Hình một tàu hàng ăn than ở Quảng Ninh

Theo báo điện tử VietnamNet, từ giữa tháng 5/2008, người về Cẩm Phả không còn chứng kiến "hàng đoàn xe tải chạy sầm sập suốt ngày đêm" để chuyển than đi bán sang Trung Quốc.

Lý do là giới khai thác chờ xem quyết định của chính quyền ra sao.

Nhưng việc khai thác than ồ ạt, theo VietnamNet, cũng là do chính quyền địa phương cấp phép không đúng quy cách cho hàng trăm công ty khai thác.

Việc vận chuyển hàng vạn tấn than qua biên giới không thể diễn ra nếu thiếu sự thông đồng của nhiều ban ngành, kể cả công an và hải quan.

Việc khai thác bừa bãi ngày càng táo tợn cũng gây quan ngại về môi trường.

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Sinh, Chủ tịch Hội Tài nguyên Môi trường Việt Nam cho BBC biết hôm 02/06 rằng: " Khai thác than 'thổ phỉ' là hiện tượng đã có một thời gian."

Ông cho rằng đây là hiện tượng phạm pháp, cần hạn chế.

Còn một kỹ sư sống tại Quảng Ninh không muốn nêu tên cho BBC biết người dân địa phương bất bình về việc khai thác than lậu.

Nghe nhân chứng ở Quảng Ninh

Theo nhân chứng này, việc đào và vận chuyển than ồ ạt gây ồn ào, bụi bặm và mất an ninh vì các nhóm làm than "đánh nhau".

Người này nói dư luận địa phương tin rằng có chuyện: "Cán bộ quản lý than nhận tiền để cho các xe than đi tiêu thụ sang bên kia biên giới."

Vô chính phủ

Tỉnh ủy Quảng Ninh ra công văn yêu cầu kiểm điểm hàng loạt ban ngành   Báo Tuổi Trẻ

Tình trạng gần như vô chính phủ được báo Lao Động mô tả trong vụ hôm 20/03 ở Vạn Gia:

"Hàng trăm con tàu chở than lậu đồng loạt nổ máy rồi bất ngờ tăng tốc lao về phía cửa khẩu,"

Trong khi đó, Biên phòng và Hải quan đang làm nhiệm vụ ở đây không động tĩnh gì, và khi kiểm lại "đã có khoảng 180 con tàu mang theo khoảng 140.000 tấn than chạy thoát".

Đáp lại báo chí, Cục Hải quan Quảng Ninh phủ nhận chuyện này và nói tại khu vực cảng biển Vạn Gia không thể đủ sức chứa cùng lúc hàng trăm con tàu như vậy.

Nhưng chính quyền cũng xác nhận trong vòng ba ngày, từ 25 đến 28/03 đã bắt giữ 104 tàu để điều tra.

Báo Tuổi Trẻ điện tử hôm 9/05 đưa tin Tỉnh ủy Quảng Ninh ra công văn yêu cầu kiểm điểm hàng loạt ban ngành ở tám huyện và một số đơn vị kinh doanh về hành vi liên quan đến nạn buôn lậu than.

Theo đó, giới chức đảng ở Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, Đông Triều, Hoành Bồ, Yên Hưng, các cơ quan Than Quảng Ninh, Bộ đội Biên phòng, Công an, Hải quan đều phải kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân dính líu.