Ủy ban nói rằng các cơ quan chính quyền không làm ảnh hưởng gì được tới âm mưu tấn công Hoa Kỳ

Báo cáo đã nêu ra những thiếu sót ở mọi cấp trong chính phủ Hoa Kỳ và các cơ quan tình báo dưới cả thời tổng thống Bush hiện nay và thời tổng thống Clinton, và yêu cầu cải tổ toàn bộ ngành tình báo Hoa Kỳ.

Chỉ một câu trong bản tóm lược báo cáo đã toát ra được toàn bộ nội dung cơ bản những kết luận của Ủy ban Điều tra.

Các điều tra viên viết rằng không một biện pháp nào mà chính phủ Hoa Kỳ đưa ra trong giai đoạn 1998-2001 đã ảnh hưởng tới hay thậm trí trì hoãn được tiến độ thực hiện âm mưu của al-Qaeda.

Ủy ban Điều tra nói rằng thiết sót nghiêm trọng nhất trong những năm trước khi xảy ra vụ tấn công là thiếu sót liên quan tới trí tưởng tượng: 'Chúng tôi không tin rằng các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ hiểu được mức độ nguy hiểm của mối đe dọa'.

Trách nhiệm thuộc về ai

Vậy thì ai là người phải chịu trách nhiệm? Chủ tịch Ủy ban Điều tra, Thomas Kean đã rất thận trọng để có phát biểu công bằng cho các đảng phái và cũng đủ thận trọng để nói rõ rằng có những ban ngành phải chịu trách nhiệm.

Ông nói: ''Những sai sót của chúng ta xảy ra trong nhiều năm và nhiều đời tổng thống.''

Những sai sót của chúng ta xảy ra trong nhiều năm và nhiều đời tổng thống   Thomas Kean - Chủ tịch Ủy ban Điều tra

''Không có một cá nhân đơn lẻ nào phải chịu toàn bộ trách nhiệm về những sai lầm của chúng ta.''

''Bất kỳ một nhân vật có vị trí cao cấp nào trong chính phủ trong giai đoạn này đều chịu một phần trách nhiệm về những hành động của chính phủ.''

Đề nghị cải tổ

Ủy ban Điều tra đã đề nghị cải tổ toàn bộ ngành tình báo và an ninh Hoa Kỳ.

Họ nói rằng không có một tổng thống nào có thể hứa rằng cuộc tấn công thảm hoạ như ngày 11 tháng Chín sẽ không bao giờ xảy ra.

Các Điều tra viên cũng nói người dân Hoa Kỳ có quyền mong đợi chính quyền có những mục tiêu hiện thực, những chủ trương rõ ràng và tổ chức chính quyền hiệu qủa.

Ủy ban cũng nói rằng chính phủ Iraq, cho dù có quan hệ với al-Qaeda, họ không liên quan gì tới âm mưu tấn công Hoa Kỳ.

Phó Ủy ban Điều tra Lee Hamilton nói: ''Điều mà chúng tôi không có, như Chủ tịch Ủy ban đã nói, đó là bất kỳ bằng chứng nào về một thỏa thuận hợp tác hoạt động cụ thể, có những cuộc nói chuyện nhưng không có gì cụ thể cả.''

Báo cáo được tất cả các điều tra viên bao gồm năm người của đảng Dân chủ và năm người của đảng Cộng hòa ký thông qua. Với sự đồng thuận này, báo cáo có sức nặng chính trị và nó sẽ còn là đề tài bàn thảo chứ không dễ gì có thể bỏ qua.

Phản ứng của người trong cuộc

Báo cáo đã gây ra những phản ứng khác nhau trong số những người có người thân bị thiệt mạng hay chính họ bị kẹt trong các vụ tấn công.

Nhiều người tỏ ý hài lòng vì tất cả các thành viên của Ủy ban Điều tra đều ký tên vào báo cáo cuối cùng trong đó chỉ trích các chính quyền Hoa Kỳ.

Họ nói rằng chính quyền Clinton đã bốn lần bỏ qua những đe dọa còn chính quyền ông Bush thì sáu lần nhưng họ không nói điều gì cụ thể cả vì họ không muốn tỏ ra là có tính đảng phái.   Apral Gallop - Một trong những người bị kẹt trong vụ tấn công vào Lầu Năm Góc

Nhưng cũng có người cảm thấy không hài lòng vì báo cáo không đi vào chi tiết cụ thể hơn khi đề cập tới các sai lầm.

Bà Apral Gallop và con trai đã bị mắc kẹt trong vụ tấn công vào Lầu Năm góc và nói: ''Liệu xác suất của việc tất cả mọi thứ đều không hoạt động trong một ngày là bao nhiêu? Đây là điều khó xảy ra.''

''Khi họ nói về những trục trặc và về chuyện mọi thứ đều không hoạt động trong một ngày bất kỳ thì đó là điều khó có thể xảy ra.''

''Họ nói rằng chính quyền Clinton đã bốn lần bỏ qua những đe dọa còn chính quyền ông Bush thì sáu lần nhưng họ không nói điều gì cụ thể cả vì họ không muốn tỏ ra là có tính đảng phái.''

''Tôi không hiểu là làm sao chỉ qua việc đưa cho người dân những dữ kiện lại có thể làm cho các điều tra viên có tính đảng phái được.''

Công bố băng video an ninh

Trước khi Ủy ban điều tra chính thức công bố báo cáo, người ta đã tìm ra một cuốn băng video cho thấy một nhóm trong số không tặc ngày 11 tháng 9 bị khám lại trước khi cho đi qua rào an ninh.

Những người này sau đó đã đâm một phi cơ vào Ngũ Giác Đài.

Cửa dò tìm kim loại ở phi trường Dulles của Washington đã báo động khi bốn trong số năm người này đi qua và họ đã bị khám lại nhưng được để cho đi.

Hình ảnh này đã gây rúng động đối với thân nhân các nạn nhân

Gần 3000 người đã thiệt mạng khi hai phi cơ do không tặc điều khiển đâm vào hai tòa tháp của Khu Thương Mại Thế Giới, một phi cơ đâm vào Ngũ Giác Đài, và một đâm xuống một cánh đồng ở tiểu bang Pennsylvania.

Hai trong số năm người đáp chuyến máy bay số 77 của American Airlines này, Khalid al-Midhar và Nawaq Alhamzi, đã được biết có liên hệ với al Qaeda từ đầu năm 1999 bởi Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ.

Hai người này đã bị đưa tên vào danh sách khủng bố phải theo dõi chỉ vài tuần trước khi có vụ tấn công, vào ngày 24 tháng 8.

Các nhà điều tra tin là những người này đã có những con dao con mà lúc đó được cho phép mang theo trong hành lý xách tay.

Vụ tấn công vào Ngũ Giác Đài làm cho 64 người trên phi cơ và 125 nhân viên của bộ Quốc phòng Mỹ thiệt mạng.