14 Tháng 11 2004 - Cập nhật 12h14 GMT
Emma Saunders
Phóng viên ban giải trí của BBC News
Tuần này tập phim mới về nhân vật nữ lỡ thì của Anh Bridget Jones - The Edge of Reason - trình chiếu, khiến không ít người sẽ phải lật lại câu hỏi đây là bí quyết thành công cho thể loại phim hài tình cảm ?
Rom com là tên tắt được dùng phổ biến cho thể loại phim này, viết tắt của cụm từ tiếng Anh romantic comedy, tức là tình cảm hài.
Rom-com
Thể loại phim rom-com đã ra mắt khán giả từ thập niên 1930-1940, và có nhiều thay đổi về phong cách, nội dung lẫn kỹ thuật nhưng mà công thức của nó hầu như không đổi cho đến tận hôm nay.
Các ngôi sao gạo cội như Katherine Hepburn và Cary Grant đã cuốn hút khán giả qua những bộ phim kinh điển như His Girl Friday, Bringing Up Baby và It Happened One Night.
Bộ phim Bringing Up Baby khi trình chiếu năm 1938 đã không gây chú ý đáng kể về lượng vé bán ra, với Cary Grant trong vai một nhà cổ sinh vật học tính thẳng như ruột ngựa, chuẩn bị làm đám cưới thì gặp cô Susan do Hepburn đóng.
Thế là bao chuyện rắc rối bắt đầu kéo đến, nhiều tai tạn buồn cười, kể cả cú xuất hiện của một chú báo nuôi trong nhà, nhưng tất nhiên điều khán giả mong đợi phải xảy ra là hai anh chị yêu nhau rồi chung sống với nhau hạnh phúc vào cuối phim.
Công thức
Phim này giờ trở thành kinh điển, và người ta tìm ra nhiều chỗ tình tiết không hợp lý, nhưng điều đó chẳng gây trở ngại gì, vì diễn xuất, cao trào và lời thoại đã làm lu mờ hết tất cả mọi khiếm khuyết.
Bây giờ hầu hết các phim rom-com đều tuân theo nguyên tắc này, đều lấy kịch bản là một chàng trai gặp một cô gái, họ thân nhau và gặp đủ mọi các trắc trở nhưng cuối cùng vẫn quay lại với nhau.
Như vậy có lẽ rõ ràng là người ta xếp hàng mua vé đi xem rom-com không phải vì hồi hộp, mà thậm chí còn ngược lại.
Jamie Graham từ tạp chí điện ảnh Total Film cho rằng phim ảnh là chỗ để giải thoát, và người xem muốn mọi chuyện tốt đẹp khi ra về.
Chẳng hạn như với bộ phim kinh điển khác là Doris Day, chắc chắn khán giả không muốn xem phần kết lại là một tai nạn thảm khốc.
Đột phá
Thế nhưng bộ phim Annie Hall của đạo diễn nổi tiếng Woody Allen đã đặt ra một điểm mốc cho thể loại rom-com vào năm 1977.
Phác họa hài về phong trào giới tính vào thập niên 1970 ở Mỹ này không có kết cục đẹp như người xem mong đợi.
Trong thập niên 1980 và 1990, người ta quay trở lại làm những bộ phim như trước với When Harry Met Sally năm 1989, Pretty Woman năm 1990 và Sleepless in Seattle năm 1993.
Cảnh Meg Ryan giả đạt điểm cực khoái trong làm tình ngay giữa quán ăn đông đúc khi ngồi trước mặt Billy Crystal ngay lập tức đã xếp When Harry Met Sally vào hàng kinh điển.
Một số chuyên gia như Jamie Graham tin rằng kịch bản hay là yếu tố quan trọng nhất.
Ông giải thích rằng khác với các thể loại phim hành động, rom-com có nhiều đoạn đối thoại, chủ yếu là các cuộc trò chuyện thông thường, mà lại phải dí dỏm, lôi cuốn và thật buồn cười.
Tính cách Anh
Thế nhưng trong lúc Hoa Kỳ vẫn tiếp tục làm những phim hài tình cảm ăn khách một cách quái đản, chẳng hạn như bộ phim năm nay Along Came Polly, thì trong thập niên qua Anh Quốc lại liên tục làm hết phim này sang phim khác.
Phân tích gia Richard Curtis từ tạp chí Working Title quan tâm đặc biệt đến phản ứng của thị trường Anh với các phim như là Bốn đám cưới một đám ma, Notting Hill, và Love Actually.
Những phim này chỉ toàn các trò gây cười thông thường, các tình huống và cao trào truyền thống vậy mà lại ăn đứt các thể loại phim tương tự của Mỹ, có lẽ thể hiện cá tính Anh phản lại tính cách đám đông của thị trường Mỹ.
Những bộ phim hài về lối cư xử của người Anh đã kéo khách đến xếp hàng dài trước phòng vé, đem về cho Notting Hill gần 400 triệu USD từ nhiều nước trên thế giới.
Tính ra thành công của phim cũng nhờ vào diễn xuất của diễn viên Hollywood Julia Roberts và diễn viên Anh Hugh Grant, vốn đang là ngôi sao sáng nhất trong thể loại rom-com.
Bridget Jones' Diary
Công thức phim rom-com lại một lần nữa thành công trong bộ phim Nhật ký Bridget Jones trình chiếu năm 2001.
Phim này lấy nội dung từ tiểu thuyết của Helen Fielding, bản thân đã là tiểu thuyết thuộc loại bán chạy, ngoài Grant còn có thêm diễn viên Mỹ Renee Zellweger và Colin Firth, cho thấy một ngôi sao sáng thôi chưa đủ cho sự thành công của phim.
Chỉ riêng ở Anh phim Nhật ký Bridget Jones thu được trên 40 triệu bảng, phát hiện thêm một bí quyết để thành công cho phim là được nhiều khán giả coi nhân vật chính là bản thân mình.
Hàng ngàn phụ nữ U30 ngồi với bạn và một cốc rượu vang để xem một phụ nữ cũng U30 bàn về cuộc đời mình cũng với một cốc rượu vang và đám bạn.
Điều này có thể giải thích được tại sao bộ phim Wimbledon với Kirsten Dunst và Paul Bettany đóng về cuộc sống của một ngôi sao quần vợt bất thường, dù tuân thủ hầu hết mọi nguyên tắc khác của rom-com, đã không được khán giả chú ý cho lắm.
Bridget Jones: The Edge of Reason
Lần này Grant, Zellweger và Firth quay lại trong một bản mới của Bridget Jones: The Edge of Reason, nhưng mang nội dung làm lại hơn là hồi tiếp theo.
Khán giả đã biết nhân vật, đã biết diễn viên, và cũng biết có lúc họ phải đứng bên bờ vực thẳm, sẽ thất vọng, hay sẽ bị lôi cuốn vào vòng xoáy của tình yêu.
Và có vẻ như với những tình tiết như vậy, hầu như thắng lợi ở phòng bán vé đã được bảo đảm.
Vậy còn quí vị thì bộ phim rom-com nào được yêu thích nhất và đâu là bí quyết làm phim rom-com thành công ?