lại lần hai.

Lý do là chất lượng

Giải thích về việc số lượng khác Trung Quốc giảm, Tổng cục phó Tổng cục Du lịch Việt Nam Phạm Từ nói nguyên nhân chính là do gần đây Chính phủ Trung Quốc hạn chế công dân ra khỏi biên giới nước này bằng đường bộ.

Trong khi đó, hàng không Việt Nam chưa có tuyến bay thẳng tới các sân bay nội địa lớn của Trung Quốc như Thượng Hải hay Quảng Châu. Việt Nam cũng chưa mở lãnh sự quán tại các thành phố này nên khó khăn cho khách xin chiếu khán.

Ông Phạm Từ cũng đánh giá hệ thống hạ tầng của du lịch Việt Nam còn yếu kém, hệ thống khách sạn thiếu phòng đạt tiêu chuẩn quốc tế mà quy hoạch xây dựng mới lại chưa nhiều.

Ngoài ra, trình độ ngoại ngữ, phục vụ của nhân viên trong ngành du lịch cũng là vấn đề lớn.

Một khó khăn lớn của du lịch Việt Nam là chưa có chiến lược quảng bá phù hợp. Các chuyên gia đánh giá nếu không khắc phục nhược điểm này thì du lịch Việt Nam còn lâu mới có thể "cất cánh".

--------------------------------------------------------------------

LMC
Tôi đã thay đổi quan điểm rất nhiều khi cách nay hơn 20 năm tôi có dịp đi du lịch ba-lô ở các nước Đông Âu, từ là một chàng trai làng quê nghèo,cực đoan, rất thiếu vốn sống tôi đã mỡ mắt thật sự khi tôi được đến DDR, Hungary, Soviet Union, Romania... sản phẩm du lịch được tạo ra là do sự lãnh đạo quốc gia, do dân trí nước sở tại quyết định.Đã từ lâu chúng ta quá tự hào về những điều mà mình cho là hay mà không phải là của mình và lo sợ bị mất những điều cũng không phải của mình. Hãy quản trị đất nước mình như một doanh nghiệp các bạn ạ, chứ đừng như một bộ máy mà hành dân là chính là được phải không nào?

Lan, San Jose, USA
Tôi đồng ý với mọi người là vệ sinh là vấn đề chính. Nhưng vệ sinh cũng một phần là do văn hóa ý thức của mọi người. Ở VN, trẻ em đã thiếu giáo dục về vệ sinh môi trường từ nhỏ nên lớn lên hay có thói quen xả rác bừa bãi. Thói quen này cũng thể hiện rõ khi người VN sang định cư sống ở nước ngoài. Hãy nhìn những khu buôn bán, chợ, nhà hàng của người Việt Nam ở bên Mỹ và so sánh thì cũng đã thấy thiếu vệ sinh sạch sẽ hơn khu của Mỹ rồi. Tôi nghĩ vấn đề du lịch của VN nên bắt đầu từ việc giáo dục môi trường ngay từ lớp mẫu giáo thì tốt hơn.

Trần Long, Hà Nội
Là một người ở trong nước, đã từng đi du lịch cả ở trong nước và nước ngoài, tôi thấy có sự khác biệt hoàn toàn giữa du lịch VIệt Nam và du lịch quốc tế. Những khác biệt đó đáng buồn là mang tính tiêu cực, kìm hãm sự phát triển của ngành kinh tế còn non trẻ này.

Trước hết, phải kể đến sự nghèo nàn về dịch vụ, thấp kém về chất lượng dịch vụ. Nếu đi du lịch theo tour đi Hạ Long, tôi thề lần sau không đi nữa, vì chất lượng du lịch (từ xe, ăn uống, nghỉ ngơi, tàu thuyền, khách sạn) quá thấp và tồi tệ. Giá thì không cao, nhưng có lẽ vì thế nên chất lượng kém chăng?

Cảnh đẹp thì cũng chẳng có gì, không hề có bất cứ hình thức giải trí nào. Tôi đã từng đi các biển của Thailand, quả thực đẹp hơn Việt nam. Đặc biệt là các hình thức giải trí thì nhiều, mà du khách dù biết đấy là "móc túi" nhưng vẫn sẵn sàng bỏ tiền ra.

Đi du lịch Việt nam như là một cực hình. Vì vậy, chắc chắn rằng tỉ lệ khách quay lại sẽ rất thấp. Đồng thời, người này sẽ phàn nàn với người kia về chất lượng du lịch của Việt Nam, dẫn tới hình ảnh du lịch càng ngày càng xuống thấp.

Thứ đến, phải nói rằng quản lý nhà nước về du lịch của Việt nam rất kém. Tôi đã từng vào Tổng cục du lịch để xin số liệu làm nghiên cứu, mới phát hiện ra rằng cơ sở vật chất của Bộ này rất nghèo nàn.

Thêm vào đó, cũng là đặc điểm chung của toàn bộ các cơ quan quản lý của Việt Nam, đó là trình độ và khả năng làm việc còn hạn chế, dẫn tới các chỉ đạo và hướng dẫn từ trên xuống yếu kém, không có tính khả thi, không có quy hoạch và kế hoạch lâu dài.

Quản lý du lịch ở địa phương thì càng kém hơn, mang tính tự phát và thiếu trình độ chuyên nghiệp. Hệ thống đào tạo về du lịch thì cũng không có gì, và đặc biệt khác với hệ thống đào tạo các nước khác, chỉ thiên về lý thuyết đã lạc hậu, sinh viên ít có đièu kiện thực hành chuyên nghiệp. Vì vậy, rất nhiều sinh viên ra trường dù học ở trường du lịch nhưng không biết làm du lịch là gì.

Tóm lại, nếu chỉ cần so với một số nước trong khu vực như Tháiland hay Malaysia, tôi không thấy ngành du lịch của Việt Nam có triển vọng lắm. Sự phát triển nhanh vừa qua chủ yếu là về số lượng khách, khi mà Việt Nam còn là một nơi mới khám phá nên người ta đổ về nhiều. Còn trong tương lai, khi người ta đã bắt đầu nhận ra thực trạng của du lịch Việt Nam rồi, thì du khách sẽ chọn lựa điểm đến là một nướckhác chứ không phải là Việt nam.

Hoàng Ba, Toronto
Theo tôi nghĩ lý do khách quốc tế chỉ tới Việt Nam một lần mà không quay trở lại lần hai. Là vì vấn VỆ SINH tại các điểm du lịch quá tồi tệ, không văn minh tí nào cả, khi vào các nơi vệ sinh đã hôi thúi mà còn bị thu tiền. Tôi là người Việt mà còn phải khiếp sợ các nhà vệ sinh ấy. Không có nhà vệ sinh nào sạch sẻ cả. Thật đau lòng và hổ thẹn cho du lịch Việt Nam. Chỉ biết moi tiền chứ không biết phục vụ. Làm ăn kiểu ấy làm sao cạnh tranh với người ta đưọc !

Huỳnh Khang, Cần Thơ
Theo tôi tỷ lệ khách du lịch giảm đến Việt Nam là điều tất nhiên vì thiếu sự qui hoạch tổng thể của cơ quan chủ quản ngành du lịch. Các điểm tham quan của khách du lịch rất rời rạc, manh múng, không có tính liên hoàn làm cho du khách không thấy hấp dẫn và muốn lưu trú lâu. Các điểm du lịch phần lớn chưa thể hiện được bản sắc dân tộc và tính độc đáo của Việt Nam.

Bên cạnh đó phần lớn đội ngũ hướng dẫn viên có trình độ không cao, không nhận thức được vai trò trách nhiệm của mình đối với du khách, không thấy được sự đánh giá về con người,đất nước Việt Nam từ du khách thông qua người hướng dẫn viên du lịch sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi và thu nhập của đất nước như thế nào.

Pinochio, Houston
Đi du lịch các nước chung quanh Việt Nam, rồi trở về thăm quê hương, điều mà tôi cảm nhận là du lịch Việt Nam có chất lượng thấp mà giá thì lại cao; không có chính sách bảo vệ khách du lịch khỏi sự quấy rối của dân địa phương (xin ăn, bán quà rong...và thường bị trà trộn bởi những người chuyên môn lường gạt và trộm vặt như móc túi chẳng hạn).

Những người du lịch bình thường như chúng tôi không quan tâm nhiều đến phòng khách sạn đạt tiêu chuẩn 3 sao, 5 sao gì đó nhưng quan tâm giá cả phải hợp lý với cung cách phục vụ. Một điều khác nữa mà tôi thấy là dường như Việt Nam không có một chiến lược quy hoạch cụ thể cho từng khu du lịch, nó giống như được xây dựng và quy hoạch một cách "thoải mái" cho nên lắm lúc thấy xô bồ, phá đi vẻ đẹp thiên nhiên của khu du lịch.

Và tôi cũng thấy sự khai thác cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên mà không có kế hoạch bảo tồn lâu dài. Do những điều trên mà khách du lịch đều ngao ngán không muốn quay trở lại dù cảnh thiên nhiên ở quê hương Việt Nam rất đẹp. Hạ tầng kiến trúc như ông Phạm Từ nhắc thì cũng có góp phần như đường xá còn quá xấu và không được mở rộng, thời gian của khách du lịch không có nhiều mà thời gian di chuyển chiếm khá nhiều là không tốt.

Kiên Nhân, Montreal
Tôi thấy Nathan Le có cái nhìn phiến diện không công bằng. Mọi sự việc đang thay đổi từng ngày, từng giờ mà bạn vẫn giữ cái nhìn về Việt Nam từ năm 1995 (cách đây hơn 11 năm). Hiện nay, đi xe bus từ HN xuống Hạ Long chỉ mất tối đa là 3h.

Giữa HN và Hạ Long du khách có thể nghỉ tại Hải Dương có đầy đủ các nhà hàng có chỗ cho du khách đi vệ sinh. Theo tôi nghĩ, chúng ta hãy có cái nhìn khách quan và thực tế. Không nên chê trách một đất nước đang phát triển.

Ngay tại các nước G7, Tại nhà Ga leipzig của Đức, cũng chẳng có được một nhà vệ sinh công cộng mà thường chúng ta phải sử dụng các WC của các nhà hàng vệ tinh trong đó. Nhưng sau 1h00 sáng thì,bạn chỉ có đường cố mà nhịn. Ngay cả trong hệ thống Metro (xe điện ngầm) tại Montréal, bạn cũng không thể tìm được một chỗ để "giải quyết nỗi buồn" đó đâu.

Nathan Le
Một trong những chuyến du lịch của tôi (Na uy) và một số người Thụy Điển vào năm 1995. Khi ấy chúng tôi đến Vinh hạ Long từ hà Nội, xe bus phải chạy 4-5 tiếng. Thế mà trên cả đoạn đường không có lấy 1 chỗ nghỉ để đi tiểu hay uống nước. Mấy người Thụy Điển mắc tiểu quá, nhưng phải rán nín.

Khi xe chạy đến bến phà, họ nghĩ rằng dầu sao thì ở đây cũng sẽ có chỗ đi tiểu và rửa mặt. Thế mà khi họ hỏi người hướng dẫn du lịch: "Xin chỉ cho tôi chỗ đi tiểu". Hướng dẫn viên du lịch trả lời: "Ở Việt nam, chỗ nào cũng có thể đi tiểu được". Một câu trả lời làm mất hẳn phong cách của người hướng dẫn và cho thấy ngành du lịch còn quá kém cỏi. Nên đào tạo người hướng dẫn biết cách ăn nói và tiếp đón lịch sự.

Nên xây dựng các điểm nghỉ cho du khách nếu chuyến đi xe bus quá dài. Còn vấn đề tiếp viên hàng không, tôi đã đi trên 33 quốc gia, duy chỉ có Việt Nam là một nước mà các tiếp viên rất khinh thường khách hàng, bởi lẽ họ đã chi phí rất nhiều tiền đút lót mới được vào ngành nầy (họ đã nói thế và báo chí cũng xác nhận) nên họ nghĩ họ đã tốn tiền nhiều đâu phải để làm vui lòng mọi người mà mọi người phải ngưỡng mộ họ vì đã có thân thế, khá giả, mới được có chân trong ngành nầy.

Nói làm sao hết được những thiếu sót của VN? Nhưng một trong những vấn đề quan trọng là bậc lãnh đạo của nhà nước VN không chịu học hỏi, cho dầu đã góp ý rất nhiều, hoặc không đủ phương tiện cải tiến vì hô đã thâu góp tiền bạc vào túi riêng nhiều quá, còn đâu để lo cho đất nước?

Một khi tinh thần và ý chí vẫn còn ích kỷ như vậy, thì VN không có cách nào đi lên được, chỉ có ngày càng chậm lại so với các nước Á Châu. Nhiều người nói VN bây giờ là đỡ lắm rồi, theo tôi nghĩ, nếu biết học hỏi thì được 100% nhưng hiện nay thì chỉ mới có 30%. Thật đáng buồn. Đây là một lời thật lòng của một người mến mộ Việt Nam.