12 Tháng 12 2006 - Cập nhật 19h37 GMT

'Điều tra PMU18 chưa hoàn tất'

Tuần này tại Hà Nội sẽ diễn ra hội nghị các nhà tài trợ cho Việt Nam trong đó các tổ chức cấp vốn và hỗ trợ tài chính cho Việt Nam và đại diện chính phủ Việt Nam gặp để bàn thảo những điểm mà các bên quan tâm thực hiện và cũng để hoạch địch cho giai đoạn kế tiếp.

Theo dự kiến các câu hỏi về tham nhũng là một trong những mối quan tâm nằm cao trong nghị trình.

Nguyễn Hoàng của BBC Việt Ngữ đã phỏng vấn Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, ông Klaus Rohland, xung quanh cuộc thanh tra về các cáo buộc tham nhũng đối với PMU18.

Klaus Rohland: Các cuộc thanh tra của cả chính phủ Việt Nam lẫn thanh tra độc lập do chúng tôi tiến hành đều chưa hoàn tất. Và điều quan trọng là cần điều tra thật triệt để nhằm làm rõ các vấn đề của cơ quan này cũng như nhìn về các dự án trong tương lai.

BBC:Điều tra cũng đã khá lâu rồi, vậy ông có thể cho biết dự kiến là lúc nào thì có kết luận?

Tôi đã hy vọng là hồi tháng Chín năm 2006 được nghe báo cáo về kết luận của cuộc điều tra từ chính bộ phận Điều hành Hoạt động của Ngân Hàng Thế Giới, là chỗ tiến hành điều tra độc lập.

Tuy nhiên do có một số vụ tham nhũng tại những nước khác nên bộ phận này bị quá bận rộn. Thế nhưng cũng không còn lâu nữa thì chúng ta sẽ biết về kết luận cuộc điều tra về PMU18 nhưng tôi không thể nói cụ thể là vào lúc nào. Chúng ta đều nóng lòng đợi kết luận bởi bất kỳ kết cục của cuộc điều tra này là gì thì nó hẳn sẽ có hệ lụy lớn tới các dự án trong tương lai.

BBC:Ông được một tờ báo điện tử tại Việt Nam trích lời nói rằng sau PMU18, người Việt Nam sợ trách nhiệm và do đó làm chậm quá trình thực hiện các dự án. Ở Việt Nam thì người có thành tích hay ưu điểm được coi là người không phạm phải khuyết điểm nghiêm trọng. Thế thì có nghĩa là những người không làm gì thì là an toàn nhất?

Nếu anh không làm gì sai cả thì anh được coi là người tốt. Còn nếu anh làm gì có tính mạo hiểm một chút, thậm chí việc đó nhìn chung đem lại những điểm tích cực thì có lẽ anh lại gặp rắc rối. Cho nên tăng cường tính chịu trách nhiệm là điều quan trọng.

Thế nhưng xét về điều này thì cũng phải tạo cho họ đủ điều kiện để họ có thể cân nhắc xem họ làm việc gì là đúng và tốt. Có như vậy thì mới tạo cho họ cơ hội thực hiện dự án nhanh chóng nhưng lại đảm bảo được rằng có sự giám sát và quản lý hành chính và đó là những yếu tố mà Việt Nam cần có.

BBC:Các dự án PMU18 chậm lại là một việc nhưng các dự án khác thì sao?

Bản thân các dự án ở PMU18 thì chậm lại vì rõ ràng là giới quản lý bị bắt giam để phục vụ điều tra nên ai nay thay để quản lý phải kiểm tra nhiều lần trước khi làm việc gì đó. Còn nếu xét về các dự án nói chung ở Việt Nam thì nó cũng không chậm lại nhưng cũng không tiến triển như đáng ra phải được thực hiện theo cách nhìn nhận của chúng tôi.

Thời gian trung bình để thực hiện một dự án tại Việt Nam là 6-7 năm trong khi mức trung bình thực hiện một dự án trên thế giới nói chung là 5 năm. Điều đó có nghĩa là các dự án tại Việt Nam hoàn tất và sản sinh lợi ích dự án chậm hơn hai năm so với các dự án thực hiện tại những nước khác và tất nhiên là đi kèm theo sự chậm trễ là cái giá kinh tế mà Việt Nam phải trả.

BBC:Chuẩn bị có hội nghị của các nhà tài trợ cho Việt Nam, ông thấy họ có quan ngại gì muốn chuyển tới giới lãnh đạo Việt Nam.

Có thể nói rằng các tổ chức tài trợ khá hài lòng về các mục tiêu và kế hoạch phát triển kinh tế và xã hội của Việt Nam trong các năm tới theo đó đưa ra những phản ứng tốt hơn cho giai đoạn chuyển đổi và rằng Việt Nam khẳng định đi theo hướng kinh tế thị trường chứ không giống như một số mục tiêu định ra trong giai đoạn trước đây.

Các tổ chức tài trợ cũng khá hài lòng về cách Việt Nam vấn ý các tổ chức này về các mục tiêu của Việt Nam muốn theo đuổi. Và chính phủ cũng vấn ý ở cả cấp tỉnh và đồng bào Việt Nam ở nước ngoài trong quá trình đưa ra kế hoạch phát triển kinh tế xã hội. Điều mà các tổ chức tài trợ sẽ hỏi là điều mà chúng ta vừa đề cập đến đó là Việt Nam làm gì để chống tham nhũng. Làm sao chuyển sự quyết tâm chống tham nhũng thành hành động.

Các nhà tài trợ cũng quan tâm tới việc Việt Nam cải cách các công ty quốc doanh và các ngân hàng thương mại nhà nước thế nào. Đó là các chủ đề hội nghị của các nhà tài trợ lần nào cũng nói đến.

Và các nhà tài trợ cũng nhấn mạnh nhu cầu kết hợp vai trò kinh tế với sự hài hòa và kết dính của xã hội, và điểm nhấn đặc biệt ở đây là cộng đồng dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Họ là cộng đồng bị bỏ lại phía sau so với đại đa số dân chúng tại các khu vực khác.

Đó là những điểm sẽ được đề cập tới trong hội nghị các nhà tài trợ trong hai ngày tới đây.