Đại diện IMF đánh giá Việt Nam có cơ hội lớn khi vào WTO

Phúc trình của IMF thúc giục Việt Nam nắm lấy cơ hội gia nhập WTO để tiếp tục cải cách hơn nữa, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế quốc doanh.

Ông Il Houng Lee, trưởng đại diện của Quỹ Tiền tệ Quốc tế tại Hà Nội, đánh giá về tin Việt Nam chính thức trở thành thành viên WTO:

Il Houng Lee: Chắc chắn là Việt Nam tiếp tục hưởng lợi từ việc hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu. Đây là cơ hội hưởng lợi từ mức thuế quan thấp để tiếp cận các thị trường toàn cầu.

Và việc trở thành thành viên WTO cũng khuyến khích đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, chừng nào mà những thay đổi đi kèm với việc trở thành hội viên WTO bảo đảm một sân chơi công bằng cho nhà đầu tư trong nước và nước ngoài cũng như cho khu vực kinh tế tư nhân và nhà nước.

BBC:Ông nói về những cơ hội, nhưng trở thành hội viên WTO không có nghĩa là sẽ mang lại toàn lợi ích? Sẽ có một số lĩnh vực đáng lo ngại chứ?

Il Houng Lee:Lợi ích của các cơ hội mà chúng ta nói tới chỉ đạt được dần dần với tầm trung hạn và dài hạn. Trong giai đoạn điều chỉnh nền kinh tế để hội nhập hậu WTO thì một số ngành công nghiệp sẽ đối diện với sự cạnh tranh lớn hơn.

Xét về một số ngành được bảo hộ hoặc được trợ cấp, tức là các công ty quốc doanh, thì hiện chưa rõ ảnh hưởng tới đây sẽ là như thế nào. Chưa rõ các khu vực sản xuất và kinh doanh thuộc các ngành công nghiệp trong nước sẽ đủ vững mạnh ra sao để duy trì thế đứng của mình trước những thách thức ngày càng nhiều.

BBC:Báo cáo của IMF cũng nói kế hoạch phát triển kinh tế 5 năm của VN đầu tư khá lớn cho các khu vực công như các công trình hạ tầng cơ sở và thường thì khó đánh giá được chất lượng của các khoản đầu tư này như thế nào. Ông nghĩ chính phủ có biết về điều này hay không?

Il Houng Lee: Chính phủ Việt Nam có biết về điểm yếu của những công trình như thế và họ nên lựa chọn thật thích đáng dự án nào nên triển khai và dự án nào không nên.

BBC:Báo chí Việt Nam cũng nói về một số công trình lớn bị điều tra về các cáo buộc tham nhũng. Việt Nam, ít nhất là trên mặt báo, tỏ ra quyết tâm chống tham nhũng và cũng có cả luật chống tham nhũng. Điều đó có làm các tổ chức quốc tế tài trợ cho Việt Nam lạc quan hay không?

Il Houng Lee: Chỉ văn bản và luật chống tham nhũng thôi thì không đủ, tuy dường như cũng đã có những tác động nào đó trong giai đoạn vừa qua với sự thay đổi trong việc qui trách nhiệm và tăng cường tính minh bạch.

Thế nhưng cũng có một mặt khác của tham nhũng là văn hóa kinh doanh nói chung. Đây có lẽ là yếu tố khó thay đổi hơn và cần nỗ lực từ những cấp cao nhất. Tuy nhiên tham nhũng không thể loại bỏ ngày một ngày hai. Ngoài luật chống tham nhũng thì cũng có pháp lệnh chống tham nhũng từ Thủ tướng và trong thời gian qua chúng ta thấy một số quan chức cao cấp đang bị điều tra.

BBC:Việt Nam có kế hoạch cổ phần hóa 3000 công ty quốc doanh trong thời gian tới năm 2010, điều đó có ý nghĩa gì?

Il Houng Lee: Chúng ta nên xem mỗi công ty được cổ phần hóa bao nhiêu phần trăm hơn là bao nhiêu công ty được đem ra cổ phần hóa. Lấy một ví dụ là nếu 3000 công ty mà mỗi công ty chỉ cho cổ phần hóa 5% thì đâu có nhiều. Trong khi đó nếu cổ phần hóa 70% của 200 công ty lớn nhất thì đó mới là điều đáng nói.

BBC:Việt Nam là nước có nguồn thu lớn từ xuất khẩu dầu thô và nguồn thu từ xuất khẩu dầu đóng vai trò đáng kể trong mức tăng trưởng kinh tế. Tức là khi giá dầu thế giới cao thì Việt Nam được hưởng và khi giá hạ thì cũng sẽ bớt nguồn thu?

Il Houng Lee: Dầu vẫn là mặt hàng đáng kể trong xuất khẩu của Việt Nam và đúng là nguồn thu khá lớn cho Việt Nam. Giá dầu thế giới nhiều khả năng sẽ bình ổn trong thời gian tới và tôi đã thấy một báo cáo từ chính phủ Việt Nam nói có kế hoạch giảm bớt sản xuất dầu vào năm sau.