Chảy máu chất xám?

Một nghiên cứu của Uỷ hội châu Âu cho thấy chỉ có 1% dân số lao động của 10 nước sắp gia nhập Liên hiệp châu Âu, EU, sẽ sang các quốc gia EU hiện nay, ngay cả khi họ được hưởng toàn quyền tự do đi lại.

Điều này có nghĩa là có khoảng 220 ngàn di dân lao động mỗi năm trong vòng 5 năm tới, từ sau khi mở rộng.

Thế nhưng nghiên cứu này, dựa trên các cuộc thăm dò ý kiến năm 2002, đã nhấn mạnh tới mối rủi ro rằng các thành viên mới gia nhập EU sẽ bị mất đi nguồn nhân lực được giáo dục tốt và trẻ tuổi của họ.

Nghiên cứu này dựa trên những dữ liệu thu thập được hai năm trước đây, khi người ta còn chưa rõ sẽ có bao nhiêu chính phủ EU hiện thời sẽ áp dụng các biện pháp hạn chế lao động đối với người dân của các nước thành viên mới.

Cho tới nay, tất cả các nước thành viên EU, trừ Ailen, đã có các quyết định hạn chế, do lo ngại những dòng di dân từ các nước Đông Âu có thể làm hại tới các hệ thống phúc lợi xã hội của họ.

Romano Prodi, Chủ tịch của Uỷ hội châu Âu, chỉ trích xu hướng này.

Ông nói: "Tôi đã bày tỏ quan ngại sâu sắc, bởi vì đây không phải là một thái độ rộng lượng, đây không phải là tinh thần mà tôi đã tìm cách phụng sự".

"Tôi không cho rằng số lượng người di dân sẽ là khổng lồ. Các nghiên cứu của chúng ta cho thấy lao động thường sẽ thu hút những nguồn nhân lực có kỹ năng cao chứ không phải kỹ năng thấp, và do đó, tôi thực sự hi vọng rằng thực trạng này sẽ cho thấy là vấn đề có thể được giải quyết sớm".

Nghiên cứu này cho biết dòng di dân mạnh mà nhiều người e sợ cũng sẽ chỉ chiếm ở mức khoảng 1% số lượng người ở độ tuổi lao động của cả 10 nước và ba nước ứng cử viên là Romania, Bulgaria và Thổ Nhĩ Kỳ.

Điều này có nghĩa là sẽ có trên một triệu người vào các nước EU cũ trong năm năm tới.

Con số này có thể tăng gấp bốn lần nếu tất cả những người muốn đi sẽ làm như mình đã nói, mặc dù các tác giả của bản nghiên cứu này cho rằng triển vọng đó là không thực tế.

Những cuộc thăm dò được thực hiện vào tháng 4/2002, trên 500 người ở đảo Cyprus và Malta, 1000 người tại đa phần các nước khác, và 2000 người tại hai nước lớn nhất là Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan.

Nghiên cứu này không chỉ ra các nước nào trong số các nước thành viên Liên hiệp châu Âu cũ là địa điểm được ưa thích của những dòng di dân này.

Những gì bản nghiên cứu chỉ ra cho thấy có sự khác biệt lớn trong số những nước ứng cử viên.

Người di dân từ các nước thành viên mới sẽ chỉ chiếm khoảng 1%?

Tiềm năng di cư mạnh nhất, là 2%, là ở các nước Romania và Bulgaria, hai nước sẽ gia nhập EU vào năm 2007.

Tại Ba Lan, tỉ lệ này là 1%, trong khi tại các nước khác sẽ gia nhập EU vào ngày 1/5 này, con số là dưới 1%.

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, 0.6% số người trong độ tuổi lao động tỏ ý muốn sang các nước thành viên Liên hiệp châu Âu.

Một kết luận quan trọng của bản nghiên cứu này là khả năng những thanh niên và những người được giáo dục tốt sẽ đi từ các nước thành viên mới sang các nước thành viên cũ.

Chuyện này sẽ tạo ra một đợt "chảy máu chất xám" và có thể gây ra những vấn đề cho các nước thành viên mới.

"Những người có kỹ năng tốt, được giáo dục tốt tại các nước thành viên mới sẽ di cư, và điều này sẽ có tác hại xấu tới sự phát triển kinh tế của những nước này, và như thế, làm hại tới khả năng có thể đạt được mức tăng trưởng GDP như của các thành viên hiện thời", phát ngôn viên của Ủy hội châu Âu, Antonia Mochan, nhận xét.