14 Tháng 11 2006 - Cập nhật 22h36 GMT

Nhìn vào Việt Nam và WTO từ Luân Đôn

Một seminar về bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế diễn ra tại Luân Đôn đã đánh giá các góc độ kinh tế, chính trị sau khi nước này vào Tổ chức Thương mại Thế giới.

Đây là một phần của dự án Bristol-Vietnam Project phối hợp với Asia-Pacific Technology Network và chương trình châu Á của Cơ quan nổi tiếng Chatham House.

Với tên gọi 'After WTO membership: the development of Vietnam', seminar đã có các diễn giả thông hiểu về Việt Nam.

Họ là tiến sĩ Martin Gainsborough từ Bristol University, Martyn Skinner từ Trade and Investment Adviser, Vietnam và Arif Zaman từ Commonweath Business Council.

Chương trình Bristol-Vietnam Project, như lời tiến sĩ Gainsborough nói, tập trung vào các lĩnh vực từ "phát triển công ty, tập đoàn, kinh tế chính trị, chống tham nhũng, xã hội dân sự đến cải tổ cơ chế."

TS Martin Gainsborough và các diễn giả nhận đinh rằng cơ hội tuy có nhiều của việc gia nhập WTO tùy thuộc vào việc Việt Nam có tiếp thu đuợc các công nghệ cao hay không.

Một dấu hỏi cho việc này là hệ thống giáo dục và việc điều phối chính sách công nghệ (technology policy) còn quá yếu.

Tình hình có vẻ như là mỗi bộ, mỗi tỉnh cũng có những cơ quan nghiên cứu và khoa học riêng khiến cho vấn đề trầm trọng hơn.

Về cạnh tranh, ý kiến chung cho rằng khu vực dịch vụ của Việt Nam sẽ chịu sự cạnh tranh gay go nhất, trong khi nông nghiệp, vì mặt bằng giá thấp, lại không phải là một vấn đề lớn.

TS Gainsborough cũng đánh giá rằng khó có thể trông đợi thay đổi chính trị mạnh mẽ ở VN, với lý do đơn giản rằng độ tuổi của các nhà lãnh đạo là yếu tố chủ chốt.

Theo ông, dù ở tầm tuổi gần 60, mà ở Việt Nam được coi là ‘trẻ’thì những nhân vật lãnh đạo cũng đã gần 30 khi cuộc chiến kết thúc và vào tuổi 40 khi đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Như thế, tuổi hình thành nếp nghĩ của họ vẫn thuộc thời bao cấp và chiến tranh.

Một thách thức nữa đến với ổn định ở VN sau khi vào WTO là sự tăng nhanh của các thay đổi xã hội trong khi cơ chế giải quyết vẫn còn khá cũ.

Còn về thay đổi chính trị, cả ba diễn giả đều cho rằng khó trông thấy một sự thay đổi theo mô hình dân chủ đại nghị Phương Tây ở Việt Nam trong một thời gian dài tuy có ý kiến nói rằng chính trị Việt Nam chỉ thay đổi nếu bị thúc ép.