03 Tháng 6 2004 - Cập nhật 13h31 GMT

Dân Congo chống Liên Hiệp Quốc

Hàng ngàn người biểu tình tấn công các căn cứ của Liên Hiệp Quốc tại ít nhất là 3 thành phố của Cộng hòa dân chủ Congo, phản đối vụ thị trấn phía tây Bukavu lọt vào tay lực lượng phiến quân.

Phóng viên BBC ở thủ đô Kinshasa báo có tiếng súng nổ và đạn cay bắn vào đám đông giận dữ đốt vỏ xe hô khẩu hiệu chống Liên Hiệp Quốc, đổ lỗi cho họ không ngăn được vụ Bukavu thất thủ.

Chỉ huy lực lượng Bukavu là Laurent Nkunda tuyên bố chiếm thị trấn để bảo vệ dân thiểu số Banyamulenge, nhưng giới chức địa phương coi đây là cớ để chiếm quyền.

Trước vụ này, tổng thống Congo Joseph Kabila lên án Rwanda trực tiếp liên quan vào vụ Bukavu, mà cả Rwanda lẫn quân ở Bukavu đều phủ nhận cáo buộc này.

Nhìn sang nước láng giềng của Congo thì mối quan ngại của Rwanda liên quan trực tiếp đến vụ diệt chủng tại chính nước họ do nhóm quá khích Hutu thực hiện hồi năm 1994.

Khi quân chiến thắng của Paul Kagame cuối cùng kiểm soát được Rwanda thì khoảng 1 triệu người Hutu bỏ chạy vào vùng Kivu ở miền đông Congo.

Tại đó quân Hutu tái trang bị và được huấn luyện dưới thời tổng thống Mobutu, xong sau đó là tổng thống Laurent Kabila, tức là cha đẻ của tổng thống Congo hiện nay.

Mối liên kết đó cho phép giải thích được tình hình hiện tại.

Cuối năm 1996 Rwanda chiếm Kivu để truy quét nhóm quân vũ trang Hutu từng tấn công vào nước này.

Cuộc chiến đó đã kéo theo một cuộc nội chiến ở Congo, mà mới chỉ kết thúc hồi hai năm trước.

Rwanda khi đó rút quân, còn nhóm vũ trang Hutu thì theo kế hoạch sẽ giải giáp.

Chính quyền Congo thì thực hiện không đủ các biện pháp cần thiết để bảo đảm tiến trình giải giáp.

Bây giờ còn khoảng 8-9.000 quân vũ trang Hutu hoạt động trong vùng Kivu mà phía Rwanda coi đây là mối hiểm họa.

Theo lối bình luận của dân chúng trong vùng thì Kivu là một vùng đặc biệt của cả khu vực rộng lớn là Congo đang bị các bên tranh chấp cùng nhau vào xâu xé như một câu ngạn ngữ về chuyện "không ai có thể ăn hết được tất cả xác của một con voi".