Mike Sanders Phóng viên đài BBC

Cuộc bầu cử được xem là sẽ rất sát sao

Những người không thể đi bỏ phiếu cần có phiếu bầu qua bưu điện và nay phải có phiếu thay thế để bỏ phiếu.

Bưu điện Mỹ nói họ vẫn đang tìm cách xác định xem liệu những phiếu bầu bị mất này có được gửi tới cho họ để chuyển cho người nhận hay không.

Tranh cãi lặp lại

Florida là biểu tượng của những gì sai trái trong cuộc bầu cử tổng thống lần trước – theo lời của những đối thủ của tổng thống Bush.

Có máy móc hay không, việc bầu cử vẫn gây tranh cãi

Họ nói các máy bỏ phiếu trục trặc và việc tước quyền bầu cử của hàng ngàn cử tri da đen đã khiến Al Gore mất đi một chiến thắng mà lẽ ra thuộc về ông.

Wayne Rouston, thuộc đài phát thanh Miami News Radio, nói lần này cả hai đảng đều đang khiếu nại:

"Người ta gọi vào văn phòng bầu cử hỏi: “Các lá phiếu ở đâu rồi?”. Văn phòng bầu cử chỉ có 158 đường dây điện thoại mà liên tục bị nghẽn mạch, cũng không có đủ người trả lời các câu hỏi. Nhiều cử tri giận dữ chưa nhận được lá phiếu để đi bầu khiếm diện, còn người phụ trách bầu cử thì nói: “Chúng tôi đã gửi qua đường bưu điện, nên có lẽ là dịch vụ bưu điện đã làm mất chúng.”

Florida là một trong 17 tiểu bang được xem là vẫn còn đủ số cử tri chưa quyết định để có thể tác động đến kết quả sau cùng.

Trong các bang quan trọng, bang Ohio đứng đầu danh sách. Chưa có ứng viên Cộng hòa nào từng trở thành tổng thống mà lại không thắng cử ở Ohio.

Thống kê cho thấy bang Ohio là nơi bầu cho người chiến thắng liên tục kể từ năm 1948, ngoại trừ lần duy nhất là John Kennedy năm 1960.

Hấp dẫn cử tri do dự

Cả hai ứng cử viên lần này đã liên tục đến Ohio để vận động. Nhưng ý kiến dư luận vẫn tỏ ra chia rẽ tại đây.

Bang Florida là một trong các bang còn do dự

Lần bầu cử trước đây, đảng Cộng hòa đã giành gấp đôi số phiếu so với Al Gore tại bang Ohio. Và John Wilemowski, một chính trị gia hàng đầu của đảng Cộng hòa ở Ohio, tin rằng họ sẽ lặp lại chiến thắng:

"Anh có những khu vực tự do ở các thành phố lớn, Cleveland, Toldeo, có một số khu vực quanh Columbus mà người ta sẽ đi bầu cho John Kerry. Nhưng trung tâm ở Ohio sẽ dồn phiếu cho Bush."

Dĩ nhiên, người đảng Dân chủ ở Ohio nghĩ ngược lại. Jim Ruvolo là chủ tịch chiến dịch tranh cử cho John Kerry ở Ohio;

"John Kerry sẽ chiến thắng. Năm nay vấn đề quan trọng là kinh tế, mà kinh tế ở Ohio thì không có khởi sắc. Họ biết ai có lỗi và họ sẽ quy trách nhiệm đúng đắn cho cái chính quyền này, cho những chính sách đã khiến việc làm biến khỏi Ohio và Hoa Kỳ. John Kerry sẽ thay đổi điều đó."

Paul Costu, phóng viên báo Copley Ohio, đồng ý là kinh tế, chứ không phải chiến tranh Iraq, sẽ là yếu tố quyết định. Nhưng ông cho rằng vấn đề này có thể là lợi thế cho cả hai ứng cử viên:

"Ở Ohio, đa số người dân khó chịu về việc mất việc làm, mất cơ sở sản xuất. Nhưng anh cũng phải thấy rằng thất nghiệp đã giảm đi một chút dưới thời ông Bush, kế hoạch kinh tế của ông có vẻ đang kéo lại nhiều việc làm. Vì vậy khi ta kết hợp giữa sự tăng trưởng trong số lượng việc làm cùng với các vấn đề an ninh, nó sẽ thu hút nhiều người Mỹ, đặc biệt là dân trung lưu."

Tích cách - chính sách

Nhưng nhiều người khác lại cho rằng vào thời điểm này, tính cách, chứ không phải chính sách, lại quan trọng hơn. Một người có suy nghĩ này là giáo sư Alan Wolfe là giám đốc trung tâm Boisi nghiên cứu tôn giáo và chính trị Mỹ ở Massachusetts:

"Tôi nghĩ họ rất khác nhau, nhưng chuyện khác nhau về chính sách không có quan trọng lắm. Họ có cái nhìn khác biệt về tương lai nước Mỹ, về bản chất nước Mỹ. Nhưng không khác nhau nhiều trong chuyện sẽ làm gì ở Iraq hay làm gi cho kinh tế."

Các bình luận cũng chia rẽ trong nhận định

Giáo sư Wolfe nghĩ rằng tổng thống đã tập trung nỗ lực vào những người ủng hộ tuyệt đối cho ông đến mức ông tạo ra một chia rẽ trong xã hội Hoa Kỳ:

"Tôi nghĩ ông Bush chủ yếu được cố vấn Carl Rove thuyết phục là Hoa Kỳ là một quốc gia rất chia rẽ. Vì thế chiến lược hiệu quả duy nhất để giành chiến thắng là xác định các vấn đề theo góc cạnh ý thức hệ thật rõ ràng. Anh phải mô tả đối thủ như một người có ý thức hệ đối lập."

Nếu quả là như vậy, thì đó là một ấn tượng mà tổng thống Bush đã tìm cách xóa nhòa, khi ông kêu gọi thành viên đảng Dân chủ ủng hộ ông:

"Tôi tự hào là một người Cộng hòa. Nhưng tôi tin rằng chính sách của tôi thu hút nhiều người Dân chủ. Thực tế, tôi tin rằng đối thủ của tôi đang từ bỏ một số những truyền thống của đảng Dân chủ."

"Nếu bạn là một người đảng Dân chủ và bạn muốn Hoa Kỳ mạnh mẽ và tin vào lý tưởng của chúng ta, tôi sẽ rất vinh dự được nhận lá phiếu của các bạn."

Tất cả sẽ được quyết định trong ngày bầu cử thứ Ba tới đây.

Và như lần trước, nó có thể kéo dài và hai đảng đang chuẩn bị các luật sư để khiếu nại bất kì trường hợp nghi ngờ nào.