11 Tháng 6 2007 - Cập nhật 13h47 GMT

Vấn đề 'rút kinh nghiệm' sau bầu cử QH

Một phân tích kết quả cuộc bầu cử Quốc hội Việt Nam khóa 12 cho biết có 12 nhân vật được Đảng Cộng sản cầm quyền dự kiến sẽ có ghế trong Quốc hội lại không trúng.

Tổng Thư ký Hội đồng Bầu cử Quốc hội Việt Nam, ông Bùi Ngọc Thanh, cho biết có 12 người do trung ương giới thiệu nhưng không trúng cử, lại rơi vào các ứng cử viên được dự kiến làm chuyên trách ở các cơ quan Quốc hội và các ứng cử viên thuộc Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên.

Viết trên Tạp chí Cộng sản, ông Bùi Ngọc Thanh nhận định: "Điều này cũng làm cho các cơ cấu, thành phần như tôn giáo, văn hoá - nghệ thuật và một số ngành nghề chưa bảo đảm được như dự kiến."

Tổng kết

Bài tổng kết "những kết quả chủ yếu" qua cuộc bầu cử, của vị Tổng Thư ký Hội đồng Bầu cử Quốc hội, trình bày nhiều chi tiết thú vị.

Ba tỉ lệ cơ cấu có kết quả không như dự định của đảng cầm quyền: tỷ lệ nữ là 25,76% (dự kiến 30%); tỷ lệ ngoài đảng là 8,72% (dự kiến 10%); tỷ lệ tái cử 27,99% (dự kiến 32%).

Theo ông Thanh, các nguyên nhân chính của điều này là "số người ứng cử ở các đơn vị bầu cử tăng lên so với các cuộc bầu cử trước đây, trình độ của đại bộ phận ứng cử viên ở nhiều đơn vị bầu cử tương đương nhau nên tỷ lệ phiếu được chia cho nhiều người ứng cử ở cùng một đơn vị."

Tác giả dường như tỏ ý luyến tiếc rằng ở kỳ bầu cử Quốc hội năm 2002, ở đa số đơn vị bầu cử, tỉ lệ giữa ứng viên và số đại biểu được bầu chỉ nhiều hơn 1, giúp tăng tỉ lệ thắng cử cho các ứng viên.

Trong khi đó, một điểm tiến bộ hơn ở cuộc bầu cử 2007 là trong tổng số 182 đơn vị bầu cử, có 124 đơn vị gồm 5 ứng viên, bầu 3 người.

Ông Thanh nói việc tăng số người ứng cử nhiều hơn ít nhất là 2 người là điểm mới và tạo điều kiện cho cử tri có nhiều khả năng lựa chọn hơn.

Nhưng ông lại nói thêm: "Tuy nhiên, lại xuất hiện tình huống số phiếu không tập trung, nhất là trong điều kiện các ứng cử viên đều ngang tài, ngang sức. Đây là vấn đề cần được nghiên cứu kỹ khi sửa đổi, bổ sung Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội trong nhiệm kỳ tới."

Tác giả kết luận với sự vui mừng rằng cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XII đã "thành công tốt đẹp, theo đúng nguyên tắc phổ thông, bình đẳng và trực tiếp; bảo đảm dân chủ và an toàn."

Tuy vậy, một số băn khoăn bộc lộ qua bài viết chứng tỏ cuộc bầu cử Quốc hội năm 2007, tuy được kiểm soát chặt chẽ, nhưng cũng tạo ra một ít kết quả mà đứng ở góc độ những người tổ chức bầu cử thì đó là "những vấn đề cần quan tâm rút kinh nghiệm."