06 Tháng 4 2008 - Cập nhật 18h39 GMT

Nguyễn Hùng

Liệu tiền đồng có tiếp tục mất giá?

Một trong các chuyên gia theo dõi sát sao kinh tế Việt Nam từ Hoa Kỳ nói rằng các biện pháp thắt chặt tín dụng của Việt Nam có thể sẽ có tác dụng nhưng cũng có thể gây khó khăn cho phát triển kinh tế.

''Tôi nghĩ việc thực hiện chính sách tài chính thắt chặt có nhiều khó khăn,'' ông Nguyễn An Nguyên từ Đại học Rice ở Texas, Hoa Kỳ nói với BBC.

''Thứ nhất là sự can thiệp của Bộ Tài chính làm giảm hiệu lực của chính sách tiền tệ.

''Bộ Tài chính có rất nhiều quyền lực, đôi khi đóng vai trò ''như ngân hàng nhà nước thứ hai'' và chính sách không khớp với chính sách thắt chặt tiền tệ.

''Chẳng hạn trong thời gian vừa qua Bộ Tài chính đã gửi vào các ngân hàng thương mại 50.000 tỷ đồng làm tăng cung tiền rất mạnh mẽ.''

Ngoài ra ông Nguyên nói những đòi hỏi của các nhóm có lợi ích riêng của họ có thể ''bóp méo chính sách tiền tệ.''

Ông nói: ''Các đại gia có thể vận động chính phủ can thiệp vào thị trường chứng khoán theo hướng có lợi cho họ.

''Hoặc khi chính phủ kiểm soát giá các Tổng công ty có thể phản ứng bằng cách thắt chặt nguồn cung và gây khan hiếm cho kinh tế.

'Đơn thuốc mạnh'

''Chính sách tiền tệ là đơn thuốc mạnh, một mặt nó làm giảm chi tiêu của người dân làm giá giảm xuống.

''Nhưng mặt khác nó cũng làm cho cung hàng hóa giảm xuống và sản xuất đình đốn.

''Nếu không đúng liều lượng Việt Nam có thể rơi vào tình trạng lạm phát không giảm nhưng sản xuất đình đốn.''

Ông Nguyên nói rằng lý do tiền đồng mất giá tới khoảng 20% trong vòng một năm qua là do chính sách ''chú trọng tăng trưởng kinh tế, coi nhẹ lạm phát.''

Ông nói trong khi kinh tế chỉ tăng 7-8%, lượng tiền in ra trong các năm qua lại tăng tới 25-30%.

Lý do của chuyện in nhiều tiền này được ông Nguyên giải thích:

''Thứ nhất đó là để bù đắp cho thâm hụt ngân sách mà hiện đang ở mức báo động.

''Thứ hai là quan điểm kích thích kinh tế nhờ cung tiền, tức khi chính phủ in tiền, người dân cảm thấy mình có nhiều tiền hơn và tăng chi tiêu, qua đó kích thích sản xuất.

''Thứ ba là nguyên nhân khá đặc thù của Việt Nam, đó là trong năm 2007 nguồn đầu tư gián tiếp đổ vào Việt Nam rất nhiều và ngân hàng phải in tiền để mua đô la nhưng sau đó họ lại không kịp thời bán các tín phiếu ngân hàng để thu tiền lại.''

'Cái bóng mờ'

Ông Nguyên cho rằng cần có cải tổ sâu rộng đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

''Ở Việt Nam hiện nay Ngân hàng Nhà nước cho đến gần đây chỉ là cái bóng mờ của chính phủ.

''Họ không được tự do và chủ động điều chỉnh lãi suất cũng như tỷ giá hối đoái để bình ổn đồng tiền tệ.

''Bản thân năng lực của NHNN, bản thân họ cũng công nhận họ đã lúng túng về tài chính tiền tệ và chủ yếu do dự báo kém về luồng đầu tư đổ vào Việt Nam trong năm 2007.''

Ông Nguyên nói ''ngân hàng Nhà nước phải có đủ quyền lực để luôn có thể kiểm soát lạm phát thay vì chỉ dập lửa khi đám lửa đã lan ra.''

Theo ông Nguyên, năng lực của Ngân hàng Nhà nước phải được tăng cường để có thể bảo vệ tiền đồng khỏi các cú sốc quốc tế mà theo ông có thể xảy ra trong thời gian gần.

Ông cũng nhấn mạnh: ''Nhiệm vụ chính là kiểm soát lạm phát chứ không phải là kích thích kinh tế qua chính sách tiền tệ.''