Ông Carl Thayer nhận định đang có chia rẽ giữa hai phe trong đảng

Từ nhiều tháng qua, một số nhà quan sát đã nhận định những khó khăn của kinh tế Việt Nam đang làm lung lay vị thế của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Nay GS. Carlyle Thayer, tác giả của rất nhiều sách và bài báo về Việt Nam, nhận định Thủ tướng Dũng đang gặp thách thức cả trong nội bộ Đảng và trong lòng dân chúng.

Chiến trường báo chí

Viết trên tờ Wall Street Journal, ông Thayer cho rằng cần thừa nhận những thành tựu mà ông Dũng đã làm được từ khi nhậm chức thủ tướng.

Nhưng nhà phân tích người Úc này nói ông Dũng đang gặp thách thức cả trong nội bộ Đảng và trong lòng dân chúng.

Vụ bắt hai phóng viên Nguyễn Việt Chiến và Nguyễn Văn Hải đã gây xôn xao dư luận thời gian qua.

Nhưng vụ này không chỉ liên quan chuyện tự do báo chí, mà theo ông Thayer, đằng sau đó là sự đấu đá giữa hai phe bảo thủ và cải cách.

“Những người tiến bộ không nhất thiết ủng hộ hệ thống truyền thông hoàn toàn độc lập. Nhưng họ xem truyền thông được tự do chút ít là công cụ có thể hữu dụng để giám sát tham nhũng, và nhờ đó mà giảm thiểu nguy cơ bất bình của người dân đối với sự cai trị của đảng. Những người bảo thủ xem chỉ thế thôi cũng đã là thách thức không thể chấp nhận cho đảng, và hiện tại có vẻ phe bảo thủ đang thắng.”

Theo GS. Thayer, phe bảo thủ kiểm soát được Bộ Thông tin và Truyền thông. Chính họ đã ngăn không cho một thư ký của cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt được nắm bộ này. Thay vào đó, ông Lê Doãn Hợp, từ tỉnh Nghệ An, được đưa lên làm bộ trưởng.

	Bề ngoài đoàn kết, nhưng bên trong đảng đang có mâu thuẫn?

Từ khi ông Nông Đức Mạnh tái đắc cử chức Tổng Bí thư tại Đại hội X năm 2006, có luồng dư luận cho rằng vai trò của ông Mạnh bị lu mờ trước ông Dũng.

Nhưng giờ đây, GS. Thayer, từ Học viện Quốc phòng Úc ở Canberra, lại thấy rằng nhóm bảo thủ, do ông Mạnh dẫn đầu, chiếm thế “chủ đạo trong Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng, cũng là chỗ mà khối an ninh góp mặt mạnh mẽ”.

Tại Đại hội X, Bộ trưởng Công an Lê Hồng Anh có số phiếu cao thứ hai sau ông Mạnh trong Ban Chấp hành Trung ương.

Trong tám thứ trưởng mới được vào Ban Chấp hành khi ấy, có ba người từ Bộ Công an.

GS. Thayer viết: “Họ coi trọng hơn cả sự ổn định chính trị và cái ghế của mình, và lo ngại về việc Thủ tướng Dũng không thể lèo lái hiệu quả trước lạm phát gia tăng và các tệ nạn xã hội khác.”

Lòng dân

Từ vị trí ngôi sao trong mắt các nhà đầu tư vài năm qua, kinh tế Việt Nam lại đang gặp nhiều khó khăn.

Truyền thông nước ngoài dạo gần đây có nhiều bài tự hỏi vì sao thị trường Việt Nam tiếp tục tuột dốc.

Lạm phát vọt lên tới 25%, mức cao nhất từ năm 17 năm qua, bóp nghẹt thu nhập của nhiều người dân và công nhân khắp nơi bãi công đòi tăng lương.

Trong bối cảnh này, GS. Thayer nói ông Dũng “cũng đang nhanh chóng đánh mất ủng hộ của người dân”.

“Nhiều người ở thành thị đã trở nên bất mãn khi ông Dũng không thể đối phó nạn ô nhiễm, tắc nghẽn giao thông hay tham nhũng. Mới nhất, lạm phát làm đau nặng túi tiền của họ.”

Đối ngoại

Đấu đá nội bộ trong đảng cũng có ảnh hưởng đến quan hệ với thế giới bên ngoài.

“Những người bảo thủ trong đảng cản trở sự mở cửa của Việt Nam khi nhấn mạnh nhân quyền và tự do tôn giáo là một phần của âm mưu diễn biến hòa bình. Nói cách khác, họ cố làm các thành viên lãnh đạo đảng lo sợ bởi ý tưởng rằng mở cửa kinh tế, đặc biệt là với Mỹ, nhất định sẽ dẫn tới mở cửa chính trị.”

Phe bảo thủ cũng “đóng vai trò lớn trong việc định hình quan hệ với Trung Quốc”.

Các vụ xuống đường phản đối Trung Quốc cuối năm ngoái vì vấn đề Biển Đông đã làm Bắc Kinh phật ý.

Những người bảo thủ trong đảng cản trở sự mở cửa của Việt Nam khi nhấn mạnh nhân quyền và tự do tôn giáo là một phần của âm mưu diễn biến hòa bình   Carlyle Thayer

GS. Thayer cho biết: “Khi ông Mạnh có hội đàm cấp cao ở Bắc Kinh, những người bảo thủ đã dùng cơ hội này để thúc đẩy quan hệ giữa hai đảng, gồm cả quan hệ về tư tưởng.”

Đang có đồn đoán về một hội nghị giữa kỳ của đảng nhằm giải quyết mâu thuẫn nội bộ.

GS. Thayer lưu ý chỉ mới có một hội nghị như thế trong lịch sử, là năm 1994.

Nếu hội nghị này diễn ra, chính sách và sự lãnh đạo của Thủ tướng Dũng “sẽ bị công kích”.

Kết thúc bài viết, GS. Thayer kêu gọi “các đại biểu Quốc hội, chứ không phải phe bảo thủ đằng sau hậu trường, hãy xác lập uy quyền để xem lại chính sách của chính phủ và sự lèo lái của thủ tướng. Nếu họ không làm, những thành công gần đây của Việt Nam có thể sớm bị tước bỏ.”

Upper Hanoi
Mọi mâu thuẫn đều bắt nguồn từ kinh tế, đó là một thực tiễn. Ông Dũng trước đây được đánh giá là lãnh đạo có tài, ông đã nâng Việt Nam lên một tầm cao mới trên trường quốc tế. Trong bối cảnh tụt dốc của nền kinh tế thế giới, Việt Nam cũng không tránh khỏi suy thoái. Theo tôi, tất cả dân tộc Việt Nam nên đoàn kết giữ vững ổn định chính trị để bước qua khủng khoảng không để những thế lực thù địch lợi dụng để tiến hành thủ đoạn "diễn biến hoà bình".

Tran Quang Thien, TP HCM
Quan sát các cuộc công du nước ngòai của các nhà lãnh đạo cấp cao của Việt Nam, các nhà bình luận đưa ra những đánh giá của mình. Cụ TBT đi TQ, cụ CT Nước đi Bắc Âu, cụ CT Quốc Hội đi thăm các bạn bè cũ trong khối Đông Âu như Hungary, Rumani v.v.. cộng thêm sự ra đi đột ngột của cụ Võ văn Kiệt và Thủ tướng đi Mỹ. Vậy thì cuộc công du nào là quan trọng?

Ai cũng biết là của TBT rồi đến của Thủ tướng. Cán cân quyền lực đã rõ rồi. Không cho Thủ Tướng cải tổ Chính Phủ để đối phó với lạm phát, mời người tài vào chính phủ để giúp Thủ tướng Tthì có phải làm khó Thủ tướng, để cho thủ tướng có nguy cơ rời chức vụ ? Người dân cũng chỉ mong chờ các nhà lãnh đạo giữ vững được ổn định chính trị và duy trì được sự phát triển ! kinh tế để cuộc sống đỡ khổ.

Tung
Quốc hội Việt Nam hiện nay chẳng có tiếng nói gì đáng kể. Chỉ biết nêu ra ý kiến mà trọng lượng của nó chẳng đáng một cân. Đằng sau những vấn đế của Việt Nam không có gì khác ngoài là chính sách đối ngoại của Trung Quốc. Quyền lực của Việt Nam bị Trung Quốc thao túng. Việt Nam chỉ mạnh lên nếu Việt Nam có Đảng người Việt vì người Việt hoặc Đảng Dân tộc đoàn kết. Những người có tinh thần yêu nước thì bị hãm hại. Lịch sử đã dẫn chứng nhiều trường hợp. Một vài người có chức quyền hiện nay cũng chỉ là bản sao của các nhân vật trong lịch sử. Việt Nam vẫn thiếu đi một cái gì đó để phát triển mạnh. Đó như là một lời nguyền chưa có lời giải đáp.