19 Tháng 2 2009 - Cập nhật 05h46 GMT
Hai quốc gia xuất cảng gạo hàng đầu thế giới, Thái Lan và Việt Nam, vừa ngồi họp để tìm cách ổn định giá gạo xuất khẩu.
Tuy nhiên hai bên chưa công bố chi tiết về thỏa thuận đạt được. Trong khi các công ty xuất cảng gạo tỏ ý nghi ngờ hợp tác này sẽ có hiệu lực.
Đầu tuần một đoàn thương gia Thái Lan đã sang Hà Nội. Đoàn do thứ trưởng Thương mại, Alongkorn Pollabutr, dẫn đầu. Đi cùng ông là một số nhà xuất khẩu và cơ sở sản xuất gạo của Thái Lan.
Theo trưởng đoàn Thái Lan, hai nước đã ký biên bản hội họp, tìm cách phối hợp trong việc bình ổn giá gạo. Ông nói từ giới hoạch định chính sách, đến nông gia, và công ty xuất khẩu sẽ cùng tham gia để giữ cho giá gạo ổn định.
Còn 'chuyên gia về lúa gạo' của Việt Nam, giáo sư Võ Tòng Xuân nói, đề nghị của Thái Lan khó thực hiện được vì phẩm chất gạo của hai nước khác nhau.
Ông không tin ý tưởng thành lập liên doanh xuất cảng gạo dễ thực hiện, và có chăng chúng chỉ là tham vọng của Thái Lan muốn thu được giá bán cao cho gạo của họ.
"Gạo là thứ lương thực sống còn đối với người dân của nhiều nước. Nếu tìm cách cấu kết thu lợi nhuận cao hơn, làm thế không có nhân cách,"
"Hãy để cho thị trường quyết định giá gạo."
Biến động giá
Phát biểu với các phái viên, ông Alongkorn nói: "Đây là hành động cần thực hiện từ cấp ban hành chính sách cho đến nông gia trồng gạo để ngăn chặn giá gạo dao động lớn như như năm ngoái.”
Tháng Tư năm ngoái, gạo trắng loại ngon của Thái Lan có giá 1.080 USD một tấn. Hiện nay chúng được bán ra 580 USD một tấn.
Trong quá khứ hai nước Việt Nam và Thái Lan, từng chiếm 50 phần trăm lượng gạo xuất khẩu của thế giới, đã nhiều lần họp bàn tìm cách bình ổn giá gạo. Thái Lan đề nghị các nước xuất khẩu gạo thành lập một tổ chức cartel giống như OPEC để duy trì gạo ở giá chấp nhận được.
Đề nghị này không được các nước xuất khẩu gạo chia xẻ.
Trở lại với cuộc họp tại Hà Nội, các nhà xuất khẩu gạo của Thái nghi ngờ đề nghị mới nhất của thứ trưởng thương mại Thái Lan sẽ tác động đến giá gạo xuất khẩu.
Năm 2006 Thái Lan cũng đưa ra đề nghị về thành lập nhóm nước xuất khẩu gạo. Cuối cùng nó rơi vào quên lãng vì chính phủ một số nước nói họ không kiểm soát nổi lượng gạo của nông gia sản xuất.
Khó thực hiện
Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch Hội các nhà xuất khẩu gạo của Thái Lan cho hãng Reuters hay: "Thật khó mà hợp tác, hay tìm cách hình thành giá gạo xuất khẩu tối thiểu, vì các quốc gia sản xuất gạo có chi phí sản xuất khác nhau.”
Một nhà xuất cảng gạo nói: "Một điểm khó khăn nữa là sự liên tục trong chính sách của chính phủ. Và điều này phụ thuộc vào sự ổn định của thể chế chính trị.” Ông này như nhắc tới thay đổi chính phủ liên tục tại Thái Lan, nước này có bốn thủ tướng trong năm 2008.
Còn thứ trưởng Ngoại Thương Thái, Alongkorn, nói hai nước Việt Thái có thể đưa ra giá hướng dẫn để tác động đối với giá gạo trên thị trường thế giới.
Ông từ chối không đưa ra thêm chi tiết, chỉ nói rằng hai nước cần làm việc thêm, và có thêm nghiên cứu về chủ đề này.
Theo biên bản hội họp, Thái Lan và Việt Nam sẽ hợp tác trong việc canh tác lúa. Hai nước sẽ giúp nhau giảm thiểu chi phí, đẩy mạnh chuyển giao công nghệ để tăng năng suất cây trồng.