16 Tháng 6 2008 - Cập nhật 12h31 GMT

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm Hoa Kỳ

Thủ tướng Việt Nam sang Mỹ để thúc đẩy thương mại và mở tòa lãnh sự tại Houston trong bối cảnh cần xác tín xu hướng cải cách ở Việt Nam.

Theo The Strait Times, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng muốn dùng chuyến thăm cuối tháng này để nêu bật ưu điểm của kinh tế Việt Nam dù nó đang có nhiều khó khăn.

Tờ báo Singapore 14/06/2008 cho rằng những tháng qua, kinh tế Việt Nam xuống dốc nhanh, với lạm phát lên tới 25% và thâm thủng cán cân thương mại dự kiến tới 30 tỷ đôla Mỹ năm nay.

Trong chuyến thăm bắt đầu từ 24/06, ông Dũng có kế hoạch dự một diễn đàn đầu tư-tài chính ở Wall Street, New York.

Trong diễn văn của mình, người ta trông đợi ông nói với các tập đoàn doanh nghiệp Mỹ rằng Việt Nam vẫn là nơi xứng đáng bỏ vốn.

Hiện Hoa Kỳ vẫn đứng thứ sáu trong số các bạn hàng của Việt Nam, sau cả Hàn Quốc, Đài Loan và Singapore.

Nhưng về mặt chính trị và ngoại giao thì sự hiện diện của giới tư bản Hoa Kỳ có ý nghĩa lớn với Việt Nam, nước muốn phát triển nền kinh tế thị trường bên cạnh cường quốc khu vực là Trung Quốc vốn xuất siêu sang Việt Nam.

Dù sự hiện diện của các doanh nghiệp Mỹ không rộng khắp nhưng chính Hoa Kỳ hiện là thị trường lớn nhất cho hàng hóa Việt Nam.

Theo The Strait Times, chỉ trong quý I năm nay, Việt Nam bán 3,3 tỷ đôla các sản phẩm từ hải sản, cà phê, dầu thô và may mặc vào Mỹ, tăng 20% so với cùng thời gian năm ngoái.

Xác tín về cải cách

Với cá nhân Thủ tướng Dũng, nhiều ý kiến trong giới bình luận ở Hà Nội và TPHCM cho rằng chuyến thăm có ý nghĩa xác định lại xem sự ủng hộ của Hoa Kỳ cho xu hướng cải cách ông chủ trì.

Thời gian qua có những ý kiến trong giới đầu tư Phương Tây nghi ngờ khả năng điều hành nền kinh tế của chính phủ ông Dũng trong bối cảnh mấp mé khủng hoảng.

Chính báo The Strait Times cũng có bài cho rằng Việt Nam “xuống dốc” và đặt câu hỏi về vị trí quyền lực của Thủ tướng Dũng.

Nhưng xét cho cùng, người ta thấy chỉ còn chính phủ ông Dũng đại diện cho việc duy trì đường lối thị trường hóa nền kinh tế và hội nhập sâu rộng hơn với Phương Tây.

Báo The Strait Times trích lời ông Nguyễn Trần Bạt, chủ tịch công ty tư vấn Investconsult, khẳng định tầm quan trọng của chuyến đi:

'Như các chuyến thăm của những nhà lãnh đạo nước chúng tôi sang Mỹ, chúng tôi nhìn nhận đây là cách xác nhận Thủ tướng Dũng cam kết mạnh mẽ cho chính sách mở cửa kinh tế.'

Vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo tuy không còn nặng nề như trước nhưng vẫn rất quan trọng với chính giới Mỹ và đặc biệt là cộng đồng người Việt hải ngoại.

Vụ bắt hai nhà báo gần đây và cách xử lý đám tang cố thủ tướng Võ Văn Kiệt cho thấy vẫn có khác biệt lớn giữa Việt Nam và Phương Tây, trong đó có Mỹ, về cách nhìn nhận vai trò của truyền thông.

Sự khác biệt này đến từ hai triết lý cầm quyền khác nhau chứ không thuần tuý là va chạm ý thức hệ.

Chừng nào Việt Nam chưa thoát thai khỏi quan điểm quyền lực kiểu cũ thì các sức ép từ bên ngoài và bên trong sẽ còn tăng, cộng với những khó khăn dân sinh và kinh tế.

Trong lịch trình, ông Dũng sẽ khai trương tòa lãnh sự Việt Nam thứ nhì ở Houston, Texas, tiểu bang quê hương của Tổng thống Bush và có cuộc gặp với các đại diện của cộng đồng Việt Nam.

Có nguồn tin nói bước tiếp theo sẽ là để Hoa Kỳ mở thêm một tòa lãnh sự tại Việt Nam.

Các báo tiếng Việt ở hải ngoại chưa nói, hoặc chưa biết rõ đại diện của cộng đồng sẽ gặp Thủ tướng Dũng là những ai.

Một số giới Việt Kiều ở Texas cho BBC hay họ sẵn sàng gặp gỡ và đối thoại với Thủ tướng Dũng và phái đoàn.

Tuy thế họ cũng muốn được đảm bảo rằng những đóng góp, tư vấn của họ được ghi nhận nghiêm túc, khác với cách vận động Việt Kiều “lấy lệ” vẫn có từ trước tới nay.

Việc gặp gỡ Việt Kiều Mỹ nếu diễn ra chắc chắn sẽ được so sánh với cuộc gặp của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong chuyến thăm đến California hồi tháng 6/2007.