20 Tháng 6 2008 - Cập nhật 12h22 GMT

Anh giúp Việt Nam cải cách pháp luật

Từ nay đến năm 2010, Anh sẽ giúp Việt Nam đào tạo bổ sung khoảng 10-15 luật sư cấp quốc tế để đáp ứng nhu cầu giao thương toàn cầu dù khác biệt thể chế vẫn còn lớn.

Việt Nam như đang muốn hướng sang các nước Hoa Kỳ và Anh Quốc để học hỏi, nhằm thay đổi hướng đi của hệ thống pháp luật.

Trong chuyến thăm Anh 17-20/06, đoàn của Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường đã tìm hiểu các xu hướng cải tổ pháp luật và hệ thống tòa án.

Họ cũng nhận được cam kết tương trợ của Anh nhằm giúp cải cách hệ thống pháp luật Việt Nam.

Bà Dương Thanh Mai, Viện trưởng Viện Khoa học Pháp lý ở Hà Nội, nói rằng đoàn Việt Nam đã hỏi về sự khác biệt giữa hệ thống pháp luật của Việt Nam và Anh.

Trả lời BBC, bà kể rằng trên thực tế phía Anh cũng công nhận rằng bản thân hệ thống common law của họ cũng không còn thuần tuý là dựa vào án lệ mà ngày càng có nhiều đạo luật.

Có mặt trong phái đoàn tại London, bà Dương Thanh Mai nói với BBC Việt ngữ sáng 20/06:

"Khi chúng tôi hỏi Bộ Tư pháp Anh về hệ thống pháp luật của Anh thì câu trả lời đầu tiên là “mặc dù Anh theo hệ thống common law, nhưng các bạn đừng hiểu rằng chúng tôi chỉ có các án lệ mà bây giờ, hệ thống pháp luật của chúng tôi chủ yếu là các đạo luật do Nghị viện thông qua,”

Tư pháp cần độc lập

Khi được hỏi về nguyên tắc tam quyền phân lập vốn phổ biến ở các quốc gia khối G7, với quyền tư pháp hoàn toàn độc lập, bà lý giải về trường hợp của Việt Nam:

“Mọi cải cách pháp luật ở Việt Nam đều được đặt trên nguyên tắc quyền lực là thống nhất ở nhân dân. Có sự phân công, phối hợp thực hiện ba quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp,”

Tuy nhiên theo bà, một trọng tâm của cải cách tư pháp đang tiến hành ở Việt Nam là “đảm bảo cho tòa án xét xử được độc lập.”

Trước câu hỏi cải cách tư pháp sẽ làm gì để giảm đi tệ nạn chạy án ở các toà án Việt Nam mà báo chí nói đến nhiều, bà Dương Thanh Mai nói:

“Cùng việc cải cách tổ chức tòa án, việc hoàn thiện các định chế bổ trợ tư pháp như tăng cường vai trò của luật sư, giám định tư pháp, công chứng,”

“Tất cả đều đóng góp cho việc xét xử được khách quan, chính xác, nghiêm minh”.

	Tòa Tối cao ở London nhiều lần công nhận các khoản bồi thường oan sai tới hàng triệu bảng cho dân

Về sự khác biệt trong quan điểm về nhân quyền, như Anh Quốc chỉ cho phép tạm giam để điều tra nghi phạm khủng bố tối đa là 42 ngày, còn Việt Nam có thể giam bốn tháng hoặc lâu hơn trong cả các vụ án kinh tế, hình sự câu trả lời là:

“Thời hạn tạm giam ở Việt Nam là theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự, theo mức độ nghiêm trọng của từng loại tội phạm,".

Thời gian qua, dư luận trong ngoài nước quan tâm đến vụ giam bốn tháng hai nhà báo Nguyễn Việt Chiến của tờ Thanh Niên và Nguyễn Văn Hải và chuyện nhà chức trách bác đơn xin tại ngoại của họ.

Tuy không trả lời trực tiếp về vụ việc này, Viện trưởng Viện Khoa học Pháp lý cho hay hướng đi chung của Việt Nam là "trong quá trình cải cách những gì không hợp lý sẽ cần được kiểm nghiệm và xử lý cho phù hợp.”

Đoàn Việt Nam đã làm việc với Bộ trưởng Tư pháp Jack Straw của Anh và các chuyến thăm đến Hạ viện, Bộ Nội vụ, Cảnh sát Đô thành và Hội Luật gia London.

Theo bà Dương Thanh Mai, ấn tượng của họ là Anh Quốc có hệ thống pháp luật "ổn định từ thế kỷ 13 nhưng luôn đổi mới, không trì trệ."