Nguyễn Quý Đại
Viết cho BBC từ Munich, Đức

Munich trong cơn sốt World Cup

Thế vận hội năm 1972 và World cup năm 1974 đều được tổ chức tại Munich. Đội tuyển Đức đã đoạt Cúp Vàng tại sân vận động nhà. Thành phố Đức, nói chung Âu Châu về kiến trúc hơi giống nhau, nhưng mỗi nơi có những nét đặc thù riêng về sinh hoạt .

Thành phố München có từ thời thượng cổ, địa danh nầy khởi đầu bằng những dòng tu, tu sĩ gọi là Mönch. Tên gọi München là nguồn ngốc chữ Mönch là tu sĩ, tiếng anh gọi là Munich. Năm 1369 dân số chỉ 10.000 người, thời cận đại năm 1504 có 13.550 người...

Trải qua 30 chiến tranh từ năm 1618 đến 1648 sau đó theo chính thể chuyên chế, rồi qua các triều đại vua chuá. Năm 1700 dân số tăng lên 24.000 cho đến đầu thế kỷ thứ 19 dân số tăng lên 500.000, Hiện nay hơn 1 triệu 305 người : 60% theo đạo Thiên Chúa giáo La Mã, 20% Tin Lành, Cộng đồng Do Thái còn lại 8000 người,

Người ngoại quốc đông nhất là Thổ Nhĩ Kỳ là 43.309 người, Croatia 24.866 người, Serbia 24.439 người (2 quốc gia nầy trước kia là Nam Tư- Yugolavia), Hy lạp 22.486 người, Áo 21.411 người, Ý 20.847 người.

Cộng đồng người Việt Nam thuộc thiểu số hơn 5000 người, trong số đó có những người đi từ các nước Đông Âu trước đây đi lao động xã hội chủ nghiã trả nợ chiến tranh, trong khối cộng sản gọi là “tường nhân” sang xin tị nạn hay làm khách thợ. Munich có diện tích là 70.549 km2 có dòng sông Isar dài 13 km 7 tạo cho thành phố thêm thơ mộng và tươi mát .

Vươn lên từ chiến tranh

Đệ nhị thế chiến 1939-1945 Munich bị tàn phá hơn 50 % hứng chịu 2000 tấn bom, hơn 6000 người chết, bị thương hơn 15.000 người cho đến ngày 30.4.1945 sư đoàn 7 bộ binh Hoà Kỳ tiến vào giải phóng khỏi quân Đức Quốc xã Hitler. Những di ích lịch sử còn lại các nhà thờ cổ như nhà thờ Đức bà thế kỷ thứ 15, nhà thờ St. Michaels thế kỷ thứ 16 . Hiện nay Bảo tàng viện Munich với 50 phòng lớn nhỏ khác nhau trưng bày hơn 28.000 vật thể qua các ngành từ biển tới không gian, nơi đây còn tưng bày chiếc bom bay V2 trước năm 1945 đã từng làm cho Anh quốc mất ăn mất ngủ

Các loại xe BMW, xe tải hiệu Man, sản xuất tại Munich là thành phố của kỹ nghệ, nghệ thuật và du lịch giàu nhất phiá nam nước Đức thuộc tiểu bang Bayern, tiếng Anh gọi là Bavaria. Thành phố nầy đã cho thế giới hai người ác và thiện, Người ác đó là độc tài Hitler gốc người Áo, thời thiếu niên ông ta sang Munich lập nghiệp và là người đã gây nên thế chiến thứ hai, giết hơn 6 triệu người Do Thái...

Người thiện đó là Đức Giáo hoàng Benedict XVI. Ngài từng là tổng Giám Mục giáo phận München Preising. Chúa nhật ngày 10 tháng Chín tới ngài sẽ trở lại thăm Munich lần đầu sau khi lên chức Giáo Hoàng.

	Giáo Hoàng Benedict XVI trong một buổi lễ ở Đức

Ngày 9 tháng 6 khai mạc Wold cup lần thứ 18 tại sân vận động Munich mới, với kiến trúc tân kỳ hiện đại tốn hơn 360 triệu €, sức chưá hơn 66 ngàn người. rộng 37.600 m2 cao 51 m ngang 227 dài 258 m ban ngày nhìn thấy màu trắng, nhưng về đêm được thay đổi qua các màu xanh đỏ rất đẹp. Sân vận động nằm ở ngoại ô, đến đó thuận tiện có tàu điện và nhiều tuyến xe bus cũng như xa lộ.

Mặc dù sân vận động cũ sử dụng năm 1974 còn tốt bảo đảm an toàn, tu sửa quanh năm. Nhưng chính quyền thành phố muốn phát triển thêm. Ngày 21.10.2001 đã trưng cầu dân Ý, có nên xây thêm vận động cho World Cup 2006 không đã được 2/3 cử tri đồng ý. Tất cả 10 dự án gởi đến tham dự, nhưng chỉ chọn dự án của hai kiến trúc sư người Thụy sĩ Jacques Herzog và Pierre de Meuron.

Sân nầy xây từ ngày 21.10 2001 đến 30.5.2006 khánh thành. Nhờ tinh thần thể thao của người Đức cao, ở Munich năm 1896 đã có hội banh “Terra Pila” là tiền thân của hội FC Bayern München. Đội tuyển của Đức đã đoạt giải vô địch thế giới Fussball Welmeister 3 lần. Lần thứ nhất năm 1954, thứ nhì 1974 và lần thứ 3 năm 1990 . và 3 lần giải vô địch Âu Châu Fussball Europameister các năm 1972,1980,và 1996.

Du khách đến Munich thường uống thử beer Munich, nổi tiếng nhất thế giới. Tôi không chủ quan hay ca tụng về thành phố tôi đã sống hơn 26 năm, nhưng du khách đến đều không thể quên hương vị beer nơi nầy. Bởi vì nơi đây có truyền thống chế biến beer lâu đời, nhờ nguồn gốc giếng nước và bí quyết riêng.

Hội bia Tháng Mười

Hàng năm có Hội Beer tháng mười Octoberfest (tuần cuối của tháng 9 và tuần đầu của tháng 10 trong 14 ngày đã có hàng triệu du khách đến để vui chơi lễ hội nầy. Người ta khó quên ngày 26.9.1980 bọn khủng bố đã đặc bom làm chết 23 người và 218 người bị thương. Beer Munich có hơn 300 loại, so với nước Đức có hơn 5000 loại khác nhau, mỗi địa phương đều có hảng chế biến beer theo tiểu công nghệ.

Beer có nhiều loại beer vàng, đen và đục gọi là Weissenbeer nồng độ rượu khoảng 5,2% ngoài ra các hảng beer chế theo từng muà như beer tháng 5, tháng mười và Giáng sinh. Uống beer phải sử dụng các loại ly, lớn nhỏ bằng sứ hay thuỷ tinh. Hội beer tháng mười người ta bán ly lớn 1 lít có quai cầm gọi là Mass. Beer chưá trong thùng gỗ sồi hay bằng nhôm dung tích từ 25 lít đến 100 lít

Chính phủ Đức công nhận beer là thức uống dinh dưỡng, ở đâu cũng có bán beer và uống beer không giới hạn như ở Hoa Kỳ. Vào muà hè có những vườn Beergarten rộng lớn chưá trên vài ba ngàn người, Những hãng beer có truyền thống lâu đời nhất như Augustine năm 1328, Franzikaner năm 1363. Spaten năm 1397, Lövenbräu 1383 hãng nầy có chi nhánh bên Mỹ nhản chai beer màu xanh da trời có hình con sư tử, Paulaner năm 1634, Hofbräuhaus năm 1589 tại trung tâm Marienplatz khu nhà cổ có Restaurant Hofbräu, du khách thế giới thường đến đây để thưởng thức đặc sản như dồi tươi trắng, đùi heo nướng. tôi đã gặp những đoàn người Việt du lịch từ Hoa Kỳ đến đây.

	Nước Đức và bang Bayern nổi tiếng với các loại bia

Thành phố Munich từng trải qua chiến tranh bị tàn phá, đã được xây dựng và phục hồi kinh tế vững mạnh, dù trải qua nhiều triều đại vua chuá, hàng ngàn năm qua vẫn mang tên là Munich, Nhìn lại thành phố Sài Gòn được ca tụng là hòn ngọc Viễn Đông có lịch sử hơn 300 năm nhưng buồn thay sau năm 1975 đã bị đổi mất tên.

Giới hâm mộ thể thao, các cô cũng uống beer như thanh niên, khác với đàn bà Việt Nam mình không uống beer nơi công cộng. Vấn đề an ninh được cảnh sát Đức trong mùa tranh giải chú tâm rất nghiêm minh. Riêng thành phố Munich hơn 40.000 cảnh sát sử dụng cả máy bay trục thăng để kiểm soát không phận, trước khi vào đến sân vận động, hay khu trực tiếp truyền hình trận đá ngoài trời, đều bị rà xét trong người, vật gì nguy hiểm như ly bằng chai, hộp đậu phộng, chai nước suối cũng phải bỏ lại không được phép mang vào.

Nhóm người nghi ngờ là hooligan hay Nazis bị cảnh sát theo dõi, nếu có hành động nào phá họai bị còng tay lập tức . Người ta uống beer để giải khát, vui chơi nhảy muá, ca hát trường hợp đánh nhau rất ít xảy ra, nếu có thì được ngăn chận người vi phạm bị phạt ghi hồ sơ.

Tin thần thể thao

Qua những trận đấu như: Brazil thắng Úc ở sân vận động Munich vé bán hết, ngoài ra còn hơn 10.000 Fan đến từ Brazil mở tiệc mừng nhảy Samba trên đường phố Leopold khu đại học.Tinh thần thể thao của người Đức hay người ngoại quốc nói chung ở đây lên cao, Ở nhà ai cũng có Tivi nhưng xem một mình không vui nên, người ta không phân biệt đội nhà hay quốc gia khác, buổi chiều có đá banh hàng chục ngàn người về Olympiapark để cùng xem trực tiếp chiếu các trận trên.

Trận đấu giữa Úc và Brazil rất vui, người Đức đều ủng hộ cả hai đội như nhau, Họ vổ tay tán thưởng lần tấn công, những đường banh hay đẹp. Thành phần phản chiến về chiến tranh Iraq không mấy cảm tình với đội Mỹ đá với Ý, nhưng khi nhìn thầy cầu thủ Ý đánh cùi chỏ cầu thủ Mỹ bị thương máu chảy, họ la ó phản đối việc chơi xấu, hân hoan khi trọng tài rút thể đỏ đuổi cầu thủ Ý ra khỏi sân cỏ . Sau đó hai cầu thủ Mỹ bị thẻ đỏ cùng số phận ra sân, khán giả tỏ ra thương hại, cho đội banh Mỹ phạm lỗi kỷ thuật

	Thủ hiến bang Bavaria Edmund Stoiber trong bộ quần áo truyền thống địa phương

Đội tuyển Đức đã thể hiện được khả năng của họ khi thắng dễ dàng đội Ecuador với tỉ số 3:0 . Thứ bảy ngày 24.6.2006 thời tiết nóng đến 31 độ C Đức đá với Thụy Điển để vào bán kết ngay tại sân vận động Munich lúc 17 giờ , từ lúc 13 giờ sân vận động đã mở cửa để tiếp trên 66 ngàn người đến xem.

Để đáp ứng nhu cầu cho giới hâm mộ đá bóng, không thể mua vé vào xem trong sân vận động Chính quyền cho phép làm thêm truyền hình lớn 45 m2 trực tiếp chiếu trận đá cho hơn 35.000 fan. Ở Couberinplatz, (Olympic khu thế vận hội 1972). đội Đức áp dụng lối đá đồng nhất, tấn công nhanh chớp nhoáng, ngay từ những phút đầu tiên Thụy Điển hoàn toàn bị lúng túng, cầu thủ Podolski ghi được hai bàn thắng, giúp đội nhà vào vòng 8 đội mạnh nhất. 90 phút hào hứng ở trong sân vận động với tiếng cổ võ reo hò của khán giả, hàng ghế danh dự có nữ thủ tướng Angela Merkel tham dự.

Chấm dứt trận đấu nhưng dư âm kéo dài cho tới nưả đêm, từ trạm tàu điện ngầm U6 Fröttmaning đến khu đại học đường Leopold, Marianplatz (city center) các toa tàu đầy người, không còn chổ chen chân, trên 200.000 người với tiếng trống, tiếng kèn van dội . Đoàn người diễn hành cầm cờ Đức ca hát „óle óle .. nước Đức thắng.. chúng ta đến Berlin, Anh sẽ về nhà… ”.

Họ vui mừng đã thắng đội Thụy Điển và trận kế tiếp chiều thứ 6 ngày 30.6 sẽ thắng Argentia để đến Berlin thủ đô trong ngày chung kết mùng 9 tháng 7, với hy vọng Đức vô địch World cup năm 2006. World cup 2006 đã đem lại cho thành phố Munich ồn ào ,nhộn nhịp như tăng thêm sức sống. Đầu tháng 6 thời tiết ở Đức còn mưa và gío lạnh, nhưng trước ngày khai mạc trời nắng ấm, du khách các nơi tấp nập tới Munich, Hotel không còn chổ trống, xe cộ nhiều hơn làm kẹt đường phố. Ở Đức buôn bán thường mở cửa thứ 2 đến thứ 7, từ 9giờ 30 đến 20 giờ Nhưng mùa tranh giải World cup, trung tâm buôn bán mở cưả cho đến 22 giờ, cả ngày Chúa nhật.

Người Đức hân hoan chào mừng du khách từ khắp nơi trên thế giới với câu : Wir begrüßen die Gäste aus aller Welt herzlich zur Fußball- WM“. Tuy nhiên thiểu số khách đến từ Anh, Ba lan .. thuộc nhóm „hooligan“ quậy phá, gây mất trật tự công cộng đã bị cảnh sát giải tán, phạt tiền và mời ra khỏi thành phố không được tham dự, dù đã mua vé. Nhờ cảnh sát, cũng như hội chữ thập đỏ lo vấn đề cấp cứu, đã ngăn ngưà vấn đề tai nạn xảy ra, đáp ứng nhu cầu tốt đẹp 24/24 giờ.

Trên Tivi chỉ trực tiếp phát hình các trận đấu hào hùng, không thể chiếu hết sinh hoạt của ngày „Hội đá bóng“. Rợp bóng cờ đen đỏ vàng, giới trẻ thố lộ niềm vui và sự hoà đồng với cộng đồng thế giới.

	Lucas Podolski trong một trận tại sân ở Munich

Từ năm 1974 nước Đức tổ chúc World cup và đoạt chức vô địch thế giới đã 32 năm. Lần nầy may mắn cho nước Đức, được tổ chức World cup lần thứ 18, đã mang lại cho nước Đức một vinh dự, kinh tế phát triển. Từ ngày thống nhất 2 miền Đông Tây từ năm 1989 đã làm cho nền kinh tế suy thoái, với nạn thất nghiệp.. .. nợ nầng chồng chất, chính phủ cắt giảm các nhu cầu đời sống xã hội, y tế .. để xây dựng lại phần đất phiá đông, hơn 50 năm dưới chệ độ cộng sản để lại một di sản tàn lụn. Người Đức muốn khôi phục nền kinh tế và tìm lại vị trí tốt đẹp của một cường quốc tại Âu Châu. (chủ đề Made in Germany tôi sẽ viết rõ về vấn đề khoa hoc kỷ thuật của Đức từ thế kỷ thứ 19)

Đã 18 lần tổ chức World cup, đây là lần thứ hai được khai mạc tại Munich, có thể chờ thêm nửa thế kỷ, hay lâu hơn để được tổ chức lần thứ ba. Bởi vì các quốc gia trên thế giới đều phát triển về đá bóng, bốn năm tổ chức một lần FIFA phải chia cho các quốc gia khác tổ chức. Sân vận động thành phố Munich đã được tất cả sáu lần tranh đấu . Nên mọi người đều bỏ thì giờ, tiền bạc để thưởng thức ngay tại quê hương mình không cần phải đi xa.

Tinh thần thể thao của người Đức rất cao, có thể nói là say mê một cách điên cuồng (verrückt) nhưng không cá độ như ở Việt Nam, vào sở làm việc không ai bàn đến bên lề ngày hội . Munich còn một ngày sôi động vào ngày Năm tháng 7 tới.