Ông Hilary Benn thăm Hà Nội và ký thỏa thuận

Ông Hilary Benn bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam, và sẽ ký Thỏa thuận Quan hệ Đối tác Phát triển 10 năm với Việt Nam.

Phóng viên BBC Bill Hayton đã đi cùng vị bộ trưởng trong chuyến kiểm tra kết quả của các dự án phát triển mà Anh quốc đầu tư cho xã Độc Lập, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hòa Bình.

Cách đây vài ngày trong cuộc họp của World Bank ở Singapore, ông Hilary Benn vừa mới mạnh mẽ đòi có biện pháp với các nước tham nhũng, vậy mà khi sang Việt Nam ông lại ký thỏa thuận viện trợ.

Vậy hai việc đó có trái ngược nhau quá hay không?

Hilary Benn: Không phải là như vậy. Anh quốc đang thực hiện dự án phát triển tại Việt Nam. Thời gian qua đất nước này đã có tiến bộ rất nhiều, với những kết quả đáng kinh ngạc, trong lãnh vực xóa đói giảm nghèo trong vòng 20 năm trở lại đây.

Yếu tố thứ hai là hiện nay chính phủ Việt Nam đã công khai với vấn đề tham nhũng. Đây thực sự là bước đi quan trọng. Trong các buổi nói chuyện của tôi với giới chức cấp bộ, họ thể hiện rất rõ cố gắng muốn xử lý vấn đề đó. Đó là một bước tiến tích cực.

Trong các buổi nói chuyện của tôi với giới chức cấp bộ, họ thể hiện rất rõ cố gắng muốn xử lý tham nhũng

Anh quốc sẽ cố gắng bảo đảm cho con đường phát triển của Việt Nam đi đúng hướng. Thế nhưng xã hội Việt Nam đang phải cùng lúc đối mặt với hai vấn đề. Thứ nhất là nhu cầu cần phải phát triển, và thứ hai là những mặt xấu bên lề do phát triển gây ra. Theo đánh giá của tôi thì Việt Nam đang quyết tâm giải quyết các vấn đề đó và việc chúng tôi có thể làm là giúp Việt Nam trong quá trình đó.

BBC:Vậy họ trả lời sao về câu hỏi nhân quyền. Việt Nam vẫn đang là quốc gia độc đảng và bị nhắc tên nhiều trong các vấn đề nhân quyền. Ông đánh giá như thế nào về chuyện này?

Tôi nghĩ đó là do cách nhìn nhận vấn đề. Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi và chính phủ đang mở cửa trong các vấn đề kinh tế, giáo dục. Ví dụ như trong ngôi làng mà hôm nay chúng ta tới thăm, thấy dân chúng có truyền hình, tôi mới hỏi họ chương trình nào được quan tâm nhất. Đa số đều trả lời là tin tức và thời sự. Như vậy có nghĩa là người ta cũng nhìn ra thế giới và quan sát các quá trình đang diễn ra trên trường quốc tế.

Nếu bây giờ hỏi bất cứ ai xem chế độ này có cải thiện cuộc sống cho họ hay không, thì chắc chắn người ta đều nói là có.

Tôi nghĩ rằng quá trình phát triển đòi hỏi phải có thời gian. Tôi tin chắc là nếu bây giờ quí vị hỏi bất cứ ai xem chế độ này có cải thiện cuộc sống cho họ hay không, thì chắc chắn người ta đều nói là có.

Tôi cho rằng trong quá trình mở cửa từng bước một, chính phủ nhận thức được là sẽ có nhiều thay đổi, nhưng mà điểm cơ bản nhất mà họ muốn đảm bảo chính là tình hình ổn định.

BBC:Việt Nam đã thành công trong công tác xóa đói giảm nghèo. Theo ông thì tại sao nhiều nước trên thế giới vẫn chưa thoát ra khỏi tình cảnh đó?

Một trong số những lý do tôi đến đây là để tìm lời giải đáp cho câu hỏi đó. Nhưng tôi có thể thấy sự tập trung của chính phủ vầo vấn đề thay đổi để phát triển kinh tế, mở cửa thị trường, đầu tư và cải thiện cơ sở hạ tầng, đầu tư vào giáo dục.

	Ông Benn đi thăm một dự án nơi có viện trợ mà Anh dành cho Việt Nam

Việt Nam thuộc vào các nước đề cao trình độ và kỹ năng của người dân để họ có thể tiếp tục kiếm sống sau này. Và Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng ngạc nhiên, là bằng chứng cho việc có thể làm được gì trong hoàn cảnh mà các nước khác có thể gặp khó khăn.

Tôi cho rằng bài học có thể học được từ Việt Nam có thể đem áp dụng cho các nơi khác trên thế giới. Theo tôi Việt Nam sẽ là người dẫn đường cho các nước nào muốn phát triển trong thời gian ngắn.

BBC:Hiện nay Anh quốc đang trong quá trình thay đổi lãnh đạo, thủ tướng Tony Blair chuẩn bị trao quyền lại cho người khác trong đảng Lao Động. Thế theo ông thì vấn đề đó sẽ ảnh hưởng như thế nào tới quá trình phát triển của Việt Nam?

Tôi không nghĩ sẽ có thay đổi gì, vì quan hệ giữa Anh quốc và Việt Nam rất tốt. Giữa hai nước có nhiều chương trình hợp tác quan trọng để giúp Việt Nam phát triển.

Thêm nữa, ngân sách viện trợ của tôi được tăng một phần cũng là nhờ cả thủ tướng Tony Blair và bộ trưởng tài chính Gordon Brown đều rất quan tâm đến sự phát triển của các nước trên thế giới, và nhờ đó mà chúng tôi có thể giúp đỡ nhiều nước hơn.

Vì vậy tôi cho rằng sẽ không có gì thay đổi vì ai lên nắm quyền cũng sẽ tiếp tục thực hiện chính sách này.

..............................................

Phạm Mai Hoa, Hưng Yên
Bổ sung thêm ý của bạn Nguyễn Long: Có một số nước viện trợ không hoàn lại cho VN bằng thông qua là đại diện của Liên hiệp quốc. Tức là thay vì đóng tiền đó vào LHQ thì họ mang tiền đó sang VN (với sự đồng ý của LHQ).

Trong số này có các dự án về giáo dục, phát triển dạy nghề... Họ cử chuyên gia sang và trả lương rất cao bằng trích một phần số tiền này. Khi có mua bán thiết bị thì cũng phải mua tại chính quốc (và thường là rất đắt). Cho nên số tiền họ viện trợ cho đi đến đích là rất nhỏ (tuỳ thuộc cái 'tâm' của từng nước).

Đúng như bạn Nguyễn Long, Sài Gòn nói Úc họ quản lý rất tốt. Nhưng một số dự án của một số nước Châu Âu họ cử chuyên gia không giỏi sang, thuê văn phòng đắt tiền, các chuyên gia được ở nhà biệt thự (Tây Hồ chẳng hạn). Cộng thêm nhân viên và các cô thư ký người Việt (và cũng là bồ)thì "thất thoát" là không nhỏ chút nào.

Ai bảo Tây là không 'tham nhũng'? Số tiền tuy không chịu lãi mà thành chịu lãi cao. Nghèo nên hèn là ở chỗ đó. Tất nhiên số tiền này là rất quan trọng với các nước nghèo. Không có nó thì có lẽ dân Việt vẫn đi lại bằng đường đất, các lĩnh vực khác cũng chưa có bộ mặt như hiện nay.

Lê Thanh Sơn
Sơn xin có lời bày tỏ sự cảm ơn đến Thủ tướng Anh quốc, chính phủ và nhân dân Anh đã quan tâm đến sự khó khăn của nhân dân Việt nam.

Tuy nhiên Sơn cũng yêu cầu phải có sự quan tâm công bằng: rất nhiều gia đình của chế độ cũ (trước 1975) bị bỏ rơi không ai quan tâm tới và sống trong cảnh cùng khổ. Sơn thiết nghĩ đã là nhân đạo thì phải mở lòng đối với tất cả mọi người, không phân biệt đối xử. Xin chân thành cảm ơn.

LQV
Trong ông Hilary Benn có mâu thuẫn, có gì đó gượng gạo, khó trong lời nói. Ông nhập gia tùy tục đến kinh ngạc, khi chỉ nêu lại thành tích của VN với lời khen nức nở về mọi thứ và cũng biết lãng tránh câu hỏi về nhân quyền như các “vị nhà tôi”.

Về tham nhũng, khác với dân tôi, ông hoàn toàn tin tưởng chỉ vì “giới chức cấp bộ, họ thể hiện rất rõ cố gắng muốn xử lý vấn đề đó ”. Thưa với ông, trước đây dân tôi đói nghèo chỉ vì bị “trói” chứ không phải chẳng biết làm ăn hay lười nhác. Nay dân tôi tự do làm ăn nên thoát nghèo, chẳng ai xóa cho cả! Chúng tôi mừng vì đất nước phát triển và hiểu những gì đang diễn ra trên đất nước này. Phương tây thường nói “không ai vứt tiền qua cữa sổ”, nhưng dù sao cũng cảm ơn ông Hilary Benn (và chính phủ Anh) về 450 triệu đô la mà dân nghèo tôi “chưa hoàn lại” trong thời gian gần.

Nguyễn Long, Sài Gòn
Thật là nông cạn nếu nói là 1 ông Bộ Trưởng Anh không biết gì về VN. Nên nhớ Anh hiện là nước viện trợ cho VN rất trễ sau Nhật, Úc, Thụy Điển, Pháp, Đan Mạch...

Nếu người nào đã từng tham gia hoặc nghiên cứu về ODA Việt Nam sẽ biết là tiền viện trợ của Úc rất hiệu quả và hầu như quan chức địa phương không thể tơ hào được. Úc quản lý chặc chẽ, gởi chuyên viên kiểm tra và quyết định tại chỗ. Kể cả với viện trợ học bổng giáo dục họ cũng trực tiếp tuyển trạch.

Trong dự án cầu Mỹ Thuận, nhà thầu Úc trực tiếp xây dựng và kiểm tra. Rõ ràng Anh không muốn bị mất ảnh hưởng, mất phần trong nền kinh tế phát triển mạnh của Việt Nam hiện nay & tương lai. Các trường đại học Anh đang tiếp thị rất mạnh tại VN nhưng đa số các gia đình vẫn cho con đi học Úc, Mỹ, Pháp, SIngapore chứ không phải là Anh.

Tài chính, ngân hàng vốn là thế mạnh của Anh nhưng chưa hòan tòan phát huy ảnh hưởng mạnh tại VN. Trong tuần rồi Citibank của Mỹ mới ký thỏa thuận hợp tác với NH Đông Á. Nói chung vì chính quyền lợi nuớc Anh nên ông Bộ Trưởng mới tới VN. Thật dễ hiểu.

Một độc giả
Cám ơn những gì bộ trưởng Hilry Benn dành cho nhân dân Việt Nam. Nhưng xin Bộ trưởng cần quản lý chặt đồng tiền viện trợ đi đúng mục đích và có hiệu quả. Vì nhân dân Việt Nam không muốn có tiền viện trợ chạy vòng vòng cuối cùng vào túi riêng những dân có chức có quyền.

Nguyễn Long
Thật tiếc có một số bạn chưa hiểu việc sử dụng vốn tài trợ không hoàn lại như thế nào. Tất cả các dự án sử dụng nguồn vốn này đều được chính các tổ chức tài trợ hoặc nước tài trợ cử các chuyên gia sang quản lý và triển khai, lương của các chuyên gia này khoảng trên 20.000 USD/tháng.

Nguyễn
Ông Benn đã làm một điều mà đáng ra nên làm ngược lại. Khu vực doanh nghiệp nhà nước là kém hiệu quả và lãnh phí nhất. Bộ máy nhà nước cũng vậy thôi.

Tôi thấy ông Benn không có kinh nghiệm gì với Việt Nam. Có thể là do từ chuyến đi lần trước đến nay đã nhiều năm rồi. Có thể là do ông đã bị vẻ bề ngoài của các quan chức cộng sản Việt nam đánh lừa.

Royalist, tp.HCM
Fantome nói "... nước cứ nghèo mà vẫn phải mang ơn người ta" là tôi cảm thấy mừng rồi, vì rất ít khi lãnh đạo Việt Nam chịu cầu thị và mong muốn được giúp đỡ từ các nước giàu nhiều như bây giờ.

Anh là nước cảm nhận được chuyện đó, có thể Anh đang mạo hiểm cho chính số tiền 500 triệu USD của mình, nhưng ít nhất trong sâu thẳm từng người dân bình thường, họ đều mang ơn nước Anh đang hiểu và sẵn sàng giúp Việt Nam. Việt nam cũng đang tích cực chống tham nhũng (mà nước nào chẳng có), cũng đang mở cửa cho tôn giáo, kinh tế và giáo dục.

Bởi vì công bằng mà nói những lĩnh vực đó là quyền cơ bản nhất của một xã hội công bằng và văn minh. Có chăng là Việt Nam đang chống lại những động cơ chính trị ẩn dấu trong các quyền cơ bản trên. Bản thân tôi nghĩ nên chờ trong hy vọng rằng Việt Nam sẽ ngày càng có uy tín hơn trên trường quốc tế!

F, Hà Nội
Cảm ơn ông Hilary Benn. Những ý kiến của ông là những ý kiến khách quan, nói lên suy nghĩ và cảm nhận của ông chứ không bị ảnh hưởng bởi một sự cảm tính áp đặt sẵn có nào.

Chỉ cần mọi người đều nhìn Việt Nam khách quan và thực tế như ông, như cái vốn có của Việt Nam đã là điều tốt đẹp rồi.

Nguyễn, Hà Nội
Thật tiếc, bạn giấu tên ạ. Bạn cũng mới chỉ nhìn thấy một chiều thôi. Nên công tâm hơn mới có tính thuyết phục.

Ông Hilary Benn đã rất tinh tế trong những câu trả lời của mình. Vừa khuyến khích những thành công vừa phê phán ở mức hấp thụ được những tồn tại. Phê phán sao cho chân thành để người ta thấy ra và cải tiến, sửa đổi chứ không phải phê phán để người ta thấy ác ý, thì kết quả sẽ là ngược lại. Phê phán là điều rất khó nhưng chửi thì rất dễ.

Thảo, tp.HCM
Tới bây giờ vẫn còn có những người luôn nghĩ về VN với toàn là một màu xám xịt thôi vậy. Chỉ nội việc bạn giấu tên đã cho thất bạn là người chỉ biết đoán mò thôi, muốn biết thì nên đến tận nơi mà xem chứ. Bạn nghĩ mình là ai chứ, không lẽ một vị Bộ trưởng một quốc gia phát triển như Anh Quốc lại không biết suy xét những gì mình nghe thấy sao.

Bỏ bớt định kiến đi bạn ơi VN bây giờ đã khác xưa lắm rồi. Còn một ý kiến nữa, tôi thấy bạn rất là trẻ con khi cho rằng ông Bộ trưởng vì không biết tiếng Việt nên không hiểu hết vấn đề của người VN hả.

Fantome, Pháp
Chả hiểu trong 450 triệu này thì bao nhiêu vào túi "các ông" đây? Nước cứ nghèo mà vẫn phải mang ơn người ta.

Trần Long
Hoan nghênh ngài Bộ Trưởng đã sáng suốt nhìn ra ưu điểm nổi bật của Việt Nam, cũng như những chính sách quản lý kinh tế, chính trị của Nhà nước, dù nạn tham nhũng vẫn còn hòanh hành.

Hi vọng trong những thập niên tới, nước VN sẽ ngày càng phát triển giàu mạnh, thịnh vượng.

Giấu tên
Thật tiếc ông Benn không hiểu tiếng Việt và không thể nhìn thấy tường tận nhiều thứ đang nằm dưới tấm nhung lụa xa xỉ mà ông thấy trong chuyến đi Việt Nam. Trên bề mặt là điều tích cực, và bên dưới là những tiêu cực. Ông chỉ nhìn thấy một chiều thôi, mà không chỉ riêng ông, tôi nghĩ nhiều khách nước ngoài cũng chịu tình trạng này.