10 Tháng 8 2007 - Cập nhật 06h26 GMT

'Điều còn chưa làm được'

Trong cuộc gặp mang tên Press Roundtable chiều 9/8/2007 ở Hà Nội, đại sứ Hoa Kỳ Michael Marine đã chia sẻ với báo giới VN và nước ngoài điều ông nói là “những quan điểm thẳng thắn và không suy chuyển” của bản thân về tương lai quan hệ hai nước, từ thương mại đến nhân quyền.

Điểm quan trọng hàng đầu được nhắc đến là quan hệ kinh tế Mỹ-Việt.

Vị đại sứ nói chắc chắn là đầu tư của Mỹ vào VN sẽ còn tăng, sau khi VN đã thành thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới WTO.

Tuy nhiên ông Marine cho rằng đây là quan hệ cụ thể giữa phía VN với các đối tác là doanh nghiệp Mỹ.

Ông nói "Quyết định cụ thể về một hợp đồng hay dự án đầu tư nào đó cũng khá phức tạp bởi liên quan tới những yếu tố từ cả hai phía. Tức là cả từ phía các công ty hay chủ đầu tư Hoa Kỳ lẫn đối tác phía Việt Nam".

Về tương lai quan hệ hai bên, đại sứ Mỹ cho rằng "còn nhiều việc để làm" nhưng ông nói: "Tin vui là sẽ có một êkíp giỏi (good team)" đến Việt Nam để lo công việc dưới sự lãnh đạo của tân đại sứ.

Dự kiến người kế nhiệm ông Marine là ông Michael Michalak sẽ đến Việt Nam khoảng 17 tháng Tám.

Việc sẽ bàn giao

Các nhà bình luận tin rằng những điều cần làm trong tương lai gồm đề tài nhân quyền và các quyền tự do căn bản. Ông nói cách tiếp cận của Mỹ là duy trì đối thoại.

Trả lời câu hỏi của các phóng viên về mức độ cải thiện nhân quyền ở Việt Nam, Đại sứ Marine nói "Tôi mong rằng tôi có thể nói là tình hình đang được cải thiện nhưng tôi lại không thể nói được điều đó".

"Một trong những điều làm tôi thất vọng nhất có lẽ là chúng tôi đã không thể mở rộng được tiến trình đối thoại chính trị tại Việt Nam".

"Nhân quyền là chủ để khá phức tạp. Nếu nói về tự do tôn giáo thì tôi cũng thấy có điểm tích cực để bình luận".

"Thế nhưng nếu nói về khả năng để người ta có thể tham gia vào các hoạt động chính trị thì tôi lại không thấy có những điểm tích cực. Thực ra phải nói rằng tôi hơi thất vọng".

"Thế nhưng Hoa Kỳ có chủ trương theo đuổi vấn đề này (cổ vũ đối thoại chính trị) về lâu dài và chúng tôi thấy Việt Nam sẽ có lợi nếu thực hiện điều này".

Thế nhưng Đại sứ Hoa Kỳ Marine khẳng định là "Tôi tin là điều này sẽ xảy ra, vấn đề chỉ là bao giờ sẽ xảy ra mà thôi".

Phát biểu trong cuộc gặp gỡ có các nhà báo cả nước ngoài và Việt Nam, ông Michael Marine tự hào nói trong vòng ba năm làm đại sứ Mỹ ở Việt Nam, ông đã "tới thăm 55 trong số 64 tỉnh thành của Việt Nam".

Trong những ngày cuối tại Việt Nam, ông Michael Marine cũng đến thăm nhà bất đồng chính kiến Nguyễn Đan Quế ở TPHCM, một chuyến thăm được coi như cử chỉ của phía Hoa Kỳ rằng cải tổ chính trị, gồm cả việc đi tới tự do và dân chủ đa đảng là một ưu tiên của Mỹ trong chính sách với VN.

Người ta tin rằng người kế nhiệm ông, Michael Michalak, chắc chắn sẽ thúc đẩy vấn đề này.

Minh, VN
Dù sao ngài đại sứ Marine cũng đã khéo dùng Press Roundtable để tâm tình và chuyển tải thông tin về xu hướng quan hệ sắp tới giữa Hoa kỳ và VN. Nhân quyền VN chắc không chỉ riêng mình Ông đại sứ sắp mãn nhiệm quan tâm mà " good team " của tân đại sứ Michalak sẽ còn quan tâm nhiều hơn. Nghĩ một cách nghiêm túc Hoa Kỳ vẫn là một người bạn tốt của nhân dân VN lúc này, và luôn mong muốn làm ăn, hợp tác phát triển toàn diện với VN. Vấn đề là thiện chí của phía VN mà trực tiếp là nhà cầm quyền VN .

Mai Ninh, VN
Thế mà báo chí VN tả cuộc chia tay này khác hẳn. Dường như ông đại sứ Mỹ này hoàn toàn hài lòng và hoàn toàn khen ngợi VN. Tôi hơi nghi ngờ, do vậy tôi tìm tin ở BBC và các nguồn khác. Té ra, ông không hài lòng về nhân quyền ở VN. Buồn quá. Tại sao dân VN cứ bị che dấu sự thật như vậy? Tôi và một số bạn đủ khả năng vượt tường lửa còn được biết các tài liệu nguyên bản, còn nhiều người VN khác chả lẽ cho đến khi chết vẫn chỉ được biết những gì báo chí ta và đảng ta cho phép biết hay sao?

BNT, TP HCM
Đúng là ở diễn đàn này hầu như khó mà tìm đuợc tiếng nói chung. Tôi có cảm giác một vài vị là an ninh chìm, không biết của phía nào. Chuyện một vị đại sứ nhận xét về một quốc gia là bình thường, nếu còn nghi ngờ người ta mất lịch sự trước tiên phải xem lại sự lịch sự của mình khi đồng ý để người ta vào.

Freshlight, VN
Có lẽ điều lớn nhất mà ông đại sứ chưa làm được là đem lại sự an ủi cho hàng vạn gia đình là nạn nhân của chất độc da cam Mỹ đã thả xuống Việt nam. Còn chuyện vào thăm nhà người ta mà khuyên gia đình người ta đánh nhau, khuyên con cái hãy cãi lại cha mẹ, khuyên anh em mâu thuẫn nhau thì mất lịch sự quá.

Ẩn danh
Trong chiến tranh VN,tại miền Nam đã từng thay đổi một vài lần đại sứ Mỹ và rồi cuối cùng ĐS Martin phải rời khỏi VN ngay trên nóc toà ĐS Mỹ tại Sài Gòn bởi sự thất bại của người Mỹ trong chiến tranh VN. Một lần nữa, ông ĐS Marine cũng rời VN với tâm trạng của người chưa hoàn thành sứ mạng "cải thiện nhân quyền tại VN"và nhường công việc này lại cho vị kế thừa.

Dù kết quả của ông về nhân quyền tại VN chưa đạt kết quả như ý nhưng cũng xin chân thành cám ơn sự cố gắng của ông Marine trong lãnh vực này cho nhân dân VN .Cầu chúc cho sức khoẻ ông Marine, chúc cho vị kế nhiệm Michael Michalak hoàn thành trách nhiệm này.