14 Tháng 11 2006 - Cập nhật 08h12 GMT

PNTR cho VN chưa qua được

Dự luật trao Quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn (PNTR) với Việt Nam đã không giành được 2/3 số phiếu cần thiết tại cuộc biểu quyết của Hạ viện Mỹ vào chiều 13/11.

Chính phủ Tổng thống Bush có vẻ bất ngờ khi có khá nhiều phiếu chống.

Hạ viện biểu quyết với kết quả 228/161 phiếu, còn thiếu 32 phiếu để thông qua PNTR. Hiện vẫn chưa biết các dân biểu Cộng hòa có xem xét lại việc bỏ phiếu trong tuần này hay không.

Trước đó, Toà bạch ốc hy vọng Hạ viện sẽ thông qua PNTR trước khi Tổng thống Bush sang thăm Việt Nam trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh APEC cuối tuần này.

Trong nỗ lực kêu gọi Quốc hội thông qua PNTR cho VN, chính phủ đã điều chỉnh dự luật, cam kết theo dõi lượng hàng dệt may nhập khẩu từ Việt Nam và sẽ tiến hành điều tra nếu phát hiện có dấu hiệu bán phá giá.

Cho dù được Hạ viện thông qua, dự luật còn cần được Thượng viện phê chuẩn mới có giá trị pháp lý. Các quan sát viên cho rằng vấn đề dệt may có thể vẫn là một vướng mắc tại đây.

Nhưng Giám đốc điều hành Phòng thương mại Mỹ tại VN (AmCharm) Adam Sitkoff nói rằng kết quả bỏ phiếu cho thấy dự luật có nhiều ủng hộ và cuối cùng sẽ được thông qua.

Doanh gia Mỹ nôn nóng

Được biết dự luật nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các giám đốc trong cộng đồng doanh thương Mỹ, là những người nôn nóng muốn bước chân vào một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất ở Đông Nam Á.

AmCham cho hay sẽ kêu gọi doanh nghiệp Mỹ lên tiếng ủng hộ Việt Nam và thuyết phục các dân biểu. "Chúng tôi sẽ làm hết sức để kêu gọi Hạ viện Mỹ thông qua PNTR cho Việt Nam trong phiên bỏ phiếu tới", Chủ tịch AmCharm David Knapp nói với báo chí trong nước.

Quốc hội cần thông qua PNTR cho Việt Nam trước khi nông nghiệp và các doanh nghiệp khác của Mỹ có thể được lợi nhờ Việt Nam mở cửa thị trường sau khi vào WTO.

Theo những gì đã được thỏa thuận, Việt Nam phải giảm thuế quan cho hầu hết các mặt hàng sản xuất của Mỹ cũng như gần 75% nông phẩm nhập từ nước này.

Việt Nam cũng cam kết mở cửa thêm các khu vực khác như viễn thông, dịch vụ tài chính và năng lượng cho các công ty nước ngoài trong đó có của Hoa Kỳ.

Thâm thủng mậu dịch

Tính đến tháng 9, Hoa Kỳ xuất khẩu chỉ có 724 triệu đôla hàng hóa sang Việt Nam trong khi nhập của nước này tới 6,4 tỉ đôla.

Mức thâm thủng mậu dịch của Hoa Kỳ với các nước hiện đang lên đến gần mức kỷ lục là 781 tỉ đôla.

Những người chống dự luật nói rằng mức thâm thủng 5,7 tỉ đôla với Việt Nam sẽ gia tăng thêm nữa nếu nước này được qui chế PNTR.

Họ nói rằng cởi bỏ thêm rào cản mậu dịch cho Việt Nam sẽ làm cho ngành sản xuất bên Mỹ không cạnh tranh nổi với lương công nhân rẻ hơn nhiều ở nước ngoài.

Các dân biểu Dân chủ chỉ ra rằng kể từ khi Tổng thống Bush đắc cử năm 2001, gần 3 triệu dân Mỹ trong ngành sản xuất đã mất việc.

Một trong các dân biểu đó, ông Dennis Kucinich tin rằng, "Chúng ta đang tiến gần đến mức thâm thủng mậu dịch 800 tỉ đôla và dự luậ̣t này chỉ làm cho tình trạng đó tồi tệ thêm mà thôi."