Dự thảo cho phép tư nhân và người nước ngoài lập hãng hàng không

Doanh nghiệp xin cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không phải có vốn pháp định từ 80-480 tỷ đồng, khai thác ít nhất một máy bay trong điều kiện không quá 10 năm sử dụng.

Năm ngoái, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cũng đã thông báo việc hãng Pacific Airlines sẽ được một công ty Đầu tư tài chính của Singapore đầu tư tới 30% cổ phần của hãng này.

Điều này là đột phá vào tình trạng bùng nhùng “ba trong một”, khi Pacific Airlines trước đó vẫn bị Bộ Tài chính chi phối, và hãng này cùng với Vietnam Airlines và Công ty bay dịch vụ VASCO cũng có những thỏa thuận về giá vé, đường bay, tần suất bay, v.v, với Vietnam Airlines đóng vai trò chủ đạo – một sự độc quyền về khai thác trong một thị trường độc quyền.

Đó cũng là nguyên nhân vì sao giá vé của Vietnam Airlines luôn đụng giá trần và hiếm khi thấy giảm. Còn Pacific Airlines cũng ít khi dám giảm giá vé thấp hơn giá quy định.

Nước ngoài được tham gia

Thực tế, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam năm 1991, và vừa rồi là Luật Hàng không dân dụng (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua, cũng đều khẳng định cho phép tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế được tham gia hoạt động hàng không.

Trước đây cũng có một số đề án xin thành lập hãng hàng không tư nhân, nhưng theo Cục hàng không thì hầu hết là “không khả thi”, với dự tính của chính phủ trong ba năm tới củng cố Pacific Airlines trước khi cho ra các hãng hàng không khác.

Còn theo nghị định vừa rồi của Cục Hàng không dân dụng thì không chỉ có các cá nhân trong nước được khuyến khích thành lập hãng hàng không, mà các nhà đầu tư nước ngoài cũng được tham gia liên kết, với người đại diện theo pháp luật của hãng hàng không là công dân Việt Nam.

Người nước ngoài sẽ không chiếm quá một phần ba số thành viên điều hành, và vốn nước ngoài không chiếm quá 49% vốn điều lệ của hãng hàng không, hoặc 60% vốn điều lệ nếu là hãng liên doanh.

Trực tiếp Thủ tướng sẽ xét cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không, trên cơ sở đề nghị của Bộ trưởng Giao thông Vận tải, còn thời hạn xét duyệt hồ sơ sẽ là hai tháng.

Viễn cảnh

Mọi người hy vọng với việc mở cửa cho thành lập các hãng hàng không tư nhân và cho phép đầu tư nước ngoài với tỷ trọng lớn hơn sẽ làm tăng tính cạnh tranh trong lĩnh vực vận tải hàng không, vốn vẫn là độc quyền từ trước tới nay.

Khi cạnh tranh làm ăn và “cuộc chiến thị phần” diễn ra, người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi vì giá vé có thể sẽ rẻ hơn và chất lượng phục vụ được chú ý hơn, như những gì đang thấy trong ngành viễn thông hiện nay tại Việt Nam.