16 Tháng 11 2008 - Cập nhật 11h54 GMT
Thách thức cho kinh tế Việt Nam
Phóng viên Aude Genet của hãng tin AFP tại Việt Nam ngày 16/11 có bài nhận định những khó khăn cho nền kinh tế Việt Nam hiện nay.
BBCVietnamese.com xin trích giới thiệu cùng quý vị.
Giống như nhiều nơi trên thế giới, Việt Nam đang cố gắng kích thích nền kinh tế giữa cuộc suy thoái toàn cầu, nhưng theo các chuyên gia, nước này đang lúng túng vì cũng đồng thời phải kiềm chế không để lạm phát lại bùng nổ trở lại.
Với khu vực ngân hàng nhỏ và tương đối cô lập, Việt Nam không trực tiếp bị ảnh hưởng vì cuộc khủng hoảng nợ thứ cấp mà đã làm Phố Wall suy sụp, dẫn tới vỡ tín dụng thế giới và hỗn loạn trên các thị trường tài chính toàn cầu.
Nhưng những hậu quả kinh tế rộng hơn của khủng hoảng kinh tế toàn cầu tồi tệ nhất từ thời Đại Suy thoái đang hiện ra tại quốc gia đang phát triển này, đặc biệt trong khu vực xuất khẩu tối quan trọng.
Lo ngại xuất khẩu
Do nhu cầu từ nước ngoài giảm, xuất khẩu hàng tháng của Việt Nam đã liên tục giảm từ 6.5 tỉ đôla trong tháng Bảy, xuống còn 6 tỉ tháng Tám, 5.3 tỉ tháng Chín và 5.1 tỉ trong tháng Mười.
Và cho dù còn quá sớm để nói các nhà đầu tư nước ngoài đang rút ra khỏi thị trường tài chính, nhưng trong tháng vừa rồi, chính họ đã bán tống bán tháo cổ phiếu và trái phiếu.
Lạm phát đã ở hai con số suốt năm và đứng ở 26.7% trong tháng Mười, giảm một chút sau khi năng lượng và hàng hóa trên thế giới sụt giá.
Chính phủ, muốn giảm lượng tiền mặt lưu thông để chống lạm phát, đã nâng lãi suất và lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc nhiều lần trong năm nay.
Nhưng nó cũng làm các doanh nghiệp thiếu tiền để đầu tư, buộc ngân hàng nhà nước phải đảo ngược chính sách tiền tệ vì các yếu tố quốc tế và nội địa đã làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam.
Giảm lãi suất
Từ tháng Mười năm ngoái, Ngân hàng Nhà nước đã hai lần giảm lãi suất cơ bản. Hiện nó ở mức 12% và tuần rồi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói có thể sẽ có các đợt cắt giảm nữa để giải phóng tín dụng trong năm tới.
Ông Phạm Đỗ Chí, kinh tế gia trưởng của quỹ đầu tư VinaCapital Group, đồng ý rằng “chính phủ có thể giảm thêm lãi suất cơ bản để giúp kích thích nền kinh tế thông qua khu vực tư trong nước và đầu tư nước ngoài.”
“Họ có thể giảm lãi suất cơ bản thêm 2% trong ba tháng tới. Nền kinh tế có thể đón nhận nó vì ta thấy lạm phát đang xuống và kinh tế thì đã giảm nhiệt.”
Theo ông Sebastian Barbe, kinh tế gia của Credit Agricole đặt tại Hong Kong, thì “do tình hình đã thay đổi hoàn toàn trong ba, bốn tháng, việc giảm lãi suất có vẻ là đi đúng hướng.”
Ông này cho rằng lạm phát ở Việt Nam “rất lớn nhưng nó sẽ trở nên ít đáng ngại hơn vì các yếu tố giảm phát đang rất mạnh.”
Dù vậy, sự lựa chọn cho phương án hành động của Việt Nam bị hạn chế vì nguy cơ lạm phát vẫn chưa biến mất.
Vấn đề xã hội
Một số chuyên gia cảnh báo việc tăng lương cho khu vực công trong năm sau có thể làm giá cả tăng vọt lần nữa.
Ông Phạm Đỗ Chí nói: “Thách thức chính là làm sao kiểm soát tình hình kinh tế vĩ mô để đối phó với suy thoái toàn cầu mà không làm sức ép lạm phát mới đây quay trở lại.”
Còn chuyên gia Võ Trí Thành, Viện nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, nhận định “đã tới lúc nới lỏng chính sách kinh tế vĩ mô nhưng nới sao cho thận trọng.”
Ông nói cần nới lỏng vì "xuất hiện các vấn đề xã hội", khi chỉ ra số lượng tăng vọt các vụ đình công cũng như tình trạng thất nghiệp ra tăng.