 | | | | | | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Úc châu ký sự | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Máy bay của hãng hàng không Qantas hạ dần độ cao, đảo một vòng thật đẹp trên bầu trời nhà hát Opera House, hay người Việt còn gọi là Con Sò, tại tp Sydney, nơi nổi tiếng toàn cầu với việc tổ chức thế vận hội Olympic năm 2000. Cơ trưởng không quên nháy loa cho hành khách để ý bên dưới, theo ông, là một công trình kiến trúc tuyệt vời, mái cong bê tông được thiết kế hài hòa với các yếu tố sóng, nước, không khí, và biển, một thắng cảnh được du khách chụp hình nhiều nhất tại nước Úc. Anh bạn người Anh ngồi cạnh tôi lần đầu tiên tới Úc tỏ vẻ hào hứng, mồm không ngớt ngợi khen khung cảnh các vịnh biển lớn nhỏ bao quanh thành phố Sydney. Trên cao nhìn xuống chúng giống như những ốc đảo màu xanh đậm, với mái ngói đỏ, hồ bơi, sân gôn, hàng cọ, như càng làm toát lên vẻ đẹp tuyệt vời của nước biển xanh màu ngọc bích. Không gian sạch sẽ, im lặng, đây đó lác đác một vài người đi dạo, hay đang làm vườn. Đúng là vùng cư trú của giới thượng lưu lắm của nhiều tiền. Biết tôi hiểu biết đôi chút về lịch sử nước Úc, anh hồ hởi đưa ra nhận xét rằng đối với những người tha phương cầu thực, trong đó có người Anh, người Việt Nam, cùng hơn 100 sắc dân khác, từ nhiều năm qua, Úc châu là một lục địa hấp dẫn. Liệu độ hấp dẫn này nay có còn? Tôi với anh cùng say sưa trò chuyện. Chuyện về Úc châu có nhiều lắm. Một đảo quốc lớn vào hàng thứ hai trên thế giới, diện tích chỉ sau dải đất Greenland băng giá không mấy người sống thuộc chủ quyền xứ Băng Đảo. Người ra gọi Úc châu là Down Under, hay vùng hạ, nơi ngó ra biển Nam Cực, nhưng là một phần của thế gian năm châu bốn bể, nằm ngoài các trung tâm hay sinh sự trên thế giới, với tài nguyên thiên nhiên hầu như vô tận, người Úc từ lâu đã gọi họ là quốc gia may mắn. Nhưng tại sao trái chuối gần đây đã làm cho nhiều người Úc thức tỉnh về bản chất thích kiểm soát của đất nước họ? Lạm phát hình quả chuối? Giá chuối tăng vọt là nguyên nhân gây ra lạm phát tại Úc châu. Liệu lập luận này có nghe được không? Chẳng nhẽ một quốc gia phát triển, với thể chế Tây Phương như Úc lại đứng cùng bảng với các nước cộng hòa chuối vùng Caribbe ở châu Mỹ la tinh?
Tháng 3 năm 2006 khi cơn bão Larry đổ vào các đồn điền chuối phía bắc tiểu bang Queensland, đánh sập khoảng 90pt sản lượng chuối của Úc châu, không ai nghĩ rằng trái chuối lại sinh ra lắm chuyện như vậy. Và có người còn nói đến sự bắt đầu của chu kỳ đi xuống về kinh tế tại nước Úc, khi chỉ trong hai tháng, Bảy và Tám năm nay, ngân hàng Trung Ương Úc châu tăng lãi xuất cơ bản hai lần, làm cho người nợ tiền mua nhà đi từ bất ngờ đến sửng sốt. Dân nợ tiền nhà, người kinh doanh đổ tội cho Hội đồng điều hành Ngân Hàng là yếu tim, sống trong sự sợ hãi vô lý. Sợ từ quả chuối cho đến trái cam, trái quít. Trong khi Ngân Hàng nhấn mạnh đến, do chuối tăng giá ba, bốn lần, cùng với xăng dầu đắt đỏ, tỷ lệ lạm phát tại Úc châu đã tăng hơn biện độ cho phép, 4pt, thay vì 2.5 hay 3.0 pt, họ buộc phải ra tay thả bớt những gì không cần thiết, để giữ cho con thuyền kinh tế không rơi vào cảnh lụn bại với tiền bạc bị lạm phát làm mất giá về sau. Giá chuối tăng mạnh kéo theo việc tăng giá của nhiều loại trái cây khác. Như táo, lê, cam, quít, nhóm sản phẩm cơ bản cấu thành chỉ số lạm phát hàng năm CPI. Bên cạnh xăng nhích giá từ từ, thì đây chính là thủ phạm của lạm phát 4pt trong quý hai tại Úc châu. Anh bạn người Anh đặt câu hỏi cho tôi: tại sao Úc không đi nhập chuối về để cần bằng thị trường, kiểu tăng cung, giảm cầu để bình ổn giá cả? Ở Anh, anh bạn này lý sự, chuối được nhập liên tục từ các nước Cộng hòa chuối vùng Carribe, cho nên chẳng bao giờ siêu thị Anh thiếu loại trái cây này. Và chuối không bao giờ trở thành headlines xung quanh chuyện ngân hàng tăng lãi suất. Hay phức tạp hơn là suy thoái kinh tế.
Tôi trả lời, ở Úc, trước cảnh đồn điền chuối tả tơi sao bão Larry, đã có ý kiến đề nghị nhập chuối từ Philippines để giảm bớt cơn sốc giá cả. Tuy nhiên giới trồng chuối Úc châu, chắc muốn loại trừ một đối thủ cạnh tranh trong tương lai, đã thuyết phục các chính trị gia rằng nhập chuối từ ngoài vào có thể mang theo mầm bệnh cho cây cỏ của nước Úc, cho nên tốt nhất là không. À hóa ra nước Úc không chỉ là một đảo quốc cô đơn, mà còn là một pháo đài khắt khe với của ngon vật lạ, nơi, bên cạnh giới chủ đồn điền bảo hộ, hiện đang có chế độ kiểm dịch hành khách gắt gao nhất trên thế giới. Tôi bỗng nhớ đến một câu chuyện đọc trên báo chủ nhật nói về những người di dân không biết tiếng Anh vào Úc qua sân bay Sydney, có người mang theo một trái táo và quên không khai báo, anh này suýt bị phạt 200 Úc kim. Các dân biểu Úc tự̣ hào chính sách kiểm dịch gắt gao như vậy đã làm cho nước Úc, dù được bao bọc bốn bề đại dương, ít khi bị đe dọa bởi các loại dịch bệnh đối với cây trồng, hay vật nuôi. Trong khi tại các nước láng giềng Á châu của Úc người ta thấy chưa hết dịch cúm gà, thì virus lở mồm long móng đã tới gõ cửa. Lúc này lái buôn Úc đang ra sức quảng cáo cho hàng nông phẩm sạch sẽ, chất lượng cao của họ. Vào thời điểm bệnh tật gây hoang mang người tiêu dùng, có vẻ thiên hạ đang kéo đến những nơi bán đồ thực phẩm sạch của Úc. Nhiều người Việt trong nước chấp nhận bỏ thêm tiền để mua thịt bò, sản phẩm sữa, hay gia cầm nhập từ Úc. Có tiền tại sao không dùng đồ ngon hơn và sạch hơn? Và tại Sydney có một điều kỳ lạ là không một người tiêu dùng Úc nào than phiền về chuyện bỗng dưng trái chuối biến mất trên kệ siêu thị, hay nếu có đi nữa thì giá ngất ngưởng cao hơn trước đến ba bốn lần, vì nhiều người tin rằng đây là cái giá phải trả cho lối chơi kiểu Úc. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Việt Nam bất bình về vụ chất độc da cam
