"Không thể chấp nhận tăng học phí"

Dự án tăng học phí của Bộ Giáo dục - Đào tạo Việt Nam đang gây ra nhiều ý kiến tranh cãi.

Sau khi một tờ báo trích lời Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân nói rằng "có thể phải chấp nhận cả việc số người đi học sẽ giảm vì tăng học phí", ông Nhân phản ứng lại rằng ông không nói như vậy.

Tuy nhiên, trong cuộc trả lời báo Sài Gòn Giải Phóng, vị bộ trưởng vẫn khẳng định rằng "đối với bậc đại học, nếu không tăng học phí thì không thể giải quyết được vấn đề chất lượng".

Một trong những người phản đối mạnh mẽ nhất chủ trương tăng học phí, GS. Hoàng Tụy, cựu Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, nói rằng không thể chấp nhận việc buộc người dân tăng khoản đóng góp khi mà kinh phí giáo dục chưa được dùng một cách hiệu quả.

Xã hội hoá giáo dục

Theo Giáo sư Hoàng Tuỵ, việc tăng học phí chỉ nên thực hiện sau khi đã tiến hành các biện pháp chống lãng phí, chống tham nhũng.

Giáo sư Hoàng Tuỵ nói thậm chí chỉ cần chấn chỉnh việc sử dụng các nguồn thu hiện thời của ngành giáo dục cũng đã đáp ứng được đáng kể việc tăng lương cho giáo viên và bổ sung kinh phí giáo dục. Do vậy, ông nói, việc tăng thu để bù đắp các khoản thất thoát là điều vô lý.

Cũng có ý tưởng chỉ tăng khoản thu đối với người giàu trong lúc duy trì mức đóng góp hạn chế đối với người nghèo, hoặc thậm chí cấp học bổng cho các đối tượng nghèo, được đưa ra.

Phó Vụ trưởng Vụ Công tác HSSV (Bộ GD-ĐT) Nguyễn Đình Đức nói kể từ tháng Chín 2007, mức học bổng tối thiểu tại các trường cao đẳng và đại học sẽ không thấp hơn mức học phí cao nhất của mỗi trường.

Điều đó có nghĩa là mỗi khi mức học phí tăng lên thì các đối tượng được cấp học bổng cũng sẽ được nhận thêm tiền.

Được biết, số người được cấp học bổng được đảm bảo chiếm 30% tổng số học sinh, sinh viên mỗi trường.

Tuy nhiên, Giáo sư Hoàng Tuỵ nhận xét đây là một hình thức nhằm biến giáo dục thành một lĩnh vực kinh doanh, chuyển sang cổ phần hoá các đại học công để biến những nơi này thành các cơ sở kinh doanh và do vậy, làm mất đi tính công bằng của hệ thống trường công.

Ông nói, trong bối cảnh số người nghèo là quá đông so với số người giàu, việc đầu tư giáo dục lẽ ra phải hỗ trợ người nghèo thì quá trình thực hiện từ trước tới nay lại thường là ưu đãi người giàu, phục vụ tốt những đối tượng có tiền trong lúc người nghèo lại không được hưởng nhiều những lợi ích từ việc phát triển giáo dục.

Từ lúc bắt đầu năm học mới, báo chí trong nước thường đưa tin nhiều về nỗi đau đầu lo tiền học phí và các loại phụ phí khác đi học.

Theo báo điện tử vnexpress.net, tổng học phí ở một lớp học tiểu học tại Hà Nội là 4 triệu đồng mỗi học kỳ, nhưng quỹ phụ huynh phải "tự nguyện đóng góp" lên tới 12-13 triệu đồng mỗi năm.

Nguyen Van Ninh, Quảng Ninh
Tệ nạn này là tàn dư của các chế độ trước đây để lại chứ không phải nó được phát sinh ở chế độ này như một số độc giả quá bức xúc mà vội kết luận... Đọc lịch sử ta sẽ rõ...-Nhà nước và nhân dân Việt namđang ra sức phòng ,chống tham nhũng nhưng không thể triệt để được vì còn phụ thuộc voà một số yếu tố khách quan: -Còn Nhà nước thì còn quyền lực dẫn đến còn quan liêu và tham nhũng, nhưng nó ở mức độ nào còn phụ thuộc vào sự phát triển, văn minh của xã hội. - Bản thân mỗi con người luôn tồn tại ý thức tiêu cực là:mang lại lợi ích về cho mình mà không quán triệt được quan điểm: Quyền lợi của mình lại là nghĩa vụ của người khác. Với lại ta phải thống nhất với nhau rằng: Việc đưa hối lộ cũng là tham nhũng. Mong diễn đàn nên khách quan, đừng hằn học mà phản cảm... Cám ơn chuyên mục đã có chương trình mà cả Thế giới đang quan tâm.

Học trò dốt
Coi như dưới XHCN không còn trường công nữa, mà chỉ có trường quốc doanh. Nếu đảng CSVN cho phép dân được mở trường tư không chừng học phí rẻ hơn nhiều, phụ huynh không bị vòi đóng góp thêm, và nhờ ganh đua nên có nhiều trường nổi tiếng với thày cô giỏi, học trò siêng năng. Chỉ sợ một điều trường tư họ mánh mung "rút ruột học trình", giảm bớt giờ chính trị Mác Lê thì sinh viên, học sinh sẽ thành "chuyên hơn hồng".

Dove, Hà Nội
Để giải bài toán giáo dục cần phải cân đối chi tiêu ngân sách liên ngành chứ không phải chỉ đơn thuần là sử dụng hiệu quả ngân sách giáo dục như GS Hoàng Tuỵ đã đề xuất. Sau đây là 2 minh chứng. 1) Các GS và PGS của Viện Khoa học & Công nghệ VN chỉ lãnh lương từ 2,5 đến 3,5 triệu VND/tháng, tức là gấp 4 học phí của một học sinh tiểu học. Vậy câu hỏi được đặt ra là: Các vị GS và PGS đó có được trả đúng, trả đủ để nghiên cứu và giảng dạy không? 2) Dove vi phạm luật giao thông và bị một trung tá công an xử lý. Nghe nói là lương và phụ cấp của một trung tá CA khoảng 4 triệu VND/tháng. Vậy câu hỏi được đặt ra là: Có đáng trả lương cho một vị trung tá để thi hành nhiệm vụ của một hạ sĩ quan hay không? Có hàng triệu khoản vô lý như đã nêu trong việc chi tiêu ngân sách. Nếu rà soát và cân đối lại thì sẽ đủ kinh phí cho giáo dục mà không cần tăng học phí.

Minh Nam, Việt Nam
Qua phản ảnh của báo chí về lãng phí trong giáo dục thì có lẽ trước hết phải chi tiêu hiệu quả các ngân khoản của giáo dục, gồm cả viện trợ. Cố nhiên, bậc phổ thông cần miễn phí hoàn toàn. Học phí đại học hiện nay (các em tôi đang phải đóng đây) thì thấp quá so với những gia đình giàu; nhưng với gia đình nghèo vẫn là rất cao. Gia đình nghèo vẫn rất vất vả vì các khoản đóng "tự nguyện" ở ngay bậc mẫu giáo. VN cứ tự hào là chống nghèo hiệu quả. Tiêu chuẩn hết nghèo ở VN quá thấp so với tham nhũng. Để được coi là hiệu quả, là khi một hộ bị coi là hết nghèo phải đủ tiền nuôi một con học đại học, kể cả học phí. Còn hết nghèo hiện nay là hết lo chết đói (nhưng bụng chỉ lưng lửng... cho đến khi chết), nói gì đóng học phí đi học.

Một người đọc
Lại một chuyện "nên-nhưng-không-thể-làm" (necessary impossibility). Nên lắm, nhưng không thể làm, không thể xảy ra, như chuyện thần thoại vậy. Giống như chuyện "thế giới Cộng sản đại đồng", "cuộc sống vì mọi người", "làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu". Vấn đề rất đơn giản, GS Hoàng Tụy à, nhưng ông không dám nói ra mà thôi. Làm sao "chấn chỉnh quản lý" một khi các Hiệu trưởng đều là "người của Đảng", hầu như bất khả xâm phạm, vì để ngồi vào ghế đó đã có biết bao người cao cấp, nói ra chắc GS phải giật mình, chống lưng, và chia chác.

Đụng vào bất cứ một Hiệu trưởng nào thì đụng vào dây chuyền như điện giật vậy, sẽ vào tận Trung ương ĐCSVN ngay. Và xin thôi dẹp cái lối nói "học bổng tối thiểu sẽ không thấp hơn học phí cao nhất", vì ai cũng biết "học phí" chỉ là "chuyện nhỏ" trong hàng trăm loại phí có sổ sách, và không sổ sách, khác. Chính đoạn cuối bài này nói "tổng học phí 4 triệu..." nhưng "các khoản đóng góp 12-13 triệu". Mà đó chỉ là các khoản "có giấy tờ", ngoài ra còn bao nhiêu là vụ khác như sinh viên sư phạm đi thực tập để ra trường thì đi đến đâu phải phong bì, đãi tiệc rượu, cho bao nhiêu là quan chức địa phương, sở giáo dục. Trước đó để lên lớp thì nữ sinh đôi khi phảI ngủ với thầy, nam sinh đút lót... Ôi thôi GS ơi, nếu ông dám nói hết lòng thì hoặc đã bị tù, hoặc từ chức từ lâu vì oán hận chính quyền còn tệ hại hơn Thực dân Pháp nhiều.