27 Tháng 10 2006 - Cập nhật 09h02 GMT
Cuộc đàm phán kéo dài về việc gia nhập WTO đã hoàn tất sau khi hồ sơ của Việt Nam đã được Ban Công tác về đàm phán gia nhập WTO thông qua tại phiên họp chính thức lần thứ 14 ngày 26-10.
Dự kiến Việt Nam sẽ chính thức là thành viên của tổ chức mậu dịch thế giới trong vòng hai đến ba tháng nữa.
Một nhóm làm việc của WTO đã thông qua các văn bản ghi lại những điều khoản cho việc gia nhập của Việt Nam.
Hoàn tất
Các văn bản này giờ đây sẽ được đưa ra trước cuộc họp của Đại hội đồng WTO, dự kiến diễn ra ngày 7-11, nhưng việc thông qua chỉ còn là thủ tục.
Sau đó, Quốc hội Việt Nam sẽ phải thông qua các thỏa thuận và chính thức thông báo cho WTO.
Đúng 30 ngày sau khi các thủ tục đã làm xong, Việt Nam sẽ chính thức là thành viên của WTO.
Một điểm quan trọng là khi hội nghị thượng đỉnh APEC khai mạc ở Hà Nội hôm 12-11, các lãnh đạo khu vực sẽ ở trong vị thế đối xử với Việt Nam như một thành viên của WTO.
"Thời điểm không thể nào hoàn hảo hơn cho Việt Nam," Tom O'Dore, chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ ở Hà Nội, nói.
Một nhà ngoại giao châu Á ở Hà Nội nói thêm: "Sẽ khá là buồn cười khi một nước chủ nhà APEC chưa phải là thành viên WTO. Còn bây giờ, ngay cả nếu Việt Nam chưa được chính thức gia nhập, thì đây cũng được xem như chuyện đã xong."
Thêm cơ hội trên thương trường
Việt Nam hiện đang bị áp thêm thuế đối với sản phẩm giày xuất sang Liên Hiệp Châu Âu, do các sản phẩm này bị cho là bán phá giá.
Được nhận quy chế thành viên của WTO không có nghĩa là sẽ chặn được những hành động áp thuế đó, nhưng có những quy tắc áp dụng đối với hàng bán phá giá và Việt Nam có thể khiếu nại nếu các nguyên tắc đó chưa được tuân thủ.
Về phần mình, Việt Nam đang giảm bớt các rào cản đối với các nhà cung ứng dịch vụ và hàng hoá nước ngoài.
Thỏa thuận được đồng ý hôm thứ Năm bao gồm danh sách 560 trang ghi chi tiết các mức thuế, quota và mức trần đối với trợ cấp nông nghiệp, cùng với thời khóa biểu về việc giảm trợ giá.
Nó cũng bao gồm tài liệu 60 trang mô tả các dịch vụ mà Việt Nam đồng ý mở cửa và các điều kiện, trong đó có hạn chế đối với sở hữu nước ngoài.
Sự đồng ý của nhóm làm việc WTO - gồm Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản và Canada - có được sau các đàm phán cam go.
Việt Nam đồng ý mở cửa thị trường, nhưng để đổi lại, các mặt hàng xuất khẩu như cà phê, dệt may và gạo sẽ được bảo vệ theo quy định của WTO khi xuất sang các nước khác.
Trong các văn bản, có văn bản về dịch vụ - các khu vực như ngân hàng, bảo hiểm và viễn thông. Nó cho biết các lĩnh vực mà Việt Nam sẽ mở cửa cho nước ngoài, và những hạn chế mà nước này có thể áp đặt.
Một văn bản khác mô tả cơ chế thương mại và pháp lý của Việt Nam, và ghi lại những cam kết của Việt Nam trong quá trình đàm phán.
Chính phủ Việt Nam đã nói toàn bộ các nội dung cam kết gia nhập WTO sẽ được công bố vào tháng tới nhằm đáp ứng sự quan tâm ngày càng tăng của giới doanh nhân trong nước.
Theo đuổi việc đàm phán vào WTO từ 12 năm nay, Việt Nam được coi là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất châu Á, chỉ đứng sau Trung Quốc, với mức tăng trưởng trong mấy năm qua đều đạt trên 8%.
Bên cạnh Việt Nam, hiện cũng có một số quốc gia khác đang tìm đường vào WTO, trong đó có cả Nga và Ukrain.
Tuy nhiên, quá trình thương thảo của các nước này đang gặp nhiều khó khăn.
Nhóm làm việc của Nga có lần họp đầu tiên kể từ 11 năm về trước. Các nước khác gồm Iran và Iraq đã xin gia nhập nhưng các nhóm làm việc vẫn chưa tiến hành lần họp đầu tiên.