27 Tháng 5 2007 - Cập nhật 09h14 GMT
Tổng thống Hoa Kỳ George W Bush hôm 24/5 vừa chính thức đề cử ông Michael W Michalak làm tân đại sứ Mỹ tại Hà Nội.
Nếu Thượng viện Mỹ thông qua việc đề cử của Tổng thống Bush thì ông Michalak sẽ thay thế ông Michael Marine, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam sắp mãn hạn.
Ông sẽ là vị đại sứ thứ tư của Mỹ tại Hà Nội kể từ khi Mỹ chính thức bình thường hóa quan hệ với Việt Nam, sau ông Pete Peterson, Raymond F. Burghardt và ông Michael Marine
Ông Michalak sinh ngày 10/11/1946 tại Hamtramck, Detroit, tiểu bang Michigan.
Ông là nhà ngoại giao chuyên nghiệp, được cho là có hiểu biết sâu rộng và kinh nghiệm làm việc nhiều năm tại Á châu.
Ngoại giao chuyên nghiệp
Tháng 7/2005, ông được bổ nhiệm làm đặc sứ của Mỹ tại APEC, trực thuộc ban Đông Á và khu vực Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Trước đó ông Michalak là phó đại sứ Mỹ tại Tokyo, Nhật Bản sau khi có bốn năm làm tham tán phụ trách kinh tế tại sứ quán này.
Trong cuộc đời ngoại giao 30 năm, ông đã làm việc tại Australia, Pakistan,Trung Quốc. Ông từng được khen thưởng cho các nỗ lực giải quyết khủng hoảng khi sứ quán Mỹ tại Islamabad bị đốt cháy.
Ông Michael Michalak là người có bằng thạc sỹ khoa học của trường đại học Công giáo Hoa Kỳ cũng như bằng thạc sỹ về quản trị hành chính của trường John F. Kennedy thuộc đại học Harvard.
Ông nói lưu loát tiếng Trung Quốc, Nhật Bản và Pháp.
Áp lực gia tăng
Nhiệm kỳ của ông Michael Michalak bắt đầu trong lúc quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ đã tiến triển tới một giai đoạn mới với hợp tác mở rộng hơn trong lĩnh vực kinh tế và ngoại giao.
Thế nhưng về mặt chính trị, hai bên mới có một số bất đồng sau khi Hoa Kỳ ghi nhận 'quan ngại' về các diễn biến trong lĩnh vực nhân quyền.
Một nguồn tin chưa kiểm chứng nói rằng chuyến thăm dự định diễn ra vào tháng Sáu tới của chủ tịch Việt Nam Nguyễn Minh Triết tới Hoa Kỳ có nguy cơ bị đình hoãn cũng chính vì Mỹ đòi hỏi Việt Nam phải có động thái cải thiện sau khi bị cáo buộc đàn áp các nhà đấu tranh dân chủ ở trong nước.
Trong mấy tháng vừa qua, chính phủ Việt Nam đã mang ra xét xử và bỏ tù nhiều nhà bất đồng chính kiến, khiến tại Mỹ đã có kêu gọi phải đưa Việt Nam vào lại danh sách các nước gây quan ngại về nhân quyền và tự do tôn giáo.
Vị trí đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam chắc chắn sẽ là điểm gây áp lực của cả hai phe ủng hộ và chỉ trích Việt Nam.
Đại sứ Michael Marine, người sắp rời Hà Nội trong tháng Bảy, đã từng bị một số nghị sỹ Mỹ công kích là quá 'mềm mỏng'' với Việt Nam.
Sơn, TP HCM
Chỉ có mỗi việc Hoa Kỳ thay đại sứ (do hết nhiệm kỳ) mà các anh các chị bàn ra nhiều quá. Tôi tin rằng chính phủ Mỹ luôn biết làm gì, và chuyến thăm Mỹ của CT Nguyễn Minh Triết vẫn diễn ra như kế hoạch.
Loan, Hà Nội
Bạn Josie Nguyễn ạ! Bạn rất khó thuyết phục người dân Việt Nam về dân chủ, nhân quyền ở một đất nước mà đã cho phép mình thiết lập một mạng lưới các nhà tù ở nhiều nơi trên thế giới, cảnh tra tấn, hành hạ tù nhân thật khó có thể chấp nhận, một đất nước nói là mang dân chủ, nhân quyền dến cho nước khác nhưng trên thực tế dân chúng khắp nơi trên thế giới ngày ngày đều phải chứng kiến cảnh máu đổ đầu rơi như trên đất nước Irắc. Nhân quyền của Mỹ có lẽ Việt Nam quá hiểu rồi. Bạn nên nhớ một điều là Việt Nam đang cần sự ổn định để phát triển. Vì sự ổn định, phát triển của đất nước Việt Nam đã thực hiện đường lối đa phương hoá, đa dạng hoá trong quan hệ đối ngoại. Đây là điều xin bạn đừng quên.
Hoàng Thu Trang, Hà Nội
Đằng sau ông Đại sứ là chính sách của nước Mỹ. Bạn Trần văn Chung ở HP: "ta phải hiểu rằng chính sách ngoại giao là của chính phủ và ông đại sứ chỉ thực hiện chính sách của chính phủ bằng các hành xử của cá nhân tại nước ông ta hiệm nhiệm mà thôi." - điều này đúng. Chúng ta khỏi cần bàn cãi rằng ông đại sứ mới sẽ khác ông đại sứ cũ ở chỗ nào đi. Tôi nghĩ người Mỹ bắc loa ở xa để "phang" VN bằng cây gậy (nhân quyền, tôn giáo gì đó) và ông đại sứ ở gần lại vuốt ve, cho củ cà rốt. Người VN mình gọi là vừa đấm vừa xoa; âu cũng là một cách thức "kinh điển" trong ngoại giao mà thôi.
Kim, VN
Nhận xét của Trần Hải như vậy tôi cho là không đúng; ông Marine hết nhiệm kỳ của mình về nước, ông Michalak qua thay cho một nhiệm kỳ mới là chuyện bình thường có gì mà gọi "...Và hậu quả là ông ta đã bị thay thế. Đây cũng là một bài học cho những nhà ngoại giao Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ". Vấn để rành mạch thế còn hiểu sai thì tôi không dám tin những vấn đề khác từ Trần Hải.
Binh, TN, Việt Nam
Việc thay đổi đại sứ định kỳ là việc bình thường trong quan hệ quốc tế, Việt Nam và Mỹ ngày càng trở nên thân thiện và hữu nghị, tôi nghĩ rằng Đại sứ mới đến Việt Nam không phải có vai trò góp nhặt những việc về "dân chủ" vụn vặt mà là có vai trò thúc đẩy quan hệ Việt-Mỹ lên tầm cao mới, những vấn đề về "dân chủ, nhân quyền" của VN như cách nói của một số chính trị gia và các nhóm phản động người Việt tại hải ngoại chẳng có ý nghĩa j với lợi ích to lớn của Mỹ khi mở rộng quan hệ với VN, chúng ta không quên rằng người Mỹ là người thực dụng số 1 trên thế giới này.
Josie Nguyễn, Vancouver
Đúng là VN không thể đi ra ngoài khuôn khổ ảnh hưởng của các cường quốc thế giới mà cụ thể là Mỹ và TQ. Cũng chính vì vậy mà VN cấn có tiếng nói của các nhà dân chủ để cân bằng các thế lực ảnh hưởng.
Một khi mà các cường quốc thấy sự cần thiết phải chú ý đến các tiếng nói dân chủ trong nội địa VN thì lúc đó sự cạnh tranh ảnh hưởng giữa các cường quốc mới thật sự làm lợi cho VN vì họ phải cạnh tranh trên cơ sở lấy lòng dân VN chứ không chỉ cạnh tranh trên cơ sở lấy sự đồng thuận của riêng chính quyền VN dười sự cai trị độc tài của ĐCSVN.
Ngay cả TQ cũng không dám áp đặt chế độ dộc tài của ĐCSTQ trên mãnh đất Hồng Kông (Hong Kong) và Ma Cao (Macau) của mình (sau khi TQ thu hồi chủ quyền Hồng Kông từ tay người Anh năm! 1997 và Ma-Cao từ tay người Bồ Đào Nha) vì hai nơi này là thành trì kiên cố của chủ nghĩa tư bản và dân chủ tự do.
Về mặt viện trợ kinh tế thì Mỹ (thông qua các cơ quan quốc tế như World Bank chẳng hạn) dẫn đầu tại VN, trong khi đó các đầu tư kinh doanh từ các nhà đầu tư tư nhân quốc tế tại VN hiện nay dẫn đầu là Singapore , thứ đến là Nam Hàn.
Như vậy là nếu các thế lực dân chủ tại VN lớn mạnh lên thì có thể góp phần khuyến khích các nhà đầu tư tư nhân từ Mỹ. Sự đánh giá về tiến bộ dân chủ tại VN của ông Đại sứ Mỹ là rất quan trọng trong quá trình hấp dẫn đầu tư vào VN. Người Mỹ ngày nay rất nhạy cảm về việc các công ty lớn di chuyển công ăn việc làm đến các nước có nhân công rẻ tiền như VN, và chính cái danh hiệu ' dân chủ hoá ' lại là cái ' bùa hộ mạng ' cho các tư bản Mỹ. Vấy tại sao VN không nắm lấy cái tâm lý chính trị này để dân chủ hoá VN hầu giúp hợp thức hoá các chiến lược kinh doanh toàn cầu của các công ty Mỹ - một việc làm có lợi cho nhân dân VN và các công ty Mỹ.
Trần Hải
Nhận xét cuả ông Nam, Quảng Ninh thật thú vị, từ ông Peterson, Burghart đến ông Marine đều kêu gọi người Việt Hải Ngoại về thăm VN để xem Việt Nam đã thay đổi, ai gặp trở ngại khi về thăm quê cũ sẽ được toà Đại Sứ Mỹ can thiệp.
Ông Marine đã bị Cộng Đồng Việt ..." cực đoan" xù lông, xù cánh " cho ông ta là đã quá ngây thơ ăn phải bả cộng sản. Cho đến khi ông và bà Sanchez chứng kiến cảnh công an lôi kéo chị Vũ Thuý Hà thì ông ta mới có phản ứng.
Và hậu quả là ông ta đã bị thay thế. Đây cũng là một bài học cho những nhà ngoại giao Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Quý ông đại diện cho đủ mọi sắc dân làm ăn và sinh sống trên đất Mỹ. Các ông phải lắng nghe nguyện vọng cuả những người dân đã từng bị những chế độ hà khắc đàn áp ph! ải bỏ nước ra đi. Họ thương xót cho những người cùng huyết thống với họ ở chính quốc còn bị bắt bớ giam cầm vì muốn cất cao tiếng nói dân chủ, nhân quyền là những quyền tối thiểu cuả một con người văn minh muốn xây dựng đất nước giầu mạnh và dẫn dắt dân chúng trở thành những người lương thiện.
Cả thế giới đã nhìn với con mắt thiếu thiện cảm. Chắc là sẽ có những tiếng nói phản đối thế giới muốn can thiệp vào nội bộ Việt Nam.
Nam, Quảng Ninh
Tôi nghĩ, để thực hiện tốt chính sách của Mỹ đối với VN thì phải thay đại sứ mỗi tháng một lần. Bởi lẽ mấy ông Mỹ này sang VN lâu ngày hình như lại thấy thích VN.
Bằng chứng là cả 3 ông đại sứ cũ đều rất ít khi chỉ trích chế độ VN, trừ phi có sức ép từ trong nước thì mới nói lấy lệ. Tôi đồ rằng để mấy ông này ở lâu hơn tại VN có khi lại viết đơn xin gia nhập Đảng CSVN không chừng.
VVT
Cảm ơn bạn Chung đã nhắc nhở, quả thật cách diễn đạt của tôi đã gây hiểu lầm. Ý của tôi muốn nói rằng ở mỗi giai đoạn khác nhau thì chính sách của các chính phủ khác nhau sẽ có những sự điều chỉnh; và họ sẽ chọn người đại diện thích hợp để thực hiện điều đó. Tôi nghĩ là chính phủ VN quá mạnh tay với những nhà bất đồng.
Thực tế là nếu thoáng đãng tí với họ thì nước VN vẫn chả bị suy suyển gì, chỉ có lợi hơn mà thôi. Cũng chỉ vì mạnh tay với mấy ông bà bất đồng mà hỏng việc lớn, chuyến thăm Mỹ của ông Triết và sau đó là của ông Dũng có nguy cơ bị huỷ.
Trần Văn Chung, Hải Phòng
Bạn VTV nói rằng " nếu chính sách của ông tân Đại sứ giống như ông cựu đại sứ...", theo tôi, không phải như vậy. Ở đây ta phải hiểu rằng chính sách ngoại giao là của chính phủ và ông đại sứ chỉ thực hiện chính sách của chính phủ bằng các hành xử của cá nhân tại nước ông ta hiệm nhiệm mà thôi.
Vấn đề người Việt chúng ta quan tâm là trong nhiệm kỳ của mình, ông tân đại sứ đánh giá về tình hình dân chủ, nhân quyền tại Việt Nam ở trường độ nào, đồng thời chính phủ Mỹ tiếp nhận thông tin phản hồi của vị tân đại sứ thế nào để điều chỉnh chính sách ngoại giao đối với chính quyền cộng sản Việt Nam.
Rất nhiều ý kiến cả các chuyên gia chính trị, thời sự tại Việt Nam cho rằng chính sách ngoại giao của Mỹ đối với VN phụ thuộc rất nhiều vào cán cân lực lượng kinh tế, quân sự... giữa Mỹ và Trung Quốc. Nếu như vậy thì phong trào bất đồng chính kiến tại VN và cá nhân những nhà hoạt động cho dân chủ, nhân quyền, tôn giáo chỉ là những con cờ trên bàn cờ ngoại giao của cái kiềng 3 chân tại khu vực nhạy cảm nhất vùng Đông Nam Á này; và như vậy thật tội nghiệp cho họ vì hiện trạng, dưới thể chế chính trị độc tài, tàn bạo họ chưa phải là lực lượng đối trọng với ĐCS, mà rất cần sự hỗ trợ ngoại giao của chính phủ Mỹ.
Cá nhân tôi mong rằng sau những vi phạm dân chủ,nhân quyền, tôn giáo trầm trọng tại Việt Nam vừa qua chính phủ Mỹ đã biết nhìn nhận lại vấn đề cốt yếu trong chính sách đối ngoại của Quốc hội và chính phủ là trợ giúp phát triển kinh tế cho VN phải song song với phát triển dân chủ, nhân quyền và tự do tôn giáo cho người Việt Nam.
VVT
Nếu chính sách của ông tân đại sứ cũng sẽ như ông cựu đại sứ thì chắc chắn phía Mỹ đã không tiến hành việc đổi thay này.
Chắc chắn chính phủ VN sẽ chịu sức ép mạnh hơn của Mỹ trong chuyện chính phủ VN đã đối xử thế nào với những người bất đồng chứng kiến. Việc VN vờ tỏ ra thông thoáng nhẹ nhàng trước khi gia nhập WTO để Mỹ xoá CPC nhưng sau khi đạt được mục đích thì đã siết chặt việc đàn áp với những người đối lập chắc chắn đã làm Mỹ cảm thấy phải làm một vài thứ để biểu thị thái độ.