Tướng Pinochet làm cuộc đảo chính hồi năm 1973

Các luật sư nhân quyền đã kiện ông Pinochet với cáo buộc liên quan những cái chết và biến mất của người Chile trong các chiến dịch của chính quyền quân sự thực hiện trong thập niên 1970 và 1980 để loạt trừ những đối thủ cánh tả.

Xuất thân quân đội
Tướng Augusto Pinochet Ugarte sinh ngày 25-11 năm 1915. Ông học tại học viện quân sự và sự nghiệp quân đội bắt đầu từ năm 1966.

Hơn 3000 người được cho là đã chết dưới chế độ Pinochet

Ông là tham mưu trưởng quân lực Chile từ năm 1973.

Vào tháng 9 năm ấy, ông lãnh đạo cuộc đảo chính lật đổ chính quyền cánh tả của tổng thống Salvador Allende và trở thành tổng thống từ 1974 đến 1990.

Chính thể Pinochet bị chê trách vì những vi phạm nhân quyền, và hàng ngàn người đối lập đã "biến mất".

Khoảng 3500 người được cho là đã chết dưới tay chính quyền này.

Tướng Pinochet nói ông không biết về các vụ giết người xảy ra khi ông cai trị.

Năm 1988, một cuộc trưng cầu dân ý diễn ra quanh chế độ Pinochet, với kết quả 54.7% người bỏ phiếu không muốn tướng Pinochet có thêm một nhiệm kì tám năm.

Kết quả, Pinochet cho phép mở bầu cử tổng thống và quốc hội vào tháng 12-1989 và không ra tranh cử.

Sau đó, ông Aylwin Azocar trở thành tổng thống.

Nhiều người xem quyết định của Pinochet cho phép bầu cử là cố gắng nhằm để ông có một vị trí được yêu thích trong lịch sử sau này.

Ảnh hưởng
Tuy vậy, ảnh hưởng của Pinochet ở Chile vẫn tiếp tục. Ông là tham mưu trưởng quân lực nước này cho đến ngày 10-3-1998, khi ông ra khỏi quân đội và giữ một ghế trong Thượng viện.

Với tư cách tham mưu trưởng và là một nghị sĩ, ông có được quyền miễn tố tại Chile.

Năm 1998, Tây Ban Nha ra trát bắt đầu tiên với Pinochet, cáo buộc ông chịu trách nhiệm cho việc giết 79 người Tây ban Nha từ 1973-83 ở Chile khi ông làm tổng thống.

Không lâu sau đó, Tây Ban Nha ra trát bắt thứ hai, cáo buộc Pinochet chịu trách nhiệm cho các hành vi giết người, tra khảo, "làm biến mất", cầm tù bất hợp pháp có hệ thống ở Chile và các nước khác.

Khi đó, Pinochet đang ở London chữa bệnh. Ông bị bắt tại bệnh viện.

Sau gần một năm tranh cãi về tính hợp pháp, vào ngày 8-10-1999, tòa án ở Anh phán quyết ông Pinochet có thể bị trục xuất sang Tây Ban Nha, nhưng quyết định cuối cùng thuộc về Jack Straw, khi ấy giữ chức vụ Bộ trưởng nội vụ Anh.

Các luật sư của Pinochet tranh luận rằng ông không thể ra tòa vì sức khỏe kém.

Tháng Giêng năm 2000, ông Jack Straw ra thông cáo nói một nhóm bác sĩ đã khám Pinochet và ra kết luận rằng ông Pinochet không đủ sức khỏe để hầu tòa.

Tuyên bố được các nhóm nhân quyền tiếp đón với sự phẫn nộ, còn những người ủng hộ Pinochet thì vui mừng.

Pinochet được thả và quay về Chile.

Đến ngày 26-8 năm nay, tòa án tối cao tại Chile đã tước bỏ quyền miễn trừ truy tố đối với tướng Pinochet, và mở đường cho khả năng đưa ông ra tòa vì những cáo buộc xâm phạm nhân quyền.